Morgunblaðið - 29.08.2020, Blaðsíða 53

MENNING 53
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. ÁGÚST 2020
Ragnheiður Birgisdóttir
ragnheidurb@mbl.is
„Þetta voru ansi vel heppnaðir tón-
leikar þótt ég segi sjálfur frá,“ segir
Tómas R. Einarsson, kontrabassaleik-
ari og tónskáld, um latíntónleika sem
haldnir voru í félagsheimilinu í Búð-
ardal árið 2014, þar sem hann lék fyrir
fullu húsi með níu manna hljómsveit.
Nú eru upptökur frá tónleikunum
komnar út á plötu sem ber titilinn
Latínball í Búðardal.
„Um svipað leyti var verið að undir-
búa heimildarmynd um latíntónlist
mína. Þá kom upp þessi hugmynd að
halda tónleika á heimaslóðum mínu,
vestur í Dölum, og það varð úr. Ég
valdi úrvalsfólk með mér, sumir hverj-
ir höfðu verið að spila með mér í 20 ár
og þekktu vel þessa tónlist,“ segir
Tómas. Her tæknimanna sá um upp-
tökur á mynd og hljóði. „Svo það var
stillt upp fyrir mikla hátíð.“
„Krafturinn víða rosalegur“
Hluti af þessum upptökum var not-
aður í heimildarmyndinni Latínbónd-
inn sem fjallar um Tómas og latín-
tónlist hans. Það var hins vegar ekki
upphaflegt markmið að gefa út plötu
með upptökunum.
„Þessi árin var ég á kafi í öðrum
verkefnum og var að gefa út aðrar
plötur. Svo ég lagðist ekkert í upptök-
urnar af þessari tónlist með plötuút-
gáfu fyrir augum. Ég fór hins vegar
að hlusta svolítið vel á þetta fyrir um
tveimur árum og þá sá ég að þarna
var nú ansi gott efni á ferðinni. Allt
eru þetta toppmúsíkantar en þeir
höfðu sprungið einstaklega fallega út
á þessu kvöldi. Þetta var frábær flutn-
ingur og krafturinn víða rosalegur.“
Hann segist því hafa hugsað með sér
að hann yrði að kíkja betur á þessar
upptökur. „Svo fórum við Kjartan
Kjartansson hljóðmaður í saumana á
þessu og völdum fimmtán lög sem eru
á plötunni.“
Tómas segir frá því að Jón Karl
Helgason hafi einnig klippt myndbönd
frá tónleikunum sem finna má á You-
tube. ,,Og þar má sjá okkur svitna og
hrópa og hlæja.“
Dáði tónlistarmenn á böllunum
 Plata Tómasar R. Einarssonar, Latínball í Búðardal, er komin út  Upptökur
frá tónleikum á heimaslóðunum árið 2014  Tónleikar á Jazzhátíð í kvöld
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Latíntónlist Kontrabassaleikarinn Tómas R. Einarsson hefur gefið út nýja
plötu með upptökum frá latínballi í anda sveitaballa æskunnar í Dölunum.
Lög og ljóð á plötunni eru öll eftir
Tómas sjálfan, að undanskildum
tveimur textum, „Hjarta mitt“ eftir
Halldór Laxness og „Þú ert“ eftir Sig-
urð Guðmundsson myndlistarmann.
Urðu að enda á vangalagi
Tómas segir að lögin fimmtán megi
öll flokka sem latíntónlist nema loka-
lagið, „Stolin stef“. „Þetta er mitt elsta
lag, orðið 40 ára gamalt og búið að
koma út í fimmtán útgáfum með fjöl-
breyttum hópi flytjenda. En sam-
kvæmt ströngustu skilgreiningum er
það ekki latínmúsík, vegna þess að
það er vals.“
Tómas segist myndu kalla lagið
norrænan tregavals ef hann ætti að
skilgreina það frekar.„Í gamla daga
þegar ég var að alast upp í Dölunum
var mín mesta hátíð alltaf ef ég fékk
að fara á böll og samkomur og sjá lif-
andi tónlist flutta. Það var það merki-
legasta í lífinu. Öll böll enduðu á
vangalagi. Þá spilaði hljómsveitin
mjög hægt, þakkaði fyrir sig og það
fólk sem hafði náð saman það kvöldið
lagði kinn við kinn. Með þennan titil á
plötu, Latínball í Búðardal, þá urðum
við að enda á vangalagi og „Stolin
stef“ lá beint við.“
Góðir músíkantar guðlegir
Þótt hann hafi ekki órað fyrir því að
hann myndi gerast tónlistarmaður
þegar hann sótti sveitaböllin sem
strákur þá viðurkennir hann að það
hafi verið sérstök stund að standa á
sviðinu í Félagsheimilinu í Búðardal
hálfri öld síðar. Hann minnist tónlist-
armannanna á böllunum og þeirrar
lotningar sem hann bar fyrir þeim.
„Ég stóð alla jafna rétt við sviðið og
horfði dáleiddur á þessa menn sem
stóðu þarna og spiluðu á hljóðfæri.
Tónlistin var það merkilegasta í ver-
öldinni og góðir músíkantar voru guð-
legar verur í mínum augum. Svo end-
aði ég löngu löngu síðar uppi á sviði í
Búðardal og það var náttúrlega stór-
kostlegt.“
Útgáfunni verður fagnað í kvöld,
laugardag, með tónleikum á Jazzhátíð
Reykjavíkur, í Norðurljósasal Hörpu.
Þar kemur fram sama hljómsveit og
lék með Tómasi á tónleikunum í
Búðardal árið 2014. Auk Tómasar til-
heyra hljómsveitinni ýmsir merkir
listamenn: Kjartan Hákonarson, Ósk-
ar Guðjónsson, Samúel Jón Samúels-
son, Ómar Guðjónsson, Davíð Þór
Jónsson, Matthías MD Hemstock,
Sigtryggur Baldursson og Sigríður
Thorlacius.
Útlit er fyrir að uppselt sé á tón-
leikana enda reglur í gildi sem tak-
marka fjölda tónleikagesta. „Tónlistin
mun óma fyrir útvalda á laugardaginn
en diskurinn er kominn út og er
aðgengilegur í stafrænni útgáfu á
Spotify svo þessir tónleikar í Búðardal
eru ekki lengur prívat leyndarmál
Dalamanna,“ segir Tómas að lokum.
Skógar/Jöklar
er yfirskrift ljós-
myndasýningar
sem opnuð var í
Ljósmyndasafni
Reykjavíkur í
gær. Verkin á
sýningunni eru
eftir margverð-
launaðan, jap-
anskan ljós-
myndara, Takashi Nakagawa.
„Á meðan skóglendi eykst hopa
jöklar á ógnarhraða og myrkustu
spár vísindamanna benda til þess að
með sama framhaldi verði engir
jöklar eftir á Íslandi eftir 200 ár. Í
verkefninu nota ég myndblöndun
til að draga fram hið viðkvæma
samband skóga og jökla en þessi
ólíku landsvæði setja sterkt mark á
umhverfið. Það er von mín að
myndaröðin veki athygli á áhrif-
unum sem hlýnun jarðar hefur á Ís-
landi sem og á heiminn allan,“ segir
Nakagawa um sýninguna.
Takashi Nakagawa
sýnir Skóga/Jökla
Takashi Nakagawa
Hafdís Bjarna-
dóttir og spuna-
tríóið Parallax
halda útgáfu-
tónleika á Jazz-
hátíð Reykjavík-
ur í Hörpu á
morgun, 30.
ágúst, kl. 20.45.
Verður útgáfu
plötunnar Light-
house fagnað en hún kemur út
sama dag. Platan er samstarfsverk-
efni tónskáldsins og rafgítarleikar-
ans Hafdísar Bjarnadóttur og Par-
allax en tríóið skipa Are Lothe
Kolbeinsen á gítar, Stian Omenås á
trompet og slagverk og Ulrik Ibsen
Thorsrud á slagverk.
Tónleikarnir verða með óvenju-
legu sniði þar sem Norðmennirnir
komast ekki til landsins sökum
ferðatakmarkana en þeirra fram-
lag verður sýnt á stórum skjá með
gæðahljómburði og Hafdís leikur á
sviðinu. Á tónleikunum og plötunni
eru áhorfendur leiddir í hljóðferða-
lag um náttúru Íslands.
Hafdís á sviði og
tríó í beinni
Hafdís Bjarnadóttir
„Það er nú ekkert mikið sem á að
gera, bara að panta inn þessar sér-
stöku Record Store Day-útgáfur og
bjóða fólki upp á þær,“ segir Reynir
Berg Þorvaldsson, eigandi plötubúð-
arinnar Reykjavík Record Shop, þeg-
ar hann er spurður að því hvað hann
ætli að gera í tilefni dagsins en í dag
er Alþjóðlegi plötubúðadagurinn.
Upphaflega átti að halda hann í apríl
en vegna Covid-19 var honum frestað
og er nú ekki um einn dag að ræða
heldur þrjá. Sá fyrsti er í dag, annar
26. september og sá þriðji 24. októ-
ber. Mörg hundruð platna koma út í
sérútgáfu af þessu tilefni um allan
heim en hjá Reyni verða um 40 er-
lendir titlar til sölu.
En hvernig gengur að reka plötu-
búð á tímum stafrænnar tónlist-
arneyslu og streymis? „Þetta gengur
ágætlega, maður saknar ferðamanna
pínulítið en Íslendingar hafa verið
duglegir eftir að túristinn hvarf,“
svarar Reynir. Plötusala hafi á sumr-
in verið 30-40% til erlendra ferða-
manna og segir Reynir líklegt að Ís-
lendingar hafi aðeins gefið í hvað
plötukaup varðar nú eftir að ferða-
mönnum tók að fækka.
Reynir selur nær eingöngu vínyl-
plötur, er með örlítið af geisladiskum
sem hann segir seljast lítið sem ekk-
ert eftir að ferðamenn hættu að
streyma til landsins. Vínylsala hefur
aukist víða erlendis undanfarin ár og
staðfestir Reynir það og segir víny-
linn hafa selst á kostnað geisla-
disksins. Hann veltir fyrir sér hvort
geisladiskurinn muni einn daginn
snúa aftur líkt og vínyllinn gerði. Það
skyldi þó aldrei vera.
Frá fermingarbörnum
til gamalla jálka
–Íslenskir viðskiptavinir þínir, eru
þeir mikið til sama fólkið, vínylplatna-
safnarar?
„Já, þetta er stór kúnnahópur en
svo er alltaf sérstaklega skemmtilegt
þegar maður fær unga krakka sem
hafa keypt sér plötuspilara og eru að
byrja að kaupa plötur,“ segir Reynir.
Kúnnahópurinn sé allt frá börnum á
fermingaraldri yfir í „gamla jálka“
sem komnir eru á eftirlaun.
–Hvernig á að halda upp á daginn?
„Ja, ég ætla bara að standa vaktina
frá opnun til lokunar. Þetta er alltaf
skemmtilegur dagur því fólk hefur
verið að mæta og ekki endilega til að
kaupa Record Store Day-plöturnar
heldur til að kaupa eitthvað og styðja
plötubúðirnar. Margir fara á milli og
kaupa eitthvert smáræði í öllum búð-
unum. Fólk sem vill að plötubúðirnar
á Íslandi lifi.“
Fræðast má um plötubúðadaginn á
vef hans recordstoreday.com/.
helgisnaer@mbl.is
Vilja að plötubúðirnar lifi
Ljósmynd/Juliette Rowland
Á vaktinni Reynir í plötubúðinni sinni Reykjavík Record Shop.
 Alþjóðlegi
plötubúðadag-
urinn er í dag
Þórdís Erla Zoëga opnar einkasýninguna Hyper Cyber
í Þulu við Hjartatorgið í miðbæ Reykjavíkur í dag kl.
13. Hyper Cyber er „rannsókn á stafrænni fagurfræði
í daglegu lífi þar sem ýmis tákn með skírskotun í staf-
rænt myndmál eru krufin og sýnd á kunnuglegan en
óhlutbundinn hátt,“ segir í tilkynningu. Á sýningunni
er skjám og tölvumyndmáli gert hátt undir höfði, staf-
rænir hlutir einfaldaðir með því að taka út hið staf-
ræna og það eina sem eftir situr er kunnuglegt mynd-
mál og lýsandi skjáir með enga virkni, segir enn
fremur um sýninguna.
Stafrænir hlutir einfaldaðir
Þórdís Erla Zoëga
Dalvegi 10-14, 201 Kópavogi - Sími: 555-1212 - handverkshusid.is
Opið frá kl. 8 - 18 virka daga og 12 - 16 laugardaga
VILTU LÆRA SILFURSMÍÐI,
TÁLGUN EÐA TRÉRENNSLI?
Fjölmör
stuttnáms
í handve
g
keið
rki.
Skráning og upplýsingar á
www.handverkshusid.is