Skólavarðan - 2020, Blaðsíða 34

34 SKÓLAVARÐAN HAUST 2020
KENNARINN / Vinnuumhverfi
Frekari upplýsingar um samskipti er að finna á
síðu Virk velvirk.is og á vef Kennarasambands-
ins á slóðinni: ki.is/kennarastarfid/vinnuum-
hverfismal/heilbrigdi-a-vinnustad/
A llt er þetta eitt-hvað sem við þurfum öll að tileinka okkur, sérstaklega í samskiptum.
Virðing
Virðing er grundvöllur góðra samskipta.
Virðing er í raun hæfileikinn til að sýna
umburðarlyndi, líta á aðra sem jafn-
ingja, setja sig í spor annarra og leysa
ágreining á farsælan hátt. Þessir þættir
eru ekki meðfæddir heldur ber hverjum
og einum að rækta þá með sér, ekki síst
þeim sem starfa á fjölmennum vinnu-
stöðum hvar fjölbreytileiki starfsfólks
er mikill. Rannsóknir sýna að starfsfólk
metur góð samskipti við samstarfsfólk
og stjórnendur hvað mest í starfi sínu
og að ágreiningur og samskiptavandi
valda óþarfa álagi. Kennarar telja
almennt að samskipti sín á milli séu góð
og að gagnkvæm virðing ríki en engu að
síður koma upp ágreiningsmál eða atvik
sem leiða til samskiptavanda.
Vissulega er ágreiningur hluti
samskipta og daglegs lífs en það er
viljinn og hæfileikinn til að leysa úr
slíkum ágreiningi sem gildir. Einstak-
lingar eru ólíkir og mikilvægt að virða
ólík viðbrögð við atvikum. Þar skiptir
öllu máli að setja sig í spor annarra og
bera virðingu fyrir upplifun hvers og
eins, hvernig sem hún er.
Samskiptavandi
Samskiptavandi skapast einkum
þar sem skipulag er óljóst eða
samskiptaferlar í ólagi. Einnig eru
vinnustaðir þar sem upplýsingagjöf er
ófullnægjandi og álag og tímaskortur
mikið mjög útsettir fyrir samskipta-
vanda. Þessir þættir snúa að verulegu
leyti að stjórnun vinnustaðarins og er
mikilvægt að haga skipulagi þannig
að það skapi ekki óþarfa álag. Kynna
þarf verkferla og viðbragðsáætlanir
reglulega og hafa skýrar starfslýsingar
því mikilvægt er að hver og einn viti
hvers er ætlast af honum. Einnig er
mikilvægt að upplýsingagjöf sé í lagi
og að starfsfólk upplifi sig ekki afskipt.
Einn mikilvægasti þáttur stjórnunar
er að veita umbun fyrir unnin störf og
meta þau að verðleikum. Rannsóknir
sýna að umbun sé einn þeirra þátta
sem hafi áhrif á streitu í starfi og sé
starfsfólki umbunað fyrir vel unnin
störf hafi það áhrif á líðan, ánægju og
helgun fólks í starfi.
Helgun í starfi merkir að starfs-
maður sýni vinnustaðnum hollustu og
tryggð. Starfsfólk sem helgar sig vinnu-
stað er tilfinningalega tengt vinnustaðn-
um og vinnur af ástríðu. Einnig skilar
helgun sér í virkari þátttöku á vinnustað
og minni fjarveru.
Ljóðlínur Einars Benediktssonar eru kannski ekki allra en
hverfast um samskipti á kjarnyrtan og skýran hátt. Í stuttu
máli er merking þriðja erindis Einræða Starkaðar einföld:
Verum jákvæð og brosum, berum virðingu fyrir fólki og
verum kurteis og tillitssöm. Ekki segja eitthvað í hugsunar-
leysi því það getur sært.
Eitt bros getur dimmu í dagsljós breytt,
sem dropi breytir veig heillar skálar.
Þel getur snúist við atorð eitt.
Aðgát skal höfð í nærveru sálar.
Svo oft leyndist strengur í brjósti, sem brast
við biturt andsvar, gefið án saka.
Hve iðrar margt líf eitt augnakast,
sem aldrei verður tekið til baka.