Perlur - 01.09.1931, Blaðsíða 22

138
PERLUR
★
Úr Klettshelli. Málverk M. Á.
Árið 18C0 gekk hér taugaveiki, sem drap 13. hvert mannsbarn, og
er það skiljanlegt, þegar þess er gætt, að þrifnaður var þá hér eins og
víðar á lágu stigi og næstum því öll heimili sóttu neyzluvatn sitt i Vilpu,
smátjörn, sem þornar nærri því upp á sumrin og er ekki annað en af-
rennslisvatn af túnunum í kring. Nú er neyzluvatni safnað af húsþökun-
um í lokaðar, steinsteyptar þrær eða brunna og taka sumir þeirra nokk-
ur hunduð tunnur. Verða þeir aldrei vatnslausir, sem stóra hafa brunn-
ana og ekki því minni þök. Ýmsir út í frá virðast ætla, að við kveljumst
hér úr álíka miklum þorsta og ríki maðurinn í dæmisögunni af Lazarusi,
en sannleikurinn er sá, að við kvörtum oftar undan rigningunni en
þurkunum, þótt hinsvegar bagi stundum í þurrviðrasumrum vatnsskort-
ur þá, sem lítil hafa vatnsbólin.
Það líta margir óhýru auga til kaupstaðanna fyrir það, hve þeir
hafa dregið til sín fólkið úr sveitunum. Þeir gleyma því, að áður en ís-
lenzku kaupstaðirnir fóru að vaxa fyrir alvöru, þá var byrjaður fólks-
flutningur úr sveitunum og sá straumur lá — vestur um haf. Við þá
breytingu, sem varð á útgerðinni um og eftir aldamótin, mynduðust lífs-
skilyrði i sjávarbyggðunum innanlands fyrir það fólk, sem fannst of
þröngt um sig í sveitunum og straumurinn beindist þangað, Það fólk, sem
tók sig upp úr átthögunum, varðveittist landinu og þjóðinni, i stað þess
að hverfa sem dropi i þjóðahaf Vesturálfunnar. Það liggur i augum uppi,
hverja þýðingu þetta hefur haft fyrir vöxt og viðhald íslenzku þjóðar-