Bændablaðið - 20.08.2020, Blaðsíða 8

Bændablaðið | Fimmtudagur 20. ágúst 20208
FRÉTTIR
Fjögur Angus-naut seld á tæplega
12 milljónir króna
Föstudaginn 7. ágúst voru opnuð
tilboð á skrifstofu Búnaðar sam­
bands Selfoss í Angus­nautin sem
auglýst voru til sölu í Bænda­
blaðinu 16. júlí síðstliðinn.
Alls bárust 44 tilboð frá 11 búum.
Nautin fjögur seldust á tæplega
12 milljónir króna, eða samtals á
11.751.777 krónur. Hæstu tilboðin
voru eftirfarandi:
Máttur 19404 kr. 2.522.000
Haukur 19401 kr. 2.430.000
Eiríkur 19403 kr. 2.167.777
Valur 19402 kr. 2.110.000
/MHH
Skimun fyrir sjúkdómsvaldandi örverum í kjöti á smásölumarkaði:
Örverufræðilegt ástand gott
í íslenskum kjötafurðum
– Vísbendingar þó um að STEC-bakteríur séu hluti af bakteríuflóru sauðkindarinnar
Matvælastofnun hefur gefið út
skýrslu þar sem niðurstöður er
að finna úr skimun fyrir sjúk­
dómsvaldandi örverum í kjöti á
íslenskum markaði á síðasta ári.
Niðurstöðurnar sýna að örveru­
fræðilegt ástand er almennt gott
hvað varðar salmonellu og kamp­
ýló bakter. Shigatoxín­myndandi
E.coli (STEC) greinist hins vegar
í íslenskum sauðfjárafurðum, en
það er bakteríustofn sem getur
myndað eiturefni og valdið veik­
indum hjá fólki.
Tilgangur sýnatökunnar var að
skima fyrir sjúkdómsvaldandi örver-
um í afurðum þegar neytandinn fær
þær í hendur og fór því sýna takan
fram í smásöluverslunum. Í skýrsl-
unni kemur fram að vísbendingar séu
um að sá STEC-stofn sé hluti af nátt-
úrulegri flóru sauðfjár. Samsvarandi
skimun var gerð hér á landi í fyrsta
sinn árið 2018.
Í niðurstöðum skýrslunnar kemur
fram að í ófrosnu kjúklingakjöti
greindist ekki salmonella. Kampýlo-
bakter greindist hins vegar aðeins í
litlu magni í þremur sýnum af frosnu
kjúklingakjöti. Salmonella greindist
ekki í nautgripakjöti. Salmonella
(Salmonella Kedougou) greindist
í einu sýni af innlendu svínakjöti.
Dreifing var stöðvuð og kjötið tekið
af markaði og innkallað frá neytend-
um.
STEC meinvirknigen greinst í
nautgripum og sauðfé
STEC meinvirknigen greindist í
22 prósenta sýna af kjöti af sauðfé
og þar af ræktaðist E.coli, sem
bar meinvirknigen úr 14 prósenta
sýnanna. Árið áður greindist STEC
meinvirknigen í um 30 prósenta
sýnanna og E.coli með meinvirknigen
ræktaðist úr 16 prósenta sýnanna.
Árið 2018 var einnig skimað fyrir
STEC í nautgripakjöti og greindist þá
STEC meinvirknigen í um 11 pró-
senta sýnanna.
Í skýrslunni kemur fram að eftirlit
með salmonellu og kampýlóbakter
á fyrri stigum matvælakeðjunnar sé
öflugt hér á landi.
Í lokaorðunum segir að ljóst sé að
vakta þurfi reglulega STEC í kjöti
og skerpa á fyrirbyggjandi aðgerð-
um í sláturhúsum og kjötvinnslum
til að minnka líkur á að STEC berist
í kjötið. Dóra S. Gunnarsdóttir, einn
höfunda skýrslunnar, segir að talið
sé að þetta sé ekki ný staða að þessi
STEC-stofn sé hluti af náttúrulegri
flóru sauðfjár. „Það var hins vegar
skimað fyrst fyrir STEC árið 2018,
þannig að við vitum ekki hvernig
staðan var fyrir þann tíma.
Aðferðir til skimunar byggjast á
PCR tækni, það er skimun á erfða-
efni bakteríunnar. Lifandi E. Coli
baktería sem í var eitthvað af þess-
um genum greindist í 24 sýnum af
148 árið 2018 og í 21 sýni af 146
árið 2019. Aðferðin er næm og hægt
er að greina E. Coli þó að þær séu
mjög fáar, til dæmis bara ein í sýninu.
Þegar verið er að skima, eða leita að
bakteríum með hefðbundinni rækt-
unaraðferð þarf ákveðinn fjöldi að
vera til staðar og greiningarmörk eru
oft meira en tíu bakteríur í grammi,
segir Dóra.
Nauðsynlegt að gegnumsteikja
hamborgara
Þegar hún er spurð hvort staðan sé
sú að það þurfi nú að fara að um-
gangast nauta- og lambakjöt eins og
fólk hefur vanist að gera varðandi
kjúklinga- og svínakjöt – til að var-
ast salmonellusmit – segir hún að ef
raunin sé sú að STEC-bakteríurnar
séu til staðar í náttúrulegri flóru sauð-
fjár og nautgripa þá geti þær borist í
kjöt við slátrun. „Ef þær ná að fjölga
sér í kjöti við geymslu þá geta þær
valdið sýkingum í fólki. Örverurnar
sitja á yfirborði kjöts. Við hökkun
dreifast þær um kjötið og eiga auð-
veldara með að fjölga sér séu skil-
yrðin hagstæð, svo sem hitastig.
Því er mikilvægt að gegnumsteikja
hamborgara þannig að þeir nái 72
gráðu kjarnhita.
Fyrirbyggjandi aðgerðir eru mik-
ilvægar til að lágmarka hættu á að
bakteríur berist í kjöt og nái að fjölga
sér. Það er mikilvægt að gripir sem
koma til slátrunar séu hreinir og að
aðferðir við fláningu og við innan-
úrtöku séu þannig að komið sé í veg
fyrir að óhreinindi á skinni og inni-
hald meltingarvegar mengi kjötið.
Eftir slátrun og við meðhöndlun
kjöts er mikilvægt að viðhalda kæl-
ingu kjötsins á öllum stigum með-
ferðar og dreifingar.“
Atvinnuvega- og nýsköpunar-
ráðuneytið og Matvælastofnun,
í samvinnu við heilbrigðiseftirlit
sveitarfélaga, skipulögðu sýnatökur
árið 2019 á algengustu sjúkdóms-
valdandi örverum í kjöti á markaði.
Fimm stærstu heilbrigðiseftirlits-
svæðin á landinu sáu um sýnatökuna.
Sýni voru tekin af innlendu og erlendu
kjöti í matvöruverslunum á fjölmenn-
ustu svæðum landsins. /smh
Auðkúlurétt við Svínavatn, A.-Hún. laugardaginn 26. sept. kl. 16.00
Árhólarétt (Unadalsrétt) við Hofsós,
Skag.
föstudaginn 25. sept. um kl.
13.00
Deildardalsrétt í Deildardal, Skag. föstudaginn 25. sept. um kl. 13.00
Flókadalsrétt, Fljótum, Skag. Upplýsingar liggja ekki fyrir.
Fossárrétt á Skaga, A.-Hún. laugardaginn 19. sept.
Hlíðarrétt við Bólstaðarhlíð, A.-Hún. sunnudaginn 20. sept.
Kjalarlandsrétt, A.-Hún. laugardaginn 19. sept.
Laufskálarétt í Hjaltadal, Skag. laugardaginn 26. sept.
Melgerðismelarétt í Eyjafjarðarsveit Upplýsingar liggja ekki fyrir.
Miðfjarðarrétt í Miðfirði, V. - Hún. laugardaginn 5. sept.
Selnesrétt á Skaga, Skag. Upplýsingar liggja ekki fyrir.
Skarðarétt í Gönguskörðum, Skag. laugardaginn 19. sept. kl. 14.00
Skrapatungurétt í A.-Hún. sunnudaginn 20. sept. kl. 11.00
Staðarrétt í Skagafirði. laugardaginn 19. sept. kl. 16.00
Tungurétt í Svarfaðardal, Eyf. Upplýsingar liggja ekki fyrir.
Unadalsrétt (Árhólarétt) við Hofsós,
Skag.
föstudaginn 25. sept. um kl.
13.00
Undirfellsrétt í Vatnsdal, A.-Hún. laugardaginn 19. sept. kl. 9.00
Víðidalstungurétt í Víðidal, V.-Hún. laugardaginn 3. okt.
Þverárrétt í Eyjafjarðarsveit Upplýsingar liggja ekki fyrir.
Þverárrétt í Vesturhópi, V.-Hún. laugardaginn 26. sept.
Stóðréttir haustið 2020
Fjár­ og stóðréttir verða með öðrum
brag en fyrri ár vegna kórónu veiru­
faraldursins.
Vegna smitvarna og fjölda-
takmarkana er mælst til þess að
gestir komi ekki til réttarstarfa í
ár. Því verður fylgt eftir að ekki
séu fleiri en 100 manns við störf í
einu og verður öllum sem taka þátt
í göngum og réttum gert að hlaða
niður smitrakningarappi almanna-
varna. Í leiðbeiningum vegna
gangna og rétta, sem gefnar eru út
af almannavörnum og fleirum, er
jafnframt farið fram á að ekki sé
áfengi haft um hönd.
Sjá upplýsingar um fjárréttir á bls.
28–29. /TB
Stefnir í 10% samdrátt
í umferðinni í ár
Umferðin á Hringveginum í
ný liðnum júlímánuði dróst saman
um 3,4 prósent frá sama mánuði
fyrir ári síðan. Umferðin var eigi
að síður 13% meiri í júlí en hún
var í nýliðnum júnímánuði.
Líklega munar mestu um auk-
inn sumarfrísakstur landsmanna en
einnig hefur ferðamönnum fjölgað
og þar með umferð þeirra á vegun-
um. Útlit er fyrir að gríðarlegur sam-
dráttur verði í ár og gæti hann numið
10% þegar upp er staðið.
Íslendingar tóku greinilega vel
við sér í júlímánuði hvað akstur
varðar, en umferð stórjókst á vegum
frá því sem hún var í júní. Það dugði
þó ekki til að slá út umferð í júlí í
fyrra, en umferð í júlí nú var 3,4%
minni en var í júlí í fyrra.
Umferðin dróst saman á öllum
landsvæðum en mestur reyndist
samdrátturinn á Austurlandi, eða
8,3%, en minnst dróst umferðin
saman í lykilsniðum í grennd á og
við höfuðborgarsvæðiðið eða um
0,9%. Örlítið meiri umferð var um
Hellisheiði í júlímánuði í ár miðað
við í fyrra og er það eini staðurinn
þar sem mældist aukning. Hún var
hins vegar óveruleg, eða 0,4%.
Mestur samdráttur mældist í sniði
á Mývatnsheiði, eða 26,3%.
12% samdráttur frá áramótum
Nú hefur umferð dregist saman um
ríflega 12% frá áramótum miðað við
sama tímabil á síðasta ári. Þetta er
langmesti samdráttur sem mælst hefur
miðað við árstíma, eða tvöfalt meiri
en hann hefur áður mælst. /MÞÞ
Nú hefur umferð dregist saman um ríflega 12% frá áramótum miðað við
sama tímabil á síðasta ári. Þetta er lang mesti samdráttur sem mælst hefur
miðað við árstíma. Mynd / HKr.
Matvælastofnun hefur sent frá sér
tilmæli til ferðamanna til að reyna
að hindra að smit afrísku svínapest­
arinnar berist til Íslands.
Um er að ræða bráðsmitandi drep-
sótt í svínum sem hefur dreifst með
villtum svínum um Asíu, Afríku og
Evrópu. Ekki er til nein meðhöndlun
við sjúkdómnum og ekki er hægt að
verjast honum með bólusetningum.
Veiran sem veldur sjúk dómnum er
ekki hættuleg fyrir fólk eða önnur
dýr en veldur svínum þjáningum og
dauða. Tjón fyrir landbúnað er gíf-
urlegt þar sem sjúkdómurinn kemur
upp. Sem dæmi þá hafa milljónir
svína drepist í Kína úr þessum sjúk-
dómi.
Veiran sem veldur afrískri svína-
pest getur m.a. borist með sýktum
svínum og sæði, hráu kjöti af sýkt-
um dýrum, farartækjum, búnaði, fatn-
aði o.fl. Þeir sem geta borið veiruna
á milli landa eru m.a. ferðamenn.
Matvælastofnun skorar á ferðamenn
að hjálpa til við að hindra að afrísk
svínapest berist til landsins og setur
fram eftirfarandi leiðbeiningar:
• Ekki hafa meðferðis matvörur
sem innihalda svínakjöt, eins og
skinku og pylsur
• Ef þú ert með þessar matvörur,
verður þú að framvísa þeim í
tollinum (eins og gildir um allar
dýraafurðir)
• Ef þú ferð í göngu, lautarferð
eða jafnvel á veiðar, forðastu
alla snertingu við svín og ekki
láta nein dýr komast í mataraf-
gangana þína
• Og gleymdu ekki að þvo skóna
þína vel áður en þú ferð heim.
/HKr.
Matvælastofnun ákallar ferðamenn:
Varar við smiti afrísku
svínapestarinnar
Afríska svínapestin hefur reynst
svína stofnum heimsins mjög skæð.
Engin lækning er til við sjúkdómnum.