Bændablaðið - 12.04.2018, Blaðsíða 60

60 Bændablaðið | Fimmtudagur 12. apríl 2018
Ábúendur á Neðri-Hól í
Staðarsveit keyptu jörðina 1.
maí 2013 og hafa því búið þar í
tæp fimm ár. Þau Snæbjörn Viðar
og Þórunn Hilma keyptu jörðina
með húsnæði og tækjum, en án
bústofns. Síðustu ár hafa því farið
í að byggja upp bústofninn og
koma öllu í betra stand.
Þau tóku þá ákvörðun fyrir
rúmu ári að bjóða upp á gistingu á
heimilinu og eru með tvö herbergi
í útleigu, svo eldhúsið er alltaf
þéttsetið af nýjum gestum á hverjum
degi.
Býli: Neðri-Hóll.
Staðsett í sveit: Í Staðarsveit á
sunnanverðu Snæfellsnesi.
Ábúendur: Snæbjörn Viðar
Narfason og Þórunn Hilma
Svavarsdóttir Poulsen.
Fjölskyldustærð (og gæludýra):
Snæbjörn á tvö börn, Alexöndru
Ösp, 18 ára og Bjarka Snæ, 13 ára.
Þau koma til okkar í sveitina um
helgar og í fríum. Þórunn á þrjú
börn, Hilmar Bjarna, 17 ára, Írisi
Önnu, 15 ára og Sigurbjörn Ágúst,
13 ára. Strákarnir búa á bænum en
Íris kemur í sveitina um helgar og í
fríum. Kettirnir okkar heita Lipurtá
og Doppa og eru prinsessurnar á
heimilinu. Einnig eru á heimilinu
fjórir Border Collie hundar, Freyja,
Birta, Nellý og Tryggur.
Stærð jarðar? 50 hektarar ræktaðs
lands og 400 hektarar í óskiptu landi.
Gerð bús? Blandað bú.
Fjöldi búfjár og tegundir? 64
nautgripir, 250 kindur og 13 hænur.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Fer alveg eftir árstíð en hver dagur
byrjar allavega á mjöltum og gjöf
og endar á því sama. Hádegið fer í
að gera gistinguna klára allt árið um
kring. Á sumrin nýtist tíminn milli
mjalta í heyskap, girðingavinnu og
verktakavinnu, bæði við að heyja
fyrir aðra og keyra túrista.

Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Snæbjörn segir að
sauðburður og smalamennskan sé
það skemmtilegasta. Þórunni finnst
heyskapurinn skemmtilegastur.
Ekkert leiðinlegt.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir
fimm ár? Draumurinn er að
byggja lausagöngufjós og fjölga
nautgripum. Bæta aðstöðuna fyrir
kindur og rækta upp meira land.
Við stefnum á að halda áfram með
gistiheimilið í þeim anda sem er
núna.
Hvaða skoðun hafið þið á
félagsmálum bænda? Bændur eru
duglegir að tala saman, en stundum
helst til mikið yfir kaffibolla heima
hjá sér. Við þyrftum að ná meiri
samstöðu oft og tíðum. Máltækið
betur má ef duga skal passar vel við
hér.
Hvernig mun íslenskum
landbúnaði vegna í framtíðinni?
Vel ef við höldum rétt á spöðunum
og önum ekki út í breytingar,
breytinganna vegna. Við erum með
frábært hráefni, notum lítið af lyfjum
í matvælaframleiðslu og bændur eru
örugglega þrjóskasta starfsstétt sem
til er. En til þess að við getum haldið
áfram öflugri matvælaframleiðslu
verða allir að standa saman.
Hvar teljið þið að helstu tækifærin
séu í útflutningi íslenskra búvara?
Langbesti útflutningurinn er
náttúrlega að selja útlendingunum
sem koma hingað til lands
þessi frábæru matvæli sem við
framleiðum.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Mjólk og sultur.
Hver er vinsælasti maturinn
á heimilinu? Lambafillet með
fiturönd, kryddað með salti og
pipar. Annars eru allar lamba- og
nautasteikur mjög vinsælar.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Þau eru mörg. T.d.
þegar mjólkurkálfarnir voru hafðir
úti á túni og við náðum þeim
alltaf inn með því að labba að
þeim og sveifla mjólkurfötunni.
Svo var bara að hlaupa nógu hratt
undan þeim inn í fjós. Einu sinni
var húsmóðirin heldur svifasein,
kálfarnir náðu henni og einn
slysaðist til að smokra framfótunum
ofan í stígvélin hjá frúnni. Eftir það
hljóp hún stjórnlaus um túnið með
kálfinn á eftir.
Pönnukökur, lárpera og bakað grasker
Hér eru gómsætar pönnukökur
sem eru fylltar með hnetusmjöri
og hægt að gera glúteinlausar og
vegan.
Pönnukökur með
hnetusmjörfyllingu
› 1 „hörfræegg“ eða venjulegt egg ef
ekki á að vera vegan. Hörfræ egglíki
í bakstri er gert með því að vinna
saman hörfræ og vatn.
› 1 msk. kókosolía, brædd
› ½ tsk. hreint vanilluþykkni
› 3/4–1 bolli mjólk eða vegan mjólk
(kókos, möndlu eða soja)
› 2–3 msk. agavesíróp eða hlynsíróp
(eða hunang fyrir ekki þá sem ekki eru
vegan) – eða bara sykur fyrir þá sem
kjósa það
› 1 tsk. lyftiduft
› ½ tsk. matarsóti
› 1 msk. náttúrulegt saltað hnetusmjör
(stökkt eða mjúkt)
› Klípa af salti
› ½ bolli hveiti eða annað mjöl, eins
og kókos, kjúklingabaunahveiti eða
maíssterkja
› ¼ bolli möndlumjöl
› 2 msk. ósykrað kakóduft
Aðferð
Grunnhlutföllin til að búa til vegan-
egg er ein matskeið af hörfræjum og
þrjár matskeiðar af vatni, í staðinn
fyrir eitt venjulegt egg. Þú þarft að
mala hörfræið í fínt duft með því að
nota kaffi- eða kryddkvörn.
Hitið pönnukökupönnu á miðlungs
hita (þú vilt að yfirborðið sé heitt en
ekki mjög heitt – ekki ætti að rjúka úr
olíunni þegar hún kemst í snertingu
við yfirborðið).
Í matvinnsluvél eða blandara er
hörfræjum og vatni blandað saman
og látið setjast svo í eina mínútu eða
tvær. Þá er hægt að bæta við bræddri
kókosolíu, agavesírópi (eða hunangi/
hlynsírópi), matarsóda, lyftidufti,
salti, vanilluþykkni og mjöli til að
binda allt saman. Þetta er þynnt út
með möndlumjólk (byrja með 3/4
bolli og bæta svo við deigið ef þess
þarf) og blandið vel saman.
Smakkið og sjáið hvort það þarf
meira agave eða sætu. Skiptið
deiginu í tvennt og setjið kakóduft
í aðra skálina og hnetusmjör í hina.
Blandið saman með sleif. Bætið við
möndlumjólk ef hnetusmjörið hefur
gert grunninn of þykkan.
Setjið tvær skeiðar af hvoru deigi
á pönnukökupönnu. Steikið þar til
pönnukakan er orðin þurr á kantinum
og loftbólur hafa myndast í miðjunni.
Snúðu þá pönnukökunni varlega við.
Eldið fyrst í tvær mínútur á fyrri
hliðinni og snúið svo við og eldið
í eina mínútu á seinni hliðinni. Úr
þessu fást um 5–6 stórar pönnukökur.
Skreytið með súkkulaði og
hnetusmjöri.
Lárperu egg og beikon
› 1 miðlungs lárpera (avókadó)
› 2 egg
› 1skammtur beikon
› 1 sneið ostur
› Klípa af salti
Aðferð
Hitið ofninn í 180 gráður.
Byrjið með því að skera lárperuna í
tvennt og fjarlægja steininn.
Með skeið skaltu rífa lárperu-kjötið
úr, svo er það kryddað með smá
sítrónusafa, eða lime-safa, salti, pipar
og bætið við hrærðu eggi. Setjið í
muffins-form til að lárperan verði
stöðugt í ofninum meðan hún eldast.
Bakið eftir smekk og framreiðið með
osti og klípu af salti – ásamt stökku
beikoni.
Eldið í 4–6 mínútur.
Svo er lárperan líka góð fersk með
eggi til hliðar.
Bakað grasker með steiktum
þorski
› 8 msk. smjör (eða eftir smekk)
› 1/2 grasker (eða sætar kartöflur,
skrældar og skornar í þykkar sneiðar)
bakað heilt og innvolsið tekið úr með
skeið
› Salt og fersk malaður svartur pipar
› 1 þorskflak, skorið í 2 eða 4 bita
› 2 matskeiðar balsamik- eða sherryedik
1. Hitið ofninn í 200 gráður.
Bræðið smjörið í litlum potti.
2. Setjið tvær matskeiðar af
bræddu smjöri á steikarpönnu
og setjið graskerið ofan á.
Kryddið með salti og pipar
og penslið með tveimur
matskeiðum af smjöri ofan
á. Bakið án þess að snúa í
20 til 30 mínútur, eða þar til
graskerið er orðið mjúkt.
3. Um það bil 5 mínútum áður
en graskerið er klárt er loðfrí
panna hituð að miðlungs háum
hita í um það bil 2 mínútur;
bætið við tveimur matskeiðum
af smjöri. Það má strá smá
hveiti á þorskstykkin og
kryddið með salti og pipar.
Setjið á pönnu en snúið bara
einu sinni þar til fiskurinn
er brúnaður á báðum hliðum
og er eldaður í gegn. Setjið
fiskinn á fat með graskerinu,
hellið öllum safanum og
smjörinu í pott og bætið smá
ediki eða sítrónusafa við og
framreiðið með sem sósu.
Bjarni Gunnar Kristinsson
Matreiðslumeistari
MATARKRÓKURINN
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Neðri-Hóll