Bændablaðið - 20.08.2020, Blaðsíða 30

Bændablaðið | Fimmtudagur 20. ágúst 202030
SKÓGRÆKT&LANDGRÆÐSLA
Tiltekt í skógarreitum Skógræktarfélags Eyfirðinga hefur staðið yfir í allt sumar:
Ekki tekst að ljúka verkinu þó mikið hafi áunnist
„Við tileinkum afmælisárið spor­
göngu fólkinu sem bjó til skógar ­
auðlindina sem við njótum góðs
af. Það er gaman að líta yfir far­
inn veg og í rauninni er það stór ­
merkilegt að hafa í farteskinu 90
ára skógræktarsögu,“ segir Ingólfur
Jóhanns son, framkvæmdastjóri
Skóg ræktarfélags Eyfirð inga, en
félagið fagnar í ár 90 ára afmæli
sínu.
Það er elst starfandi skóg ræktar­
félaga hér á landi. Félagið var stofnað
þann 11. maí 1930 og fyrstu verk­
efni fólust í að girða af skógarleifar í
Eyjafirði, nánar tiltekið í Garðsárgili
og í Leyningshólum. Á báðum þess­
um stöðum standa nú ræktarlegir
yndisskógar „og gaman að sjá að
þetta brölt frumherjanna var ekki til
einskis unnið,“ segir hann.
Afmælisáform blásin af
Veisluhöld í tilefni þessa merkisáfanga
í sögu félagsins bíða betri tíma en á
vordögum, fyrir daga kórónuveiru,
var búið að skipuleggja heilmikla
dagskrá frá vori og fram eftir ári
með fræðslufundum ýmiss konar
og öðrum viðburðum. Slíkt var allt
blásið af eftir að heimsfaraldur braust
út og segir Ingólfur það vissulega leitt
en við því ekkert að gera. „Það hefur
heilmikið vatn til sjávar runnið frá því
félagið hóf að planta til nýrra skóga,“
segir hann, en félagið er nú með alls
11 skógarreiti sem það ýmist á eða
hefur umsjón með. Þeirra frægastur
er Kjarnaskógur sem stendur við
Akureyri, mikil útivistarparadís og
lýðheilsumiðstöð.
Rekstur og viðhald útivistarsvæða
Stunduð var umfangsmikil plöntu­
framleiðsla um árabil, margar trjá­
tegundir og kvæmi voru ræktuð á
vegum SE og byggðist upp mikil
þekking bæði varðandi ræktunar­
tækni og ekki síður hvaða efniviður
hentar til ræktunar á okkar harðbýla
landi. „Það voru upplýsingar sem
ekki lágu fyrir þegar Íslendingar
hófu að klæða landið á ný fyrir miðja
síðustu öld og það eru upplýsingar
sem við sem stundum skógrækt
núna byggjum okkar starf á,“ segir
Ingólfur. Nú snúist dagleg störf á
vegum félagsins, auk þess að miðla
þekkingu og vera sýnileg í samfé­
laginu, að stórum hluta um rekstur
og viðhald útivistarsvæða í skógum
félagsins sem hundruð þúsunda gesta
heimsækja árlega og nýta sér góða
veðrið í skóginum til heilsubótar á
sál og líkama.
Ingólfur bendir á að útivist,
lýðheilsa, ferðamennska, kolefnis­
binding og ýmislegt fleira séu allt
skógarafurðir ekki síður en hin hefð­
bundna timburauðlind, „og við reyn­
um að rækta þær allar“.
Vinnufúsar hendur
lyftu grettistaki
Skógarreitir í Eyjafirði komu mjög
illa undan sérlega snjóþungum vetri
og hefur nánast allt sumarið farið í til­
tekt. Mikið hefur áunnist en verkinu
er ekki lokið. „Það er ljóst að okkur
endist ekki árið til að ljúka tiltekt eftir
brot og braml vetrarins. En við höfum
unnið hörðum höndum að því verk­
efni og vissulega komin vel áleiðis,“
segir Ingólfur.
Aðgangur að vinnuafli var nú í
sumar auðveldari en oft áður, stór
hópur ungs fólks, frá 18 til 27 ára, allt
að 40 manns, hafi unnið sumarlangt
hjá félaginu og í raun lyft grettistaki
í hirðingu bæði í Kjarnaskógi og
fleiri skógum félagsins. „Án þeirra
vinnufúsu handa væri ástandið mun
verra,“ segir hann. Ungmennin komu
til starfa með stuðningi bæði frá ríki
og sveitarfélagi. Grisjunarvinna
hefur staðið yfir undanfarnar vikur
í hinum ýmsu reitum félagsins,
m.a. í Kjarnaskógi, Vaðlareit, Leyn­
ings hólum og Hánefsstöðum í
Svarfaðardal.
Nýta efni upp í kostnað
„Við höfum verið að saga brotin og
beygluð tré, hreinsa og snyrta af miklu
kappi frá því í vor,“ segir Ingólfur en
dagleg störf snúist að miklu leyti um
viðhald skóganna. Reynt er að nýta
allt efni sem til fellur, það fer í kurl,
eldivið og borðvið til að hafa upp
í kostnað við vinnuna, en hann er
sérlega mikill nú í sumar.“
Ingólfur segir að æ fleiri leggi
leið sína í skógana. „Við tökum eftir
því að gestir nýta skógana í auknum
mæli nú á þessum viðsjárverðu
veirutímum, það dylst engum að
aðsóknin fer ört vaxandi og hér njóta
fjölmargir útivistar alla daga,“ segir
Ingólfur. Hann segir ekki óvarlegt að
áætla að um 3–400 þúsund manns
komi í Kjarnaskóg árlega.
Reisa nýtt geymsluhús
Ingólfur segir að hreinsunarstörf hafi
einkennt sumarið og á meðan hafi
Margrét Þóra Þórsdóttir
mth@bondi.is
Ingólfur Jóhannsson, framkvæmdastjóri Skógræktarfélags Eyfirðinga.
Frá vinstri eru David Joseph Dowling, írskur skógfræðingur sem starfar hjá Skógræktarfélagi Eyfirðinga, Sigurður
Hólm Sæmundsson, slökkviliðsmaður, skógbóndi og stjórnarmaður í SE, Bergsveinn Þórsson, skógfræðingur hjá
Skógræktinni og stjórnarmaður í SE, og Jóhannes Helgason, önnur kynslóð skógarhöggsmanna í Kjarnaskógi, en
foreldrar hans, Beate og Helgi í Kristnesi, hafa bæði höggvið skóg fyrir félagið. Myndir / Skógræktarfélag Eyfirðinga
Samson B. Harðarson, sjálfboðaliði
að störfum fyrir SE í Vaðlareit.
Liðinn vetur var óvenju snjóþung-
ur og erfiður. Þannig var umhorfs í
Kjarnaskógi eftir norðanáhlaup.
Þau eru ófá handtökin sem unnin
hafa verið í sumar við að hreinsa
brotin og brömluð tré út úr eyfirskum
skógum.
Ekki óalgeng sjón, brotin grenitré
voru á víð og dreif um skógana.