Bændablaðið - 12.04.2018, Blaðsíða 59
59Bændablaðið | Fimmtudagur 12. apríl 2018
Flestum er annt um sitt nánasta
umhverfi og ásýnd landsins.
Á undanförnum dögum og
vikum hefur verið töluverð
umræða um mikinn átroðning
ferðamanna á nokkrum vinsælum
ferðamannastöðum, svo mikinn
átroðning að á sumum stöðum
hefur verið brugðið á það ráð að
loka fyrir allt aðgengi að stöðum
fyrir gangandi á meðan frost er að
fara úr jörðu.
Ljótar myndir hafa verið birtar
af svæðum þar sem fólk hefur
gengið á viðkvæmum gróðri fyrir
utan göngustíga og skilið eftir ljót
sár og drullusvað sökum yfirálags
á svæðum þar sem göngustígar eru
ekki gerðir fyrir mikið álag á meðan
frostið er að fara úr stígunum.
Íslenskir stígar oft eingöngu til
notkunar á besta tíma ársins
Í Bændablaðinu fimmtudaginn 24.
janúar 2013 var viðtal við Tom
M. Crimmins sem staddur var
hér á landinu á vegum nokkurra
útivistarfélaga að halda fyrirlestra
um stjórnun og notkun vegslóða utan
alfaraleiða.
Tom M. Crimmins gaf út
bók í samstarfi við vegagerð og
útivistarfélög um leiðbeiningar
á gerð stíga og vegslóða í
Bandaríkjunum, en bókin ber
heitið Management Guidelines for
Off-Highway Vehicle Recreation. Í
bókinni er farið ítarlega yfir stíga
og slóðagerð á viðkvæmum stöðum
yfir allar gerðir slóða allt frá einstigi
upp í vegi sem eru allt að 50 tommur
á breidd (sambærileg breidd og á
reiðstígum). Við lestur á þessari bók
er margt fræðandi sem kemur víða
við samanber jarðveg, halla og lögun
slóðanna við byggingu til að viðhald
eftir byggingu sé sem minnst eða
ekkert.
Slæmt ástand stíga á vorin hefur
lengi verið vandamál
Það hefur í gegnum árin ekki þótt
ástæða til að loka fyrir umferð á
viðkvæm svæði þrátt fyrir aurbleytu,
snjó og krapa á mörgum göngustígum
við helstu náttúruperlur Íslands þótt
full ástæða hefði verið á lokunum.
Allt frá því að fyrstu vegir voru
gerðir af vegagerðinni hefur á hverju
vori verið auglýstar lokanir vegna
aurbleytu á þjóðvegum landsins.
Annað hefur gegnt um göngustíga,
en það er eins og að allt þurfi að fara
í drullusvað til þess að gripið sé til
lokana á göngustígum. Sem dæmi að
í byrjun júní fyrir tveim árum kom
ég að Dettifossi.
Aðkoman var algjörlega til
skammar og hefði átt að vera lokað
fyrir alla gangandi umferð þar.
Þrátt fyrir það voru hundruð manna
að ganga að fossinum. Ekki var
gengið eftir göngustígnum heldur
höfðu landverðir merkt leiðir utan
göngustíganna til að beina fólki
frá verstu drullunni. Skammarleg
framkvæmd sem stóð yfir af
landverði íklæddum stígvélum
vaðandi drulluna berjandi niður ljót
rauðmáluð prik sem engan veginn
pössuðu í umhverfið þarna, en smá
ábending frá mér til landvarða við
Dettifoss: Endilega kynnið ykkur
ofannefnda bók eftir Tom M.
Crimmins (samkvæmt þeirri bók er
ekki mikið verk og kostnaðarsamt
að lagfæra þennan göngustíg til
frambúðar).
Flott fordæmi
Fyrir nokkrum dögum sá ég
auglýsingu í Fréttablaðinu frá Ferða-
og Útivistarfélaginu Slóðavinum þar
sem félagsmenn eru hvattir til að
snúa við á vegslóðanum ef þeir verða
varir við aurbleytu á veginum sem
er verið að aka nú á vormánuðum.
Hreint frábært framtak hjá þessu
útivistarfélagi og vonandi taka fleiri
þetta til sín.
Persónulega hefur mér alltaf
fundist sá sem snýr við á blautum
vegi vera mun meiri en sá sem áfram
heldur með tilheyrandi skemmdum
og eyðileggingu á slóðanum. Náttúra
Íslands er engu lík og við eigum
skemmtilegustu vegslóða í heimi.
Verum skynsöm og eigum bæði
vegslóðana og fallegu náttúruna
aðeins lengur með því að sýna
skynsemi.
Umhverfismál og ásýnd lands er
eitthvað sem öllum kemur við
Bændablaðið
Smáauglýsingar 56-30-300
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaði
ÖRYGGI – HEILSA – UMHVERFI
Hjörtur L. Jónsson
liklegur@internet.is
LÖÐUR MÆLIR TOTA SAM-STÆÐA ÓVISS LOKKA BARDAGI
MJÖG
FLEKKA
STROFF
GUFU-
HREINSA
TAUMUR EIMUR
SPYRJA
FISKUR
INNIHALD
RÓTA
RÓMVERSK
TALA
MARGVÍS-
LEGAN
NÆRA
TVEIR
EINSLÍFLÁT
ÞÁTT-
TAKANDI
PEDALI
KVÍSL
SÍTT
ÁSAMT
HNUSA
DUGLEGUR
HLÝJA NESGÁ
KVARTA
RUGLA
MUNDA
MERGÐ
VEIÐI
GEIFLA
LÖG-
BRJÓTUR
MÁLMUR
BAUN
Í RÖÐ
SVELG
RUNNI
TÓNLIST
STAKUR
KÆRLEIKS
INNYFLITJARA
JÁRN-
SKEMMD
Á FÆTI
SLÁTTAR-
TÆKI
VÆTA
HARLA
HALLMÆLA
GALDRA-
STAFUR
SPRIKL
TÁLBEITA
RIST
SKÍNA
ÁTT
SAMTÖKPILAR
MÆLI-
EINING
MINNKA
TEMURKAFMÆÐI
ÞYKKNA
81
SUÐA GUFU-HREINSA OFANFERÐ SKRAMBI HAFNA GNÝR FAG
FLOKKANDI R E I S T A N D I
LDYS E I Ð I BÁGINDISLÆMA N E Y Ð
ILYKT L M G I S I N N
L A K GÁÐUMEGIN L I T U SPYRJA
RANNSAKA
MJAKA
ÓÐUR A K A KOSNINGÁLITS V A L KK NAFNBRÚKA A R I
SPRIKLHLUNKUR
KÚTUNGUNSEYTLAR
ÓÞÉTTUR
PEST
D R Æ G I SAMTÍMISHITA M E Ð A N ÁGÆTT ILMUR NTOGAÐI
R Ý R A EIGAÝKJUR H A F A NIÐURAÐ BAKI O F A NMINNKA
Á N
LABB
STANDA
SIG R Ö L T
TUNGUMÁL
BÓT L A T Í N AUTAN
T A P
FÝLA
ÞURFA-
LINGUR F Ú S S
AFLI
ÁMÆLA F A N G YNDIMISSIR
T SLÁTRAHEILA L Ó G A ÞROTSÓLUNDA M Á T EFNIDRASL T A U
L A U M A ANDA S Á L A R TVEIR EINSKYRRA N NSPIL
I L M A R
REYNSLU-
LAUS
Í RÖÐ Ó V A N U R GJALD-MIÐILL UANGAR
S
T
L
A
A
M
G
I
KORN
N
M
N
A
ÍLÁT
Í
K
S
A
ÁRÁS
T
S
L
Ó
A
K
R
NHÖGG
AGAÐUR
80
Forljót framkvæmd við göngustíginn að Dettifossi, annaðhvort að loka eða
að gera þennan göngustíg svo sómi sé að.
mættu taka til eftirbreytni.