Skólavarðan - 2020, Blaðsíða 16
16 SKÓLAVARÐAN HAUST 2020
VIÐTAL / Forysta KÍ
Anna María: Um það leyti sem við
tókum við forystuhlutverkum hér hjá
KÍ voru nokkur stór samstarfsverkefni
í gangi eða að fara í gang. Ber þar
hæst vinnu Samstarfsráðs um starfs-
þróun kennara og skólastjórnenda og
starfshóp um Menntun fyrir
alla. Verkefni sem voru að
fara af stað voru til dæmis
starfshópur um börn með
annað móðurmál en íslensku,
aðgerðir í menntamálum sem
fólust meðal annars í verkefni
um leiðsögn við nýliða og
fjölgun kennaranema og svo
vinna við Menntastefnu til
2030.
Það var frábært að finna
strax á fyrstu dögum að verk-
efni sem féllu að miklu leyti
í skaut varaformanns voru
afar áhugaverð og mikilvæg
fyrir skólasamfélagið. Flest
falla þessi verkefni saman
við samþykktir síðasta þings
KÍ en mig langar að nefna
sérstaklega eitt verkefni sem
mér þykir sérstaklega vænt
um að við höfðum forgöngu
um og það var frumkvæði KÍ
að vinnu við vernd íslenskrar
tungu og skólamálaþingið
sem haldið var undir yfirskriftinni,
Íslenska er stórmál. Fleira má nefna
eins og hið yfirgripsmikla verkefni
um Menntun fyrir alla og einnig
annað gott viðfangsefni sem snýr að
menntun barna með annað móðurmál
en íslensku. Það var jákvætt að finna
strax í upphafi að við vorum ekki í
stjórnarandstöðu við ráðuneytið heldur
var staðan sú að við gátum hafist handa
við að vinna saman með fólki á hinum
ýmsu stigum menntamála.
Ragnar Þór: Það er nefnilega
þannig að lykilaðilar í menntakerfinu
eru sammála um svo miklu fleira en
þeir eru ósammála um. Menn höfðu
dálítið dvalið við ágreining en það
hefur einkennt síðustu misseri að við
höfum séð mikinn þrótt í skólastarfinu
sjálfu. Skólastarfið hefur ekki tíma til
að það sé verið að leggja þránda í götu
þess og að mínu viti hafa flestir aðilar
komið samhentir að því að vinna með
þá þætti sem við erum sammála um, má
þar nefna Menntun fyrir alla, þar sem
farið var hringinn um landið, haldnir
fundir og efnt til samræðu við skólafólk.
Áskoranirnar sem við stöndum frammi
fyrir eru þess eðlis að ég held að fólk
átti sig á að það gengur ekki að drepa
orkunni á dreif. Við Anna María kom-
um inn í það umhverfi og höfum hvorki
lent í mikilli innri né ytri mótstöðu
heldur fyrst og fremst í straumi fólks
sem vill láta verkin tala.
Anna María: Það er af fleiru af
taka þegar kemur að skólamálum og
aðkomu KÍ. Fyrir þremur árum var
ljóst að það þyrfti ekkert minna en
stóraðgerðir til að koma í veg fyrir að
kennarastéttin hreinlega hyrfi ekki.
Staðan var sú að það vantaði minnst
1.700 nýja kennara fyrir árið
2030 og þá var ekkert annað
að gera en sameinast í því að
breyta þessu. Þetta verkefni
hefur haft marga anga, svo
sem að fjölga kennaranemum
auðvitað, bjóða launað starfs-
nám og leiðsögn við nýliða.
Svo hefur ný námsleið verið
sett í gang, MT-gráða, sem
nýtur þegar mikilla vinsælda
og er til þess að fallin að
fjölga kennurum svo um
munar. Svo erum við alltaf
með skólastefnuna í bakpok-
anum en hún ber yfirskriftina
Menntun er mannréttindi.
Þá má nefna vinnu við ný
lög um hæfni og menntun
kennara, leyfisbréfamálið
svokallaða, en það reyndi
verulega á að vinna okkur í
gegnum það mál.
Skrum hefur ekkert vægi
Kennarasambandið er í senn
stéttarfélag og fagfélag. Teljið þið að
rödd KÍ sé sterk á báðum sviðum?
Ragnar Þór: Rödd KÍ er mjög sterk,
það er engin spurning. Ég hef stund-
um haft á orði að það sé ekki nóg að
Kennarasambandið hafi áhrif heldur
verðum við að hafa erindi. Það er
einfaldlega þannig að með skólastefn-
unni sem við vinnum eftir, en kannski
fyrst og síðast með fagmennskunni sem
einkennir allt skólastarf hér á landi,
þá hefur Kennarasambandið lengi vel
haft mikið erindi. Þeir ráðamenn sem
ákveða að taka mark á því sem sagt er
innan menntakerfisins taka betri og
upplýstari ákvarðanir. Í þeim tilfellum
þar sem skort hefur á þetta samstarf
hefur farið illa, þar á ég við að þegar
menntayfirvöld eða aðrir ætla að keyra
mál áfram án þess að endurspegla þau
í hinum stóra hópi kennara þá gera
þeir mistökin. Á meðan menntayfirvöld
treysta fagfólkinu sínu og leyfa því að
hafa raunveruleg áhrif á skólastarf
þá átta þau sig fljótt á að þannig næst
mestur og bestur árangur.
Anna María: Kennarasambandið er
vissulega bæði fagfélag og stéttarfélag.
Ég tel að styrkur kjaralega vinkilsins
helgist af því hvernig við stöndum
okkur í hinum faglegu þáttum. Ef við
erum ekki reiðubúin að taka faglega
ábyrgð á okkar verkum þá komumst við
ekki áfram í baráttunni fyrir bættum
kjörum.
Ímynd kennarastéttarinnar hefur
oft verið til umræðu og talað um að
það þurfi að lyfta henni. Hver er ykkar
skoðun á því?
Ragnar Þór: Þegar fólki verður
tíðrætt um ímynd stétta þá tel ég það
stundum vera hættumerki. Ég held að
Sjálfsmynd okkar
byggist á fagleg-
um styrk okkar og
viðhorfi okkar sjálfra
til hlutverks okkar.
Sú sjálfsmynd þarf
að vera grundvöllur
ímyndarinnar og við
getum ekki búið til
ímynd sem er ekki í
tengslum við sjálfs-
myndina.
Ragnar Þór Pétursson
Ragnar Þór
Pétursson, for-
maður KÍ, í ræðu-
stól á ráðstefnu
um hlutverk leið-
sagnarkennara.
Mynd: SOS