Bændablaðið - 20.08.2020, Blaðsíða 37

Bændablaðið | Fimmtudagur 20. ágúst 2020 37
beint inn á hálendisvegina, hefur
samt harla lítið gerst í vegabótum
á Kjalvegi norður yfir landið og
eins inn í Kerlingarfjöll. Að vísu
hefur Vegagerðin „stolist“ til að
byggja upp um níu kílómetra kafla
frá brúnni yfir Hvíta rétt ofan við
Hólmavað og að veitingaskálanum
Hrefnubúð Café og gera hann nán­
ast kláran fyrir lagningu slitlags.
Meira að segja er búið að mala efni
sem tilbúið er í stórum haug við
brúarsporðinn sem nýta má í slíkt
slitlag.
Sú uppbygging er mjög hófleg
og aðeins til að koma veginum upp
úr niðurgröfnum ýtuslóðanum og
setja ræsi í lægðir sem oft eru fullar
af vatni snemma á sumrin og þegar
mikið rignir á hálendinu. Þetta er
samt ekki vegur sem ætlað er að
standa upp úr snjó á vetrum. Það
verður að segjast Vegagerðinni til
hróss, að þarna hefur verið unnið af
mikilli skynsemi og snyrtimennsku
að vegabótum án þess að fara í
jarðrask sem nokkru nemur. Þær
endurbætur duga til þess að halda
veginum upp úr vatni og koma
þannig í veg fyrir utanvegaakstur
ferðalanga sem reyna að sneiða hjá
forarvilpum í niðurgröfnum vegin­
um. Til að verja þessa níu kílómetra
frá því að eyðileggjast vantar þó
enn að leggja á þá bundið slitlag.
Er þessi spotti í raun í sömu stöðu
og lagfæringar á Kaldadalsvegi
voru fyrir sjö árum. Frá þessum
uppbyggða spotta er síðan grjót­
barið þvottabretti stóran hluta af
leiðinni framhjá Hveravöllum og
yfir Kjöl að Blönduvirkjun og líka
inn í Kerlingarfjöll. Svipaða sögu er
reyndar að segja af Sprengisandsleið.
Nú þarf bara að halda áfram með
lagfæringar á Kjalvegi með sama
hætti og gert hefur verið á þeim níu
kílómetrum sem komnir eru.
Friðlýsing Kerlingarfjalla kallar
á innviðauppbyggingu
Fyrir um hálfum mánuði var lýst
yfir við hátíðlega athöfn friðlýs­
ingu Kerlingarfjalla. Því hefur víða
verið fagnað þar sem afar mikil­
vægt er að koma skipulagi á þann
mikla átroðning sem er á viðkvæmu
hverasvæði Kerlingarfjalla. Þeirri
friðlýsingu hljóta þá líka að verða að
fylgja innviðauppbygging og endur­
bætur á aðkomuleiðum að svæðinu
til að koma í veg fyrir að náttúran
við vegina þangað inn eftir skað­
ist af miklum fjölda ferðamanna.
Reyndar er þegar orðið mjög að­
kallandi að lagfæra vegslóðann frá
hálendismiðstöðinni Ásgarði inn
að hverasvæðinu sem er beinlínis
orðinn hættulegur ferðafólki vegna
skemmda.
Náttúruvernd og náttúruspjöll
Fjölmargir hafa gagnrýnt hug myndir
um að gera endurbætur á Kjalvegi
og gjarnan borið við náttúruverndar­
sjónarmiðum. Trausti Valsson og
fjölmargir aðrir hafa hins vegar
spurt hvað sé náttúruvænt við það
að beina tugþúsundum ferðamanna
inn á niðurgrafna og illfæra vega­
slóða á hálendinu, með tilheyrandi
utanvegaakstri og kæfandi rykmekki
á þurrum dögum. Eitt má þó telja
nær öruggt að ferðamönnum á bara
eftir að fjölga um Kjalveg og lík­
lega enn frekar eftir friðlýsingu
Kerlingafjalla, með tilheyrandi nátt­
úruspjöllum verði ekkert að gert.
Ægifagurt er á hverasvæðinu í Hverafjöllum sem nú er búið að friðlýsa. Búast má við að þangað sæki hundruð þúsunda ferðamanna á næstu árum.
Vegurinn frá hálendismiðstöðinni í Ásgarði inn að hverasvæðinu í
Kerlingarfjöllum er víða mjög illa farinn og beinlínis hættulegur.
ÍSLAND ER LAND ÞITT
S: 5272600 - www.velavit.is
Varahlutir - Viðgerðir
Vélavit
Sala Þjónusta
Útvegum dekk undir vinnuvélar
og landbúnaðarvélar
S: 527 600 - w .velavit

Þann 10. ágúst var undirrituð
friðlýsing Kerlingarfjalla og
nærliggjandi svæða, alls um
344 km2. Friðlýsingunni var
fagnað við hálendismiðstöðina
í Ásgarði í Kerlingarfjöllum.
Kerlingarfjöll eru í hópi
helstu náttúruperla landsins,
vinsælt útivistarsvæði með
mikið verndargildi. Áform
um friðlýsingu hófust árið
2016 en sveitarfélagið Hruna­
mannahreppur hafði frumkvæði
að samstarfi við undirbúning
hennar. Margir hafa komið að
verkefninu auk sveitarfélagsins,
s.s. Skeiða­ og Gnúpverjahreppur
og Kerlingarfjallavinir. Vill
Umhverfisstofnun koma á
framfæri þakklæti til samstarfs­
hóps um friðlýsinguna fyrir frábært
samstarf en friðlýsta svæðið verður
í umsjá Umhverfisstofnunar, sem
sinna mun landvörslu, viðhaldi og
rekstri á svæðinu til framtíðar.
„Við erum mjög glöð á
þessum degi, enda hefur með
friðlýsingu svæðisins verið stigið
tímamótaskref, landi og þjóð til
heilla,“ sagði Hildur Vésteinsdóttir,
teymisstjóri friðlýsinga og áætlana
hjá Umhverfisstofnun.
Kerlingarfjöll draga nafn
sitt af móbergsdranga sem rís
upp úr líparítskriðu sunnan í
Tindi í vestanverðum fjöllunum.
Fjallaklasinn samanstendur
af litríkum líparíttindum og
stórbrotnu landslagi. Svæðið
er megineldstöð og eitt af
öflugri háhitasvæðum landsins.
Í Hveradölum, einu helsta
aðdráttarafli Kerlingarfjalla, hvína
og sjóða fjölbreyttir og litríkir
gufu­ og leirhverir. Í kringum
marga þeirra vex sérstæður og
viðkvæmur gróður. Á svæðinu
eru fjölmargar gönguleiðir, m.a.
að jarðhitasvæðunum.
Svandís Svavarsdóttir, settur
umhverfis­ og auðlindaráðherra í
málinu, undirritaði friðlýsinguna.
Kerlingarfjöll friðlýst
Frá athöfn við hálendismiðstöðina í Ásgarði í Kerlingarfjöllum þegar
friðlýsingin var kynnt.