Fréttablaðið - 05.06.2021, Blaðsíða 33

Langflest fyrir-
tæki í sjávarútvegi
skila arði sem skilar sér
í fjárfestingum þeirra
og öflugri atvinnustarf-
semi víða um land en
sjávarútvegurinn er
helsti máttarstólpinn í
atvinnulífi á lands-
byggðinni.
„Eftir farsælan
vöxt sjávarút-
vegs í áratugi
stendur greinin
nú á tíma-
mótum. Segja
má að fiskveiði-
löggjöfin reisi
skorður við
frekari vexti
íslenskra sjávar-
útvegsfyrir-
tækja,“ segir
Guðmundur
Kristjánsson,
forstjóri Brims.
FRÉTTABLAÐIÐ/
ANTON BRINK
Brim í Reykjavík er stærsta sjávarútvegsfyrirtæki landsins með um 800 starfsmenn.
hámark í hverri fisktegund en í dag
er það 12% í þorski, 20% í ýsu, ufsa
og fleiri tegundum og 35% í karfa.
„Fyrir fyrirtæki í almenningseigu
sem skráð eru í kauphöll og lúta
reglum um upplýsingaskyldu og
gagnsæi gæti hámarkið í hverri
fisktegund verið það sama og það
er í dag,“ segir hann. „Aðferða-
fræðin sem notuð er við að reikna
þorskígildin eru úrelt og röng. Það
er alvarlegt mál þegar yfirvöld
reikna og beita reglum á vitlausum
forsendum eins og nú er gert. Á
þetta þarf að binda enda og um
leið að gefa fyrirtækjum mögu-
leika á að vaxa, auka nýsköpun og
takast á við vaxandi samkeppni,“
segir Guðmundur.
Í gegnum tíðina hefur mikil
umræða verið um sjávarútveg á
Íslandi. Hefur hún einkum snúist
um auðlindagjald sem fyrirtæki í
sjávarútvegi greiða hinu opinbera
fyrir veiðiheimildir. „Sú umræða
mun örugglega halda áfram,“
segir Guðmundur og bætir við að
eins og sjá megi af sögu Brims og
þeirri stöðu sem félagið er í sé ljóst
að ræða þarf frekar möguleika
fyrirtækja í almenningseigu á að
bæta við sig aflaheimildum til að
fyrirtækin geti haldið áfram að
hagræða og auka verðmætasköpun
í greininni. „Framtíðin er björt ef
við sem þjóð höldum áfram að
taka skynsamlegar ákvarðanir,“
segir Guðmundur. „Við þurfum
alltaf að læra af sögunni.“ n
útvegi er það minnsta sem þekkist
í heiminum við framleiðslu á
próteini.
Að síðustu gefur stærð og styrkur
framleiðenda á sjávarafurðum
aukinn möguleika á að tryggja
sér hlutdeild í allri virðiskeðju
sjávarafurða sem þýðir að þau geta
fylgt vörunni frá veiðum til neyt-
enda. Brim hefur einmitt á síðustu
árum haft fjárhagslega burði til
að fjárfesta í sölufyrirtækjum sem
selja sjávarafurðir undir vörumerki
Icelandic í Suðaustur-Asíu og Kína.
Guðmundur telur að aðgangur
að þeim mörkuðum og þekking á
þeim sé ein af helstu forsendum
fyrir því að Brim geti vænst þess að
koma afurðum sínum á þá markaði
sem greiða hæsta verð fyrir sjávar-
fang og þar með aukið afrakstur
þeirrar takmörkuðu auðlindar sem
fiskurinn í sjónum er.
Tímamót
Eftir farsælan vöxt sjávarútvegs
í áratugi stendur greinin nú á
tímamótum. Segja má að fisk-
veiðilöggjöfin reisi skorður við
frekari vexti íslenskra sjávarút-
vegsfyrirtækja. Vekja þær skorður
spurningar í ljósi nýlegrar skýrslu
fjögurra sérfræðinga um sjávar-
útveg sem unnin var fyrir sjávar-
útvegsráðuneytið þar sem kom í
ljós að sjávarútvegur á Íslandi er sá
eini innan vébanda 28 OECD-ríkja
sem greiðir með sér til samneysl-
unnar en þrífst ekki á opinberum
styrkjum og er því sjálfbærari og
betur rekinn en í þeim löndum sem
við helst berum okkur saman við.
„Eftir uppbyggingu og vöxt í
um þrjá áratugi er Brim komið að
þeim mörkum sem lagaheimildir
á Íslandi segja til um hvað varðar
aflaheimildir, eða 12% af heild-
arúthlutun í þorskígildum,“ segir
Guðmundur og bætir við að nú
þurfi að fara fram málefnalegar
og opnar viðræður stjórnvalda
og fyrirtækja í greininni um að
hætta útreikningum á þorsk-
ígildistonnum og miða aðeins við
kynningarblað 5LAUGARDAGUR 5. júní 2021 Sjómannadagurinn