Fréttablaðið - 10.12.2021, Qupperneq 8
Sighvatur Björgvinsson
undrast sjálftöku kaupauka
hjá þingmönnum. Óráðsíðu
megi rekja til hrókeringar
ráðherradóms og forsetastóls
á Alþingi á síðustu öld. Óráð
að slíta ráðuneyti í sundur.
bth@frettabladid.is
STJÓRNMÁL Sighvatur Björgvinsson
þingmaður, sem sat meira og minna
á Alþingi árin 1974-2001, segir að
þingfararkaup eitt og sér eigi að
duga þingmönnum. Launasporslur
þingmanna hafi umturnast frá þeim
tíma þegar hann var þingmaður og
ráðherra.
„Mér finnst kostnaðurinn við
stjórnsýsluna orðinn ansi mikill.
Ég sat á þingi í tæp þrjátíu ár og þá
var enginn greinarmunur gerður á
því hvað þú gerðir sem þingmaður.
Allir voru á þingfararkaupi og skipti
ekki máli hvort þú varst formaður í
nefnd eða á forsetastól. Þá voru allir
með sömu laun,“ segir Sighvatur,
sem var um tíma formaður Alþýðu-
flokksins.
Sighvatur segir að breyting á
þessu hafi orðið 1995 þegar þáver-
andi ráðherra, Ólafi G. Einarssyni,
hafi verið kippt út úr ráðuneytinu
og settur forseti þingsins. „Þá var
ákveðið að launa Ólaf sem forseta
þingsins eins og ráðherra, það hafði
aldrei verið gert áður.“
Nú séu þeir tímar að þingið launi
formenn nefnda sérstaklega með
uppbótum, sem aldrei hafi tíðkast.
„Svo er verið að launa formenn
þingflokka sérstaklega sem aldrei
var í minni tíð og líka þarf að launa
formenn f lokka sem samkvæmt
Fyrrverandi alþingismaður
undrast kjaraskrið á þingi
Grenjandi út kjarahækkanir
„Mér finnst hún mjög villandi þessi orðræða að
þingmenn hafi ekki sjálfir sýslað með eigin kjör.
Þeir sýsla með eigin kjör í gegnum forsætisnefnd
þingsins. Ég hef sjálfur setið fundi inni í nefndinni
og heyrt menn grenja yfir eigin kjörum,“ segir Jón
Þór Ólafsson, fyrrverandi þingmaður Pírata.
Jón Þór tekur undir með Sighvati Björgvinssyni
um að þingmenn hafi fundið sínar leiðir til að
bæta eigin kjör, þótt þeir hafi ekki um þingfarar-
kaupið sjálft að segja.
„Þegar ákvörðun um laun þingmanna fór til
Kjararáðs, fóru þeir að hækka alls kyns aukagreiðslur með ákvörð-
unum inni í forsætisnefnd Alþingis, segir Jón Þór. Hann nefnir sem
dæmi aukinn starfskostnað.
Sighvati Björgvinssyni, fyrrum ráðherra, líst illa á kjarahækkanir þingmanna og uppstokkun ráðuneyta. Hann stendur
á áttræðu og man tímana tvenna. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
þingskapalögum hafa þó engu hlut-
verki að gegna á Alþingi,“ segir Sig-
hvatur.
Þá gagnrýnir hann að formenn
flokka hafi heimildir til að ráða sér
aðstoðarmenn á kostnað þingsins.
Það sé ankannalegt að þingmenn
hafi sjálfir tekið ákvörðun um það.
„Þingfararkaupið segir ekki lengur
til um launakjör þingmanna, það
bætist svo margt við.“
Þótt langf lestir þingmenn hafi
áður fyrr verið á strípuðu þingfarar-
kaupi segir Sighvatur að honum hafi
fundist launin duga vel. Eftirlaun
hans og annarra fyrrverandi þing-
manna dugi einnig vel. Þá hugnist
honum ekki þær breytingar sem
ríkisstjórnin hefur gert með upp-
stokkun ráðuneyta.
„Stjórnkerfið er sjálfstæður aðili
sem búið er að byggja upp á löngum
tíma til að það skapi traust. Fólkið
sem vinnur við þetta þarf að vera vel
að sér, hver í sinni grein. Nú er verið
að slíta þetta allt í sundur,“ segir Sig-
hvatur.
„Ég held að þessar breytingar
muni skapa starfsfólki ráðuneyt-
anna mikla erfiðleika og skapa
vanda við trúverðugleika. Tökum
dæmi þegar umhverfis- og orkumál
eru í sama ráðuneyti. Hvernig ætla
menn að tryggja jafnvægi þarna á
milli? Það verður mjög erfitt. Mér
líst ekkert á þetta,“ segir Sighvatur. n
Jón Þór Ólafsson.
Þá var ákveðið að
launa Ólaf sem forseta
þingsins eins og ráð-
herra, það hafði aldrei
verið gert áður.
bth@frettabladid.is
IÐNAÐUR Forstjóri BM Vallár segir að
verðhækkanir á hrávöru og skortur
á aðföngum sé án fordæma. Sement
hafi hækkað um 30 prósent á árinu.
BM Vallá hefur brugðist við með
því að hækka verð á steypu frá fyrir-
tækinu um fjögur prósent. Þorsteinn
Víglundsson, forstjóri fyrirtækisins,
segir áskorun að tryggja nægt sem-
ent, enda sé uppgangur í byggingar-
iðnaði hérlendis.
Seðlabankastjóri, Ásgeir Jónsson,
varaði í Fréttablaðinu í gær við að
fyrirtæki hleyptu hærra innkaupa-
verði á aðföngum út í verðlagið. Þor-
steinn segir að verðhækkun á steypu
BM Vallár sé minni en sem nemur
auknum kostnaði, enda sement ráð-
andi þáttur í verði steypu.
Fram til þessa segir Þorsteinn að
BM Vallá hafi tekist að standa við
skuldbindingar til viðskiptavina.
Hann vonist til að sama eigi við um
næsta ár. Skorttímabilið, sem rekja
megi til Covid, hafi þó varað lengur
en nokkur sá fyrir. Engar vísbending-
ar séu um jákvæðar breytingar í bráð.
„Þetta er fordæmalaust ástand,“
segir Þorsteinn. n
Segir skort á aðföngum án fordæma
Þorsteinn
Víglundsson
Kíktu í heimsókn!
Opið virka daga kl. 10-18 Laugardaga 11-15
Bíldshöfða 18 - 110 Reykjavík - sími: 557 9510 - patti.is
Sjá nánar
á patti.is
Barstólar
fyrir heimilið
Sófar • Rúm • Stólar • Borð • Hægindastólar
SF-4036 SF-4050 SF-4021S SF-4045
bth@frettabladid.is
FLUGELDAR Kristján Þór Harðarson,
framkvæmdastjóri Landsbjargar,
segir að ekki sé von á verulegri verð-
hækkun á f lugeldum um áramótin,
þrátt fyrir stóraukinn gámaflutn-
ingakostnað.
„Ég get fullyrt að það verður
engin stökkbreyting á verði f lug-
elda,“ segir Kristján Þór.
Hann segir að verðhækkunin
verði vonandi innan við 10 prósent.
„Mér sýnist að við náum að f lytja
inn það magn sem við vonumst til
að geta selt.“
Svifryksmengun vegna f lugelda
getur orðið mikið vandamál í stað-
viðri. Skipuð var nefnd fyrir nokkr-
um árum með fulltrúum frá ráðu-
neytum þar sem bregðast átti við.
Í fyrra stóð til að stytta sölutíma.
Hætt var við það vegna Covid. Lík-
legt er að ekki verði neinar hömlur
á sölu f lugelda í ár.
Þorsteinn Jóhannsson, sérfræð-
ingur í loftgæðum hjá Umhverfis-
stofnun, segir að sumir vilji ganga
svo langt að láta banna flugelda.
„Stóru kökurnar menga líklega
einna mest. Ef það ætti að banna
einhverja ákveðna vöru væri líklega
áhrifaríkast að banna öf lugustu
kökurnar,“ segir Þorsteinn. Skot úr
kökunum fari ekki eins hátt og flug-
eldar. Mengunin hafi meiri áhrif.
„Það sem er sérstakt við Ísland er
hve við skjótum miklu upp. Undan-
farin ár höfum við Íslendingar f lutt
um 600 tonn af f lugeldum á hverju
ári. Svíar eru um tíu sinnum fleiri
en aldamótaárið 2000 skutu þeir
upp 300 tonnum,“ segir Þorsteinn.
Fr a m k væmd a st jór i L a nd s-
bjargar segir skorta forsendur til
að meta hvort banna skuli stærstu
kökurnar. n
Engin stökkbreyting á flugeldaverði
Skotglaðir landsmenn ættu að geta
fengið útrás á gamlárskvöld.
arib@frettabladid.is
TYRKLAND Vísindamenn í suð-
austurhluta Tyrklands hafa fundið
lifandi Batman-spáfisk í fyrsta sinn
frá árinu 1974.
Batman-spáfiskurinn er röndótt-
ur og verður mest 3,6 sentimetrar
að stærð, hann var algengur í Bat-
man- og Ambar-ánum í Tyrklandi.
Cüneyt Kaya, lektor við Recep
Tayyip Erdoğan-háskólann, og
teymi hans, hafa verið að störfum á
svæðinu í meira en áratug. Erfitt er
að leita að tegundinni þar sem nota
þarf fíngerð net. Fannst fiskurinn
loks fyrir ofan Batman-stíf luna
sem var reist á tíunda áratugnum.
Mengun hefur verið mikil á
svæðinu og fundur f isksins er
jákvæð þróun, að mati vísinda-
manna. n
Batman-spáfiskurinn fundinn
Batman-áin rennur í gegnum Batman-hérað. MYND/EPA
8 Fréttir 10. desember 2021 FÖSTUDAGURFRÉTTABLAÐIÐ