Morgunblaðið - 28.03.2020, Qupperneq 25

UMRÆÐAN 25
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. MARS 2020
Ránarvellir 15, 230 Keflavík
Nánari upplýsingar á skrifstofu s. 420 6070 eða eignasala@eignasala.is
Raðhús á einni hæð, á góðum stað í Keflavík. Mikið endurnýjað
4ra herbergja raðhús á einni hæð á vinsælum stað í Keflavík.
Skóli og leikskóli í göngufæri.
Myndir og lýsing á eignasala.is
Verð kr. 42.500.000 110 m2
Jóhannes Ellertsson
Löggiltur fasteignasali – s. 864 9677
Júlíus M Steinþórsson
Löggiltur fasteignasali – s. 899 0555
19. 0-0 Hb6 20. Dc2 Hh8 21. a4
Ke8 22. Hb4 Rc6
Reynir að hrekja hrókinn í
burtu.
-Sjá stöðumynd-
23. f4!
En Vachier-Lagrave hirðir ekk-
ert um hrókinn. Eftir 23. … Rxb4
24. cxb4 Da6 25. b5 Db7 26. f5 er
hvíta sóknin of sterk.
23. … Re7 24. Hfb1 f5 25. Hb5
Da6 26. Bc1!
Lipurlega leikið. Biskupinn er á
leið til a3.
26. … Kf7 27. Ba3 Hhb8 28.
Bxe7 Kxe7 29. g4!
Nú kemur berlega í ljós hversu
slæm peðastaðan svarts er á
kóngsvæng. Ef 29. … fxg4 þá 30.
Hxb6 Hxb6 31. Hf1 og svartur
ræður ekki við hótunina 33. Dg6
eða 33. f5 eftir atvikum.
29. … Hxb5 30. axb5 Hxb5 31.
gxf5 Hxb1 32. Dxb1 exf5 33. Rg3
Db6 34. Rxf5+ Kf8 35. Da1 De6
36. Rg3! Dg4 37. Kg2 Dxf4 38.
Dxa7 Ke7 39. Da3 Kd8 40. Dd6!
Eins og Magnús Carlsen benti á
í útsendingu Chess24.com þá get-
ur svartur ekki losað sig út úr
leppuninni, kóngsleik til e8 eða c8
er svarað með 41. De6+ eða 41.
Dc6+ og síðan 42. Dxd5 o.s.frv.
40. … g5 41. hxg6 h5 42. g7
– og Nepo gafst upp.
Skákin blómstrar á netinu
Taflmennska á netinu er stund-
uð grimmt þessa dagana. Iðkend-
unum á vinsælasta vefnum Chess-
.com fjölgar um tugi þúsunda á
degi hverjum. Fyrir skák-
áhugamenn hér á landi er ekki
slæmt að geta gengið að aðstoð
vísri hjá mönnum á borð við Tóm-
as Veigar Sigurðarson, Halldór
Grétar Einarsson og Ingvar Þ. Jó-
hannesson. Stjórnarmenn í Tafl-
félagi Reykjavíkur, Kristófer
Gautason, formaður skákdeildar
Blika, og ýmsir fleiri hafa verið
duglegir við að skipuleggja stór
skákmót. Á dögunum fékk Jó-
hanna Björg Jóhannsdóttir lands-
liðshóp kvenna og nokkrar yngri
stúlkur til að taka þátt í svo-
nefndu „Arena“-móti á Chess.com
en það keppnisform nýtur mikilla
vinsælda um þessar mundir.
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Segja má að góð-
mennska sé ómissandi
næringarefni fyrir hug
og hjarta. Lítið góð-
verk getur komið af
stað keðjuverkun og
hvatt aðra til að leggja
lið og láta gott af sér
leiða. Þeir sem þiggja
góðmennsku vilja yfir-
leitt bera hana áfram,
að sögn James Fowler,
prófessor við Háskólann í Kali-
forníu, San Diego. Í rannsóknum
sínum fann Fowler að það að þiggja
góðverk veitir innblástur til að gefa
af sér. Hér er því um að ræða já-
kvæð gáruáhrif.
Víma gefandans
En hvaðan kemur þessi jákvæði
kraftur? Rannsóknir Emory-
háskólans leiddu í ljós að þegar við
sýnum annarri manneskju gæsku og
kærleik örvast vellíðanar- og umb-
unarstöð heilans og gefur frá sér
dópamín, sem er taugaboðefni sem
framkallar ánægju og ylja hjartarót-
unum. Sálfræðingar hafa kallað
þetta fyrirbæri „vímu gefandans“.
Vellíðanartilfinningin er einnig af-
leiðing endorfína sem líkaminn
framleiðir, m.a. þegar við stundum
líkamlega hreyfingu eða kynlíf, en
einnig þegar við látum gott af okkur
leiða. Auk þess losar um oxýtósín,
sem er hormón sem m.a. styrkir
hjartað og eflir tilfinningabönd. Það
ætti því ekki að koma á óvart að
rannsókn við Harvard-háskólann frá
2010, sem var framkvæmd í 136
löndum, sýndi að fólk sem var örlátt
var hamingjusamast allra. Sannast
með því gamla máltækið um að sælla
er að gefa en þiggja.
Hluti þess að upplifa vellíðan þeg-
ar við gefum af okkur er að við vitum
að við lyftum upp anda einhvers. Að
þiggja gjöf, fá aðstoð eða mæta
hvetjandi brosi virkjar vellíðanar- og
umbunarstöð heilans og það eru
þessar jákvæðu tilfinningar sem
halda keðjuverkuninni gangandi.
Rannsókn við Harvard-háskólann
sem framkvæmd var
2007 leiddi í ljós að
manneskja sem er
nýbúin að upplifa góð-
mennsku er sæl og
þakklát, sem gerir
hana líklegri til að gefa
af sér og sýna öðrum
kærleik.
Góðmennska ýtir
undir fleiri góðverk
En þetta er ekki allt
og sumt. Áhrif góð-
mennsku geta verið það mikil að við
þurfum ekki einu sinni að vera bein-
tengd góðverkinu til að verða fyrir
áhrifum af því. Það að verða vitni að
góðverki framkallar tilfinningahæð
og getur veitt okkur innblástur til að
gefa af okkur og gera eitthvað gott
fyrir aðra manneskju. Góðmennska
getur þannig ýtt undir fleiri góð-
verk. Við gerum oft eins og fyrir
okkur er haft og þegar við verðum
vitni að góðverki finnum við fyrir
hlýju í hjartastað.
Undanfarnar vikur höfum við orð-
ið vitni að óteljandi góðverkum, sem
eru kærkomin á þessum krefjandi
tímum. Látum þessa góðmennsku
veita okkur innblástur og sýnum
náungakærleik, velvild og vináttu
okkur sjálfum og samfélaginu til
heilla. Það jafnast ekkert á við góð-
verk.
Eftir Ingrid
Kuhlman
»Rannsókn við Har-
vard-háskólann frá
2010 sýndi að fólk sem
var örlátt var hamingju-
samast allra. Sannast
með því gamla máltækið
um að sælla er að gefa
en þiggja.
Ingrid Kuhlman
Höfundur er framkvæmdastjóri
Þekkingarmiðlunar og með meistara-
gráðu í hagnýtri jákvæðri sálfræði.
Góðverk
eru smitandi
Björn Jónsson fæddist 28.
mars 1854 á Litla-Hamri í
Eyjafjarðarsveit. Foreldrar
hans voru hjónin Jón Ólafs-
son, f. 1832, d. 1913, hrepp-
stjóri þar og Halldóra Ás-
mundsdóttir, f. 1829, d. 1890.
Björn hóf prentnám 1871 á
Akureyri hjá Birni Jónssyni,
ritstjóra Norðanfara, og fór
svo til Kaupmannahafnar til
frekara náms 1875.
Björn kom til Reykjavíkur
þaðan 1877 og vann í tvö ár
þar hjá Einari Þorsteinssyni
en fór aftur norður 1879 og
keypti prentsmiðju Norðra og
Austuramtsins. Hún nefndist
eftir það Prentsmiðja Björns
Jónssonar og starfaði til 1987.
Björn var eigandi hennar til
dánardags en frá 1905 var
Þórhallur Bjarnarson prentari
meðeigandi hennar.
Björn gaf einnig út blöðin
Fróða, Stefni, Norðra og
Akureyrarpóstinn og var rit-
stjóri þeirra. Hann var bæjar-
fulltrúi á Akureyri um tíma og
löggæslumaður.
Eiginkona Björns var Guð-
rún Helga Helgadóttir, f.
1861, d. 1906, húsfreyja og
sonur þeirra var Helgi, f.
1891, d. 1943, prentsmiðju-
stjóri, en hann tók við af föður
sínum.
Björn lést 5.10. 1920.
Merkir Íslendingar
Björn
Jónsson
Morgunblaðið/Edda Sveinsdóttir
Stund milli stríða Jóhanna Björg við taflið. Hún er ritari á gjörgæsludeild
Landspítalans og blés til Arena-móts á netinu með landsliðshópi kvenna og
nokkrum stúlkum af yngri kynslóðinni.
Áskorenda-
mótinu frestað í
miðjum klíðum
Degi eftir að fyrri hlutaáskorendakeppninnar íYekaterinburg lauk tókforseti FIDE, Arkady
Dvorkovich, af skarið og tilkynnti
að mótinu yrði frestað og að dag-
setning framhaldsins yrði tilkynnt
síðar. FIDE hafði fyrr í vikunni
fylgt í fótspor skipuleggjanda Ól-
ympíuleikanna í Tókýó og frestað
Ólympíuskákmótinu fram á næsta
ár en það átti hefjast í Rússlandi í
ágúst nk. Lengi vel virtist forseti
FIDE vera í einhverri afneitun
með alvarleika útbreiðslu
COVID-19 og í yfirlýsingu sl.
fimmtudag vísaði hann fyrst og
fremst til þess ófremdarástands
sem væri í samgöngumálum í Rúss-
landi.
En aðstæður á keppnisstað voru
alls ekki boðlegar og sá sem
snemma náði forystunni, Ian Ne-
pomniachtchi, gekk um sviðið hóst-
andi þurrum hósta og þó að hann
hefði farið a.m.k. tvisvar í læknis-
skoðun þá lá einhvern veginn í loft-
inu að gripið yrði inn í atburða-
rásina. En í „hálfleik“ er staðan
þessi:
1.- 2. Nepomniachtchi og Vach-
ier-Lagrave 4 ½ v. (af 7) 3.-6. Giri,
Grischuk, Caruana og Wang 3 ½ v.
7.-8. Liren Ding og Alekseenko 2½
v. Nepo var kominn með vinnings
forskot eftir sjöttu umferð. En
helsti keppinautur hans gaf engin
grið:
Áskorendamótið í Yekaterin-
burg 2020; 7. umferð:
Vachier Lagrave – Ian Nepo-
mniachtchi
Frönsk vörn
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Rc3 Bb4 4.
e5 c5 5. a3 Bxc3 6. bxc3 Re7 7. h4
Dc7 8. h5
Þessi peðaframrás hefur þann til-
gang að veikja varnir svarts og þá
einkum peðatöðuna á kóngsvæng.
8. … h6 9. Hb1 b6 10. Dg4 Hg8
11. Bb5 Kf8 12. Bd3 Ba6 13. dxc5
Bxd3 14. cxd3 Rd7 15. d4 bxc5 16.
Dd1 Da5 17. Bd2 Hb8 18. Re2 c4