Fjarðarfréttir - 01.03.1985, Síða 34
34
FJARÐARFRETTIR
Níels Árnason, bíóstjóri:
„Myndir Bergmans voru mjög umdeildar"
Hafnarfjarðarbíó hefur nú verið starfrækt í rösk 70 ár en það var árið
1914, sem Árni Þorsteinsson hóf rekstur kvikmyndahúss með þessu nafni
vestur á Kirkjuvegi. Að vísu nefndu Hafnfirðingar bíóið sjaldnast sínu
rétta nafni, heldur kölluðu það Árnabíó, og sumir gera það víst enn í dag.
Þegar starfsemi Hafnarfjarðarbíós hófst var hvergi á landinu rekið kvik-
myndahús utan Reykjavíkur, en þar voru Gamlabíó og Nýjabíó nýtekin til
starfa. Árni rak Hafnarfjarðarbió vestur á Kirkjuvegi til ársins 1943, en
það ár rættist langþráður draumur hans um nýtt húsnæði og 19. desember
það ár flutti bíóið að Strandgötu 30 í nýtt og veglegt hús. í þessu húsi hefur
Hafnarfjarðarbíó verið rekið síðan, fyrst af Árna, þar til hann féll frá árið
1956, en síðan af syni hans, Níelsi.
Okkur þótti því sennilegt að Níels Árnason bíóstjóri hefði frá ýmsu að
segja og fengum hann til að sitja fyrir svörum hjá blaðamönnum Fjarðar-
frétta.
Margan fallegan gripinn er að sjá á heimili Níelsar. Klukkuna keypti
Ólafur Davíðsson, skipstjóri, fyrir Árna, föður Níelsar.
Við sækjum Níels heim í íbúð
bíóstjórans á efstu hæðinni að
Strandgötu 30. Þar endurspeglar
andrúmsloftið snyrtimennsku hús-
ráðandans og róandi nálægð lista-
verkanna á veggjunum og gömlu
húsgagnanna í stofunni. Níels býð-
ur okkur sæti og ber okkur gos-
drykki í stórum glösum til að væta
kverkarnar. Síðan hefjum við
spjallið, ótruflaðir af öðru en
dásamlegu útsýni sem blasir við út
yfir fjörðinn og nokkrum dúfum
sem af og til „guða á gluggann“.
Þær eru fastagestir Níelsar, hann
fóðrar þær reglulega, en sumar eru
dálítið frekar og biðja um aukabita
milli mála. En það er ekki hollt
dúfum fremur en mannfólkinu og
Níels hleypur ekki eftir slíkum
kröfum, vill halda reglu á hlutun-
um.
í þessu spjalli okkar ber starf-
semi biósins fyrst og fremst á góma,
en þar hefur Níels starfað samfellt
frá barnsaldri, fyrst sem aðstoðar-
maður föður síns, en síðan sem
hæstráðandi. En gefum Níelsi
orðið:
„BÍÓEIGENDUR L REYKJAVÍK
LITU OKKUR HORNAUGA"
Rekstur Hafnarfjarðárbíós var
nokkuð erfiður þegar ég var að
alast upp, enda krepputímar og
auraráð alls þorra fólks í lágmarki.
En á stríðsárunum rættist verulega
úr. Ég man eftir því að Bretarnir
fylltu húsið kvöld eftir kvöld fyrst
eftir að þeir komu, auk þess sem
fjárhagur landans fór þá fljótlega
að vænkast og fleiri fóru að hafa
ráð á að veita sér einhverjar
skemmtanir.
Árið eftir að við fluttum á
Strandgötuna í nýja húsið tók svo
Bæjarbíó til starfa. Þá hófst sam-
keppni hér innan bæjar, sem ekki
hafði verið til staðar áður. Þá voru
3 kvikmyndahús rekin í Reykjavík,
og milli okkar allra ríkti viss sam-
keppni og allir kappkostuðu að ná
í góðar myndir til sýningar. Bíóin í
Hafnarfirði stóðu sig vel í þessari
samkeppni, svo vel að bíóeigendur í
Reykjavík litu okkur hornauga.
Þeim fannst víst Reykvíkingar
sækja hafnfirsku bíóin fullstíft, en
gleymdu því að Hafnfirðingar sóttu
þeirra kvikmyndahús ekki síður en
sín eigin. Á þessu tímabili gekk vel
og við höfðum mikið að gera. Við
Kristinn bróðir minn, sem lengi var
sýningarmaður hér, vorum að-
stoðarmenn pabba frá æskuárum
og tókum svo við rekstrinum þegar
hann féll frá.
FRUMSÝNDI Á ÍSLANDI 16 AF
MYNDUM BERGMANS.
Nú berst talið að frægum kvik-
myndum sem Hafnarfjarðarbíó
sýndu á þessum árum. Fluttuð þið
þessar kvikmyndir inn sjálfir?
Já, í þá daga voru fjölmargar
myndir frá ýmsum löndum sýndar í
Hafnarfirði í fyrsta sinn hér á landi,
og við fluttum þær yfirleitt inn
sjálfir. Pabbi hafði á sínum tíma
gert samning við Nordisk film og
flutt inn nokkrar myndir frá þeim
og þennan samning endurnýjaði ég
þegar ég tók við stjórninni. Auk
þess náði ég samningum við fleiri
kvikmyndagerðarfyrirtæki á Norð-
urlöndum og víðar í Evrópu. Á
hverju ári fór ég út, skoðaði myndir
og gerði samninga um þær sem ég
ákvað að taka á Ieigu. Meðal þess-
ara mynda voru 16 af myndum
meistarans Ingmars Bergmanns.
Þær vöktu mikla athygli, enda voru
þær flestar tímamótaverk, en voru
misjafnlega vel sóttar. Stór hópur
fólks kunni þó vel að meta myndir
Bergmans og margar þeirra gengu
vel þótt þær væru vægast sagt mjög
umdeildar, enda alldjarfar á þeirra
tíma mælikvarða. Stundum urðu
þær orsök blaðaskrifa og deilna.
M.a. var mér sent harðort hótunar-
bréf þegar við sýndum „Jomfrur-
kilden“. í henni, eins og flestum
myndum Bergmans, sá fólk annað
hvort ódauðlegt listaverk eða
ómerkilega lýsingu á lægstu hvöt-
um mannsins.
„KARLSEN STÝRIMAÐUR“
GEKK í HÁLFT ÁR.
Dönsku gamanmyndirnar sem við
fluttum inn, nutu hins vegar
almennrar hylli og árum saman var
einhver þeirra jólamynd bíósins.
Þær voru allar mjög vel sóttar þó
engin eins og „Karlsen stýrimaður“
sem sýnd var stanslaust frá jólum
og til 6. júní vorið eftir, oftast fyrir
fullu húsi. Vinsældir þessara
mynda byggðust fyrst og fremst á
hæfileikum dönsku gamanleikar-
anna, sem voru óborganlegir á þess-
um árum. Vinsælastur var að sjálf-
sögðu Dirch Passer. Ég var eitt sinn
svo lánsamur að vera boðið í kvik-
myndaver í Danmörku þar sem
verið var að taka upp „Frænku
Charleys“. Þá var ég m.a. þess heið-
urs aðnjótandi að drekka te með
Passer heitnúm og mér er minnis-
stætt að tebollinn hvarf hreinlega í
hendi þessa stórvaxna listamanns.
Hann var ekki farinn að þamba ölið
ómælt í þá daga.
MARCELINO
„MARCELLINO“
FALLEGASTA MYND
SEM ÉG HEF SÉГ
Við fengum myndir víðar að úr
Evrópu m.a. nokkrar spánskar. Sú
eftirminnilegasta er vafalaust
„Marcellino“, fallegasta mynd sem
ég hef séð, og ein af fáum kvik-
myndum sem mig langaði til að
eignast. Sagan um drenginn
Marcellino, sem ólst upp með
munkum og upplifði kraftaverk
sem lærifeður hans höfðu svo lengi
vonast eftir, er einstaklega hugljúf
og hafði djúp áhrif á alla þá sem
sáu myndina. Mér eru einkar
minnistæð viðbrögð kaþólsku
systranna, sem ég bauð á myndina,
hrifning þeirra var svo einlæg.
Allt þetta tímabil var ákaflega
skemmtilegt og eftirminnileg lífs-
reynsla.