Gisp!

Ataaseq assigiiaat ilaat

Gisp! - 12.03.2005, Qupperneq 135

Gisp! - 12.03.2005, Qupperneq 135
en óhugnaður eða ókennileiki, annarleiki og furðuheimar, myrkur og mystík, er einkennandi fyrir stíl McKean sem á stundum sver sig í ætt við hreinar hrollvekjur. Vissulega á hann þar enn margt sammerkt með Gaiman, en margar sagna hans eru einmitt hrollvekjur. Það kemur þó ekki í veg fyrir að þeir félagar geri ævintýri fyrir börn. The Day I Swapped My Dad for Two Goldfish (1998) er saga um dreng sem skiptir á pabba sínum ogtveimurgullfiskum. Vinur stráksins á tvo gullfiska sem drengurinn ágirnist og ákveður að skipta á þeim og föður sínum, sem hvort sem er gerir ekkert annað en að sitja í stól og lesa blaðið. En þegar móðirin kemur heim er hún ekki ánægð með skiptin og sendir strákinn með gullfiskana að fá pabbann aftur heim í hús. Hefst nú mikil þrautaganga, því fyrrum gullfiskaeigandinn skipti á föðurnum fyrir annan hlut ogsá skipti afturogað lokum finnst faðirinn í kanínugirðingu, umkringdur salati og gulrótum, heldur rislágur með blaðið sitt. Sagan er sögð þannig að síðan virkar eins og heill rammi að því leyti að hún hefur öll sama bakgrunn. Inn í eða yfir þennan grunn eru síðan teiknaðir rammar, sem eru yfirleitt stórir, hálfar og heilar síður og þannig hefur bókin yfír sér greinilegt yfirbragð barnabóka, en teiknístíllinn er í beínni andstæðu við þetta og er órólegur og nokkuð hvass. Dökkgulur litur er meginliturinn sem einnig dregur úr barnalegum áhrifum. Á ferð sinni milli vinanna birtast einnig andstæður í stétt og umhverfi, þar sem þau systkinin fara milli húsa þarsem heimilisaðstæður eru greinilega gerólíkar. Þannig bírta teíkningarnar margvíslegar víddír og undirtóna þessarar sakleysislegu sögu. Önnur saga fyrir börn er The Wolves in the Walls (2003) sem segir frá því að stúlkubarn uppgötvar að það eru úlfar í veggjunum heima hjá henni. Allir aðrir hafna slíku, segja að það geti ekki veriö, því það sé þá endirinn á öllu. En auðvitað eru úlfar í veggjunum og eina nóttina ryðjast þeir inn í húsið og bola íbúum þess á brott. Sú stutta finnur ráð við þessu: hún fer meðfjölskyldu sína inn í veggina þar sem úlfarnir höfðu áður krafsað og þegar þau brjótast fram bregður úlfunum svo að þeirflýja í skelfingu. Þessi saga er öll mun æsingslegri en gullfískasagan og býr bæði yfir meiri óhugnaði og meiri húmor. Þetta endurspeglast í myndræna hlutanum, en enn er það stíll McKean sem segir hálfa söguna. Úlfarnir, sem krafsa og baksa í veggjunum, birtast okkur sem krot á veggjunum en persónur og húsmunir eru Ijósmyndir eða skuggamyndir. Þetta gæti gefið til kynna að úlfarnir séu bara ímyndun stúlkunnar en svo er einmitt ekki. Svipuð tækni er notuð og í sögunni af gullfiskunum, dökkir lítir í bland við skuggamyndir, og síðurnar eru lítið brotnar uppí ramma. Þannig tekst McKean að halda sínum ókennilegu einkennum mitt í sögu handa börnum. Ókennileiki er ágætt lýsingarorð yfir Cages, en þar kynnist lesandi ýmsum óútskýranlegum atburðum, sem á einhvern dularfullan hátt tengjast húsum, listum og köttum. Þó bókin sé í óvenju stóru broti - margir hafa bent á að það minnir á listaverkabók - er þó í megíndráttum stuðst við hefðbundin myndasögustíl, að því leyti að sagan er raðmyndasaga, yfirleitt með níu römmum á hverri síðu. Eins og áður sagði gerist sagan að mestu leyti í fjölbýlishúsi og lesendur kynnast íbúum þess, aðallega þó listamannínum sem er nýfluttur inn í von um að nýr staður gefi honum nýjan innblástur. Hann teiknarogteiknar, meðal annars nágrannakonu sína, sem hann tekur síðan upp ástarsamband við, en er sífellt óánægður með afraksturinn. Þannig fjallar sagan öðrum þræði um listsköpun og þá ekki síst átökin í listsköpun, en utan myndlistamannsíns búa í húsinu jasssöngvari og rithöfundur, auk húsmóður sem er afarflínk að búa til uppskriftir. Allt er þetta listafólk á mörkum, jassistinn er einskonar sjáandi, rithöfundurinn í einangrun því bókin hans olli þvílíkum deilum, og húsmóðirin er ekki fyllilega með sjálfri sér síðan eiginmaður hennar hvarf. Vangaveltur um orð og myndir, áhrif og innsæi einkenna söguna, og þessi sköpunartemu eru síðan endurspegluð í vangaveltum um guð og guölega sköpun sem birtist í ýmsum myndum og formum í bókinni. Þannig eru sameiginlegir þræðir sem tengja sögur íbúanna og skapa ákveðna heild innan sögunnar. Cages er mjög metnaðarfullt og mikiö verk, sem, eins og stundum vill vera þegar metnaðurinn er mikill, gengur ekki alveg upp. í heildina séð kemur þetta þó ekki að sök því sagan er áhrifamikil og falleg og það er gaman að fletta (gegnum hana og rekja sig eftir þráðum og klúum. McKean er sjálfur meðvitaður um að vera undiráhrifum frá listamönnum og myndasöguhöfundum. Úrvinnsla hans á þeím áhrifum er þó alltaf sérstök og skilar sér í einstakri sýn sem síðan er farin að hafa mikil áhrif á aðra myndasöguhöfunda og teiknara. McKean er einn af þeim listamönnum sem eiga mikilvægan þátt í því að þenja út markalínur myndasögunnar og nýta formið til óvæntra útspila. Á margan hátt ganga myndlýsingar hans þvert á hugmyndina um myndasögu, en á margan hátt má segja að þær séu einmitt birtingarmynd myndasögunnar sem sjálfstæðs miðils eða tjáníngarforms. Leikur hans meðtækni skaparfrásögn í stökum myndum einsog forsíður Sandman eru dæmi um og nálgun hans á myndlýsingu frásagnarinnar sýnir hvernig myndin er ekki aðeins hliðstæða orðanna, heldur ávallt eitthvað annað, eitthvað umfram, eitthvað sem ekki verður komið í orð. ÚLFHILDUR DAGSDÓTTIR HEIMILDIR: Á þessum slóðum aðdáenda McKean má finna myndefni, greinar og vlðtöl: httpV/www. mckean-art.co.uk/ (skoðað 5. - 20. janúar, 2005) httpV/www.dreamline.nu/ (skoðað 5. - 20. janúar, 2005) DAVE McKEAN 133
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208

x

Gisp!

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Gisp!
https://timarit.is/publication/1525

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.