Bændablaðið - 20.08.2020, Blaðsíða 4

Bændablaðið | Fimmtudagur 20. ágúst 20204
FRÉTTIR
Verkefnið Loftslagsvænn landbúnaður farið af stað:
Sauðfjárbú gera aðgerðaráætlun til að draga úr
losun gróðurhúsalofttegunda og binda kolefni
– Verkefnið er hluti af aðgerðaráætlun stjórnvalda, er til fimm ára og stefnt á fjölgun búa í fleiri greinum landbúnaðar
Loftslagsvænn landbúnaður er
samstarfsverkefni stjórnvalda,
Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnað-
arins (RML), Skóg ræktarinnar og
Landgræðslunnar. Markmiðið er
að draga úr losun gróðurhúsaloft-
tegunda frá landbúnaði og vegna
landnýtingar og auka kolefn-
isbindingu í jarðvegi og gróðri.
Í vor voru fimmtán sauðfjárbú
valin til þátttöku í verkefninu og
Berglind Ósk Alfreðsdóttir, ráðu-
nautur í loftslags- og umhverfis-
málum, fengin til verkefnastjórn-
unar.
„Verkefnið er hluti af aðgerð­
aráætlun stjórnvalda í loftslags­
málum. Í verkefninu fá sauðfjárbænd­
ur heildstæða ráðgjöf og fræðslu um
hvernig hægt er að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda og auka
kolefnisbindingu,“ segir Berglind
Ósk. Gert er ráð fyrir að ávinningur­
inn af þátttöku í verkefninu verði
betri og loftslagsvænni landbúnaður.
Hvert bú setur
sér aðgerðaráætlun
Námskeiðahald vegna verkefnisins
var í febrúar­ og marsmánuðum.
Í kjölfar þeirra var auglýst eftir
þátttöku búa en sauðfjárbú í gæða­
stýringu áttu kost á þátttöku í
verkefninu. Að sögn Berglindar
Óskar hófst svo verkefnið form­
lega þegar bændurnir, sem höfðu
verið valdir til þátttöku, hittu ráð­
gjafa RML, Skógræktarinnar og
Landgræðslunnar á vinnufundum.
„Hvert bú setur sér aðgerðaáætlun
í loftslagsmálum þar sem aðgerð­
irnar eru mótaðar af þátttakendum
sjálfum og þeim tækifærum til
loftslags vænna aðgerða sem eru hjá
hverjum og einum. Aðgerðaráætlun
hvers þátttökubús er lifandi skjal,
þar sem skoðaðar eru sem flestar
leiðir til þess að gera búrekstur og
landnýtingu loftslagsvænni. Lagt er
mat á fýsileika aðgerða og hversu
miklum árangri þær eru líklegar til
þess að skila, annars vegar í upphafi
verkefnisins og svo eftir því sem því
líður fram,“ segir hún.
Dregið úr losun og
kolefnisbinding
Berglind Ósk segir að í aðgerð­
aráætlunum séu aðgerðir sem annars
vegar lúta að því að dregið sé úr
losun gróðurhúslofttegunda og hins
vegar aðgerðir sem auka kolefn­
isbindingu. Í fyrri flokknum eru
metnir möguleikar á sex aðgerðum;
bætt nýting tilbúinna áburðarefna og
frekari nýting lífrænna áburðarefna,
möguleikar á ræktun niturbindandi
jurta, minni olíunotkun, verndun
jarðvegs við jarðvinnslu, endurheimt
votlendis og draga úr innyflagerjun
búfjár.
Í þeim seinni eru metnir
möguleikar til uppgræðslu, endur­
heimt skóglendis (birkiskóga og víð­
ikjarrs), skjólbeltaræktun og ræktun
hagaskóga og ræktun timburskóga.
Þátttakendur eru einnig hvattir til
þess að hugsa út fyrir rammann og
koma með nýjar hugmyndir að lofts­
lagsvænum aðgerðum, en möguleik­
arnir eru miklir, til dæmis er hægt
að koma með aðgerðir sem snúa að
hringrásarhagkerfinu, minni plast­
notkun og endurnýtingu.
„Þessum fimmtán búum verður
fylgt eftir í fimm ár, en fyrirhugað er
að nýr hópur þátttakenda verði tekinn
inn í verkefnið á næsta ári og von­
andi bætast þá fleiri búgreinar við.
Ég hlakka til að vinna með þátttöku­
búunum í þessu verkefni. Bændurnir
búa við misjafnar aðstæður og hafa
þar af leiðandi mismunandi leiðir
hver um sig til að ná árangri í lofts­
lagsmálum,“ segir Berglind Ósk.
Þátttakendur eru bændur úr
öllum landsfjórðungum þar sem
fjöl breyttur búskapur er stundaður.
/smh Berglind Ósk Alfreðsdóttir.
Bæirnir sem taka þátt eru dreifðir um allt land.
Þátttakendur á námskeiðum í Gunnarsholti. Þátttakendur á námskeiðunum á Hvanneyri.
Þátttakendur á námskeiðunum á Mývatni.
„Búið að stela Landgræðsluskólanum“
– segir Árni Bragason landgræðslustjóri og er mjög ósáttur við að skólinn hafi verið gerður að deild í Landbúnaðarháskólanum
Um Landgræðsluskólann sem
stofnað er til af frumkvæði Land-
græðsl unnar var í gildi fjórhliða
samn ingur á milli utanríkisráðu-
neytisins, Háskóla Sameinuðu
þjóð anna, Landgræðslunnar og
Land búnaðar háskóla Íslands. Þar
var landgræðslustjóri formaður
stjórnar Landgræðsluskólans. Nú
er þetta fyrirkomulag gjörbreytt
og segir Árni Bragason land-
græðslustjóri í samtali við Bænda -
blaðið að búið sé að stela skól anum
af Land græðslunni.
Breytt fyrirkomulag felst í því að
Landgræðslu skólinn heyri nú undir
stofnun sem heitir GRÓ Þekkingar­
miðstöðvar þróunar samvinnu. Auk þess
að vera eins konar regnhlíf í samstarfi
við UNESCO yfir Landgræðslu­
skólanum, þá heldur GRÓ utan um
Sjávar útvegsskólann, Jarðhitaskólann
og Jafnréttis skólann.
Landgræðsluskólinn
gerður að deild í LbhÍ
„Á fundi í júní tilkynnti GRÓ að
það yrði samið við Landbúnaðar­
háskólann en ekki Landgræðsluna
um rekstur skólans. Síðan ætti Land­
búnaðarháskólinn að leita til okkar um
samning. Ég vil orða það þannig að það
er búið að stela Landgræðsluskólanum
frá Land græðslunni því það vorum jú
við sem settum hann upphaflega af
stað. Nú er búið að gera hann að deild í
Land búnaðar háskólanum,“ segir Árni
Bragason landgræðslustjóri.
Furðulegt að sniðganga
fagstofnunina
„Ég var mjög ósátur við þetta og reyndi
allt sem ég gat til að fá þessu breytt
á þann hátt að það yrði bæði gerður
samningur við Landgræðsluna og
Land búnaðar háskólann.
Ég get ekki neitað því að ég
er verulega ósáttur við að rekt­
or LbhÍ skyldi skrifa undir þenn­
an samning og gangast undir að
Landgræðsluskólinn yrði gerður að
deild í Landbúnaðarháskólanum. Með
þessu er búið að kasta fagstofnuninni
út sem er mjög óeðlilegt í ljósi þess að
starfs fólk Landgræðslunnar hefur stað­
ið fyrir um það bil 60% af kennslunni.
Þá verja nemendurnir einum þriðja af
sínum tíma hjá Landgræðslunni og
þau námskeið sem haldin hafa verið á
vegum Landgræðsluskólans erlendis,
hafa nánast alfarið verið borin uppi
af starfsfólki Landgræðslunnar. Það
er því vægast sagt furðulegt að snið­
ganga fagstofnunina í þessu dæmi,“
segir Árni Bragason. /HKr.
Árni Bragason. Höfuðstöðvar Landgræðslunnar í Gunnarsholti. Mynd / HKr.