Fjarðarfréttir - 01.12.1985, Blaðsíða 26

26
FJARÐARFRÉTTIR
Eiríkur Smith, listmálari:
„Ég er alltaf jafn upptekinn af
umhverfi mínu og íslenskri náttúru"
„Ég verð alltaf jafn
undrandi þegar fólk kem-
ur til mín og falast eftir
myndunum mínum. Ég
hef lifað tímana tvenna í
þessum efnum. Hér á ár-
um áður kom fyrir að
ekkert seldist langtímum
saman, öðrum stundum
var einhver hreyfing á söl-
unni, og nú hin síðari ár
dembast þessi ósköp yfir
allt í einu. Enn í dag á ég
bágt með að trúa því að ég
þurfi ekki lengur að velta
fyrir mér hverri krónu t.d.
við efniskaup. Já, ég hef
reynt allan skalann.“
Þannig hófst spjall okkar
Fjarðarfréttamanna við Eirík
Smith. Hann hafði gefið okkur
loforð um að lána Fjarðarfréttum
listaverk eftir sig til að prýða for-
síðu blaðsins. Þegar við sóttum
myndina til hans var okkur boðið
upp á kaffi á vinnustofu Eiríks og
yfir bollunum bar margt á góma.
Þegar við forvitnuðumst um hvað
Eiríkur væri að fást við um þessar
mundir, svaraði hann:
„Það sem ég er að vinna núna er
í sjálfu sér ekkert frábrugðið því
sem ég hef verið að gera. Ég er alltaf
jafn upptekinn af umhverfi mínu
og náttúrunni. En sé maður ekki
staðnaður verður alltaf einhver
breyting á stílnum og framsetning-
unni. Ég finn ekki fyrir stöðnun
ennþá, en það kemur sjálfsagt að
henni. Ég á samt ekki von á því að
gamall karl eins og ég fari að skapa
einhver framúrstefnuverk. Slíkt til-
heyrir unga fólkinu. Þannig var það
þegar ég var ungur og að sjálfsögðu
upplifði ég það á sínum tíma. Hjá
mér hefur heilmikill efniviður safn-
ast upp og úr þvi get ég unnið enda-
laust. En ég er hreyfanlegur og leit-
andi í stíl, og á nokkurra ára fresti
verður hjá mér breyting á framsetn-
ingu og tækni.“
Hvenær sýndir þú síð-
ast?
„Ég sýndi síðast á Listasafni
alþýðu í desember 1983. Þá varð ég
að sýna þar vegna samnings, sem ég
var bundinn af vegna útkomu lista-
verkabókar um mig.
Þessi sýning var ekki á heppileg-
um árstíma, þótt hún gengi ágæt-
lega, og ef til vill var fullstuttur tími
liðinn frá næstu sýningu á undan“
Það var sýningin eftir-
minnilega að Kjarvals-
stöðum vorið 1981, ekki
satt?
„Já, það var heilmikil dúndur-
sýning og sló í gegn, ef svo má
segja. Ég hef aldrei upplifað jafn
undarlega stemmningu og var við
opnun hennar, og reyndar allan
tímann sem hún var uppi. Af ein-
hverri ástæðu snart þessi sýning svo
marga á óvenjulegan hátt, líkast því
sem maður upplifir við flutning á
mögnuðu tónverki.
Þess háttar viðbrögð eru besta
krítik sem hægt er að fá“
Fer að líða að næstu
sýningu?
Eg stefni að stórri sýningu eftir
VA-2 ár og vinn að henni hægt og
bítandi. Mér finnst mátulegt að láta
u.þ.b. 4 ár líða milli sýninga og ég
vil helst halda stórar sýningar. Ég
vil gjarnan geta boðið öllum þeim
fjölmörgu sem lagt hafa gott til mín
gegnum tíðina, að vera við opnun
sýninganna minna og allt það fólk
rúmast ekki í litlum sölum“
Er hafnfirskt umhverfi
þér ótæmandi nægta-
brunnur?
„Já, ég er alltaf í þörf fyrir að
ausa úr honum. Umhverfi Hafnar-
fjarðar og reyndar Reykjanesið allt
er mitt aðalsvæði. Ég tek samt 1-2
rispur út á land á hverju ári, en þær
skila sér ekki mjög vel. Víða verð ég
verulega snortinn af gullfallegum
mótífum íslenska landslagsins, en
þau höfða ekki endilega til mín sem
listamanns. Til dæmis finnst mér
landslagið umhverfis Hornafjörð
nánast of fallegt. Þar nálgast það
rómantíska Alpafegurð. Þá eru
Öræfin dæmi um landslagsfegurð
sem segja má að ljósmyndarar hafi
hreinlega kálað. Afraksturinn af
ferðum mínum þarna austur hefur
ekki verið mikill, þótt ég hafi notið
þeirra sem náttúruunnandi. Þó
málaði ég þarna m.a. eftirminnilega
mynd af Lómagnúpnum að austan,
öfugt við það sem flestir aðrir hafa
gert“
Er það þá umhverfi þitt
hér sem fyrst og fremst
magnaði þig upp sem lista-
mann?
„Því er erfitt að svara. Ég er ís-
lendingur, þjóðlegur náttúruunn-
andi fyrst og fremst, hvort sem ég
vil eða ekki, og verð fyrir áhrifum
víða um land. Samt er eins og hér í
nágrenninu verði þessi áhrif sterk-
ust, ef til vill valda því einhver til-
finningatengsl.
Erlendis get ég ekki þrifist sem
málari. Það tæki mig einfaldlega
allt of langan tíma að vinna úr því
sem þar er að finna. Ég hef prófað
að taka skissur hér og þar í útlönd-
um, en ég þekki ekki sjálfan mig í
þeim. Þetta geta verið ágætar
myndir, en þær eru bara ekki eftir
mig, heldur einhvern allt annan. Að
sjálfsögðu fylgist ég samt með því
sem er að gerast í málaralistinni
víða í heiminum og tileinka mér
tækni og tek við áhrifum hvaðan-
æva að.
En það er hin íslenska „atmosf-
era“ sem ég hrærist í. Hrikalegt
landslag, breytileg veðrátta og
kyngimagnað andrúmsloft íslands
höfðar ætíð mest til mín.“
Gerirðu upp á milli
vatnslita og olíu?
„Ég get ekki svarað því játandi
þegar á heildina er litið. Hvort
tveggja eru heillandi, en afskaplega
ólík efni. Þau þarf að nálgast hvort
á sinn máta og beita gjörólíkri
tækni.
Að mála með vatnslitum er
tæknilega mjög erfitt, en þegar
réttu tökunum er náð, eru mögu-
leikarnir ótæmandi.
Ég eignaðist vatnsliti sem ungur
drengur og hef alla tíð síðan fengist
við vatnslitun og þjálfað hana.
Lengi vel varð ég að taka stærri
tarnir sitt á hvað úr olíu í vatnsliti,
en nú er ég eins og kamelljón, skipti
á milli hvenær sem mér þóknast.