Morgunblaðið - 15.10.2020, Page 33
FRÉTTIR 33Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. OKTÓBER 2020
BAKSVIÐ
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Nú eru innan við þrjár vikur þar til
kosið verður til forseta í Bandaríkj-
unum, en flestallar skoðanakannanir
benda til þess að Joe Biden, fram-
bjóðandi Demókrataflokksins, hafi
nú öll tögl og hagldir í baráttu sinni
við Donald Trump Bandaríkjafor-
seta og frambjóðanda Repúblikana-
flokksins, en Biden mælist með um 9
prósentustiga forskot meðal líklegra
kjósenda á landsvísu.
Vert er að geta þess að kjósend-
ur í hverju ríki Bandaríkjanna kjósa
sér ekki beint forseta, heldur velur
meirihluti í hverju ríki fyrir sig svo-
nefnda kjörmenn, sem koma saman í
desember og kjósa sér forseta. Þetta
kerfi var sett á til þess að tryggja það
að hvert ríki gæti haft eitthvað að
segja um það hver gegnir æðstu
stöðu Bandaríkjanna, en það þýðir
einnig að ekki er tryggt að sá sem
hljóti meirihluta atkvæða á landsvísu
muni fá meirihluta kjörmanna.
Hallar á Trump í
lykilríkjunum
Miðað við þann mikla fylgismun,
sem er á Biden og Trump í skoðana-
könnunum er talin borin von fyrir
forsetann að ná meirihluta kjósenda,
en hann gæti tryggt sér sigur engu
að síður í kosningunum með því að
vinna nokkur lykilríki á borð við
Pennsylvaníu, Flórída, Ohio, Michig-
an og Wisconsin á sitt band. Tækist
það yrði Trump eini forsetinn í sög-
unni sem hefði setið án þess að fá
meirihluta atkvæða hjá þjóðinni í
kosningum. Biden leiðir hins vegar
nú í öllum þessum lykilríkjum.
Þegar rýnt er í spálíkan heima-
síðunnar fivethirtyeight.com, sem
tölfræðingurinn Nate Silver hefur
haldið úti undanfarin ár, sést einnig
hversu brött brekkan er fyrir Trump
til að ná endurkjöri, en líkanið herm-
ir margoft eftir líklegum niðurstöð-
um kosninga og reynir að gera ráð
fyrir ýmsum þáttum sem gætu haft
áhrif á niðurstöðuna. Spálíkanið gef-
ur Trump nú einungis um 17% líkur
á sigri í kosningunum og Biden um
83%, en ýmislegt gæti auðvitað
breyst á næstu vikum.
Þau ríki þar sem líklegur munur
á frambjóðendunum er 12 prósentu-
stig eða meira má kalla svo gott sem
örugg fyrir þann frambjóðanda.
Strax þar sést að Biden getur nánast
gert tilkall strax til 203 kjörmanna af
þeim 538 sem eru í boði, á meðan
Trump hefur einungis öruggt tilkall
til 73 kjörmanna.
Þar sem munurinn á milli fram-
bjóðendanna er á bilinu 5-12 pró-
sentustig er hægt að telja líklegt að
þau muni falla þeim í skaut sem fleiri
atkvæði fær. Þar á meðal eru nú lyk-
ilríkin Wisconsin, Michigan og Penn-
sylvanía, sem saman ráða yfir 46
kjörmönnum. Allir myndu þeir renna
til demókrata ef kosið væri í dag, og
þegar önnur líkleg ríki eru tekin með
í myndina væri Biden þá þegar kom-
inn með 279 kjörmenn, eða níu fleiri
en þarf til þess að tryggja sér for-
setaembættið.
Lykilríkin Arisóna, Norður-
Karólína og Flórída hallast þá einnig
öll að Biden, það er, fylgismunurinn
þar er á bilinu 2-5 prósentustig. Öll
þessi ríki gætu hæglega fallið Trump
í skaut, og raunar er forsetinn ekki
talinn eiga möguleika nema Flórída
með sínum 29 kjörmönnum velji
repúblikana.
Varnarbarátta í helsta víginu
Það undirstrikar svo hversu
brött brekkan er fyrir vonir Trumps,
að Texas, sem löngum hefur þótt eitt
helsta vígi Repúblikanaflokksins, er
samkvæmt könnunum nú metið í
hópi þeirra ríkja þar sem of mjótt er
á mununum til þess að segja til um
úrslit, en forysta Trumps á Biden
þar er nú um 1,9% og hefur farið
minnkandi. Demókratar hafa því
varið miklum fjármunum til barátt-
unnar í Texas-ríki, en ein afleiðing
þess er sú að forsetinn þarf að eyða
meiri tíma og peningum í ríki þar
sem hann annars hefði ekki þurft á
slíku að halda.
Allar líkur eru á því að Texas-
búar kjósi Trump, en ríkið hefur ekki
stutt demókrata til forseta í fjörutíu
ár. Engu að síður sýnir staðan þar að
forsetinn á í vök að verjast, þegar
innan við þrjár vikur eru til stefnu.
Enn getur þó allt gerst.
Útlitið dökkt fyrir Trump
Biden með sterka stöðu á kjörmannakortinu þegar þrjár vikur eru til stefnu
Líkleg niðurstaða forsetakosninganna ef kosið væri nú
203 76 55 88 43 73
Örugg ríki fyrir Biden Líkleg Hallast
að Biden
Mjótt á munum Líkleg Örugg ríki fyrir
Trump
Heimild: Spálíkan
fivethirtyeight.com
9
3
11
6
55 9
29
16
4
20 11
6
6 8
8
4
16
10
6
10
3
56
4
5
29
15
3
18
7
7
20
9
3
11
38
6
3
13
12
5
10
3
4
2
1
1
2
1 11
11SC
14NU
4RI
3DE
7CT
10MD
3DC
WA
OR
NV
CA
AZ
AK
HI
UT
ID
MT
WY
CO
NM
ND
SD
NE
KS
OK
TX
MN
IA
WI
IL
MI
IN
KY
WV VA
NC
SC
GAMS
AR
MO
LA
FL
AL
TN
OH
PA
NY
VT
ME
NH
Kjörmenn demókrata / Joe Biden: 334 Kjörmenn repúblikana / Donald Trump: 116
270 kjörmenn þarf til að ná kosningu
Stjórnvöld í Aserbaídsjan tilkynntu í
gær að þau hefðu eyðilagt eldflauga-
skotpalla innan landamæra Arme-
níu, sem Aserar sögðu að hefðu verið
að skjóta á borgir í Aserbaídsjan. Ar-
menar staðfestu að ráðist hefði verið
á hernaðarskotmörk innan landa-
mæra sinna, en neituðu ásökunum
um að hersveitir sínar hefðu skotið á
Aserbaídsjan. Vöruðu Armenar við
því að þeir kynnu að svara fyrir sig.
Tíðindin urðu til þess að vekja ótta
um að átökin um hið umdeilda Na-
gornó-Karabak-hérað í Aserbaíd-
sjan, kynnu að leiða til almennra
stríðsátaka milli Kákasus-ríkjanna
tveggja, sem aftur gætu sogað
bandamenn þeirra eins og Tyrki,
sem stutt hafa við Asera, eða Rússa,
sem eru í varnarbandalagi við Ar-
mena, í stríðið.
Vopnahléið engu skilað
Þá hefur vopnahlé það, sem samið
var í Moskvu, höfuðborg Rússlands,
skilað nær engum árangri, þar sem
skærur hafa brotist út á hverjum
einasta degi síðan það var samþykkt.
Rússnesk stjórnvöld hafa reynt að
fá báðar þjóðir aftur að friðarborð-
inu, og ræddi Sergei Shoigu, varn-
armálaráðherra Rússlands, símleiðis
í gær við kollega sína í Armeníu og
Aserbaídsjan og hvatti þá til þess að
virða vopnahléið. Sergei Lavrov, ut-
anríkisráðherra Rússa, sagði þá að
Rússar væru tilbúnir að senda
„hernaðarlega eftirlitsmenn“ til
átakasvæðanna til þess að tryggja
friðinn.
Tyrknesk stjórnvöld lögðu aftur á
móti til að friðarviðræður færu fram
milli Armena og Asera, sem bæði
Tyrkir og Rússar ættu líka aðild að.
Réðust á skot-
mörk í Armeníu
Óttast að átökin muni breiðast út
AFP
Átök Særður armenskur hermaður
fær hér aðhlynningu lækna í Na-
gornó-Karabak-héraði.
Stjórnvöld í nokkrum ríkjum Evr-
ópu gripu í gær til hertra sóttvarna-
aðgerða í þeirri von að hægt yrði að
koma böndum á nýjustu bylgju kór-
ónuveirufaraldursins. Krár og veit-
ingahús eru nú lokuð víðs vegar um
álfuna, og hafa sum ríki gripið til
herts samkomubanns í vissum hér-
uðum.
Yfirvöld í Katalóníu tilkynntu til
dæmis í gær að allar krár og veit-
ingahús yrðu lokuð næstu 15 daga
hið minnsta, en nærri 900.000 manns
hafa smitast í héraðinu og rúmlega
33.000 manns látist.
Stjórnvöld í Hollandi ákváðu að
takmarka sölu áfengis og setja á
aukna grímuskyldu á almannafæri,
og allir staðir sem selja áfengi verða
lokaðir á Norður-Írlandi næsta mán-
uðinn. Í Tékklandi hafa sömuleiðis
verið settar hömlur á áfengisneyslu
á almannafæri og þeim stöðum sem
selja áfengi lokað.
Flest ný tilfelli frá því í vor
Þá hermdu heimildir AFP-
fréttastofunnar að stjórnvöld í bæði
Frakklandi og Þýskalandi væru að
íhuga hertar aðgerðir, en Angela
Merkel Þýskalandskanslari er sögð
vilja samkomubann og víðtækari
grímuskyldu. Greint var frá því í
gær að rúmlega 5.000 ný tilfelli
hefðu bæst við í Þýskalandi, en það
er hið mesta frá í vor.
Þá tilkynnti Emmanuel Macron
Frakklandsforseti í gærkvöldi um
útgöngubann í París og öðrum borg-
um, en þar hafði þegar verið gripið
til lokana á börum og kaffihúsum.
AFP
Faraldur Grímuskylda hefur víða
rutt sér til rúms í Evrópu.
Hert á að-
gerðum víða
um Evrópu
Krám og veit-
ingastöðum lokað
Snjallari lausnir í
greiðslumiðlun á
Íslandi
Fjártæknilausnir Rapyd bjóða þér
upp á snjallari greiðslumiðlun.
Við bjóðum upp á fjölmargar
greiðsluleiðir og virðisaukandi
þjónustur sem henta þínum
rekstri. Við setjum þjónustu
við söluaðila í fyrsta sæti.
Vertu í sambandi
558 8000 | hallo@rapyd.net | rapyd.net/is
Einfaldari
Snjallari
Betri
Leyfðu okkur að
þjónusta þig.