Syrpa - 01.05.1948, Qupperneq 4

U M BYGGINGARMÁLEFNI V.
UNO ÁHREN:
SKIPULAG OG ÞRÓUN
Arkitekt S. A. R. Uno Áliren er einn af fremstu arkitektum Svía á sviði bœjaskipulagningar. Hann
hefur unnið ósleitilega að því í rœðu og riti að uka skilning og áhuga lærðra og leikra á þeim mál-
um. Grein sú, er hér birtist í þýðingu, kom i bæklingi, er nefnist „Byggbáttre samhállen“. Hann var
gefinn út af bókaforlagi scensku samvinnufélaganna (Kooperativa Förbundets Forlag). Greinin á jafnt
erindi til íslendinga sem Svia, þar sem vandamál skiþulagningarinnar eru alls staðar mjög svipuð.
Auk þess gefur hún ágceta hugmynd um þœr umueður, sem fara fram um þessi mál i nágrannalönd-
unum, þar sem oþinberar umrœður um þessi efni eru mjög á döfinni, því að eins og sjá má af grein-
inni, hafa skiþuleggjendurnir gert sér Ijóst, að einn mikilvœgur þáttur þess að koma á góðu skiþulagi,
er heilbrigður og lifandi skilningur almennings.
Er þörf á skiþulagninguf
Sem inngang að efni því, er tekið verður til
meðferðar í þessum bæklingi, varpa ég fram
spnrningnnum: Er þörf á skipulagningu? Og eru
möguleikar á þeirri framsýni, sem skipulagningin
krefst? Ég býst fastlega við, að flestir svari þessu
hiklaust játandi. Spurningarnar eru samt sem
áður alls ekki ástæðulausar. Þeir menn eru í raun
og veru til, sem eru eindregnir andstæðingar þess,
að þjóðfélagið takmarki athafnafrelsi einstaklings-
ins og beini orku hans inn á ákveðnar brautir.
Margir segja sem svo: Það má vel vera, að ekki
sé hægt að komast hjá því að setja einhverjar
reglur um byggingar í fjölbýli, en þær verða að
vera mjög vægar, því að á hverju sem veltur, er
það þó fyrir öllu að hindra ekki þróunina, og að
veita þeim öflum, sem að henni standa, sem mest
frjálsræði.
Það getur verið, að við venjulega vörufram-
leiðslu sé frjáls samkeppni hentugust. um það
atriði skal ég ekkert segja, en eitt er víst, þetta á
ekki við um byggingu borga og bæja. Þar þarf
mjög víðtæk afskipti, öfluga stjórn, ef árangurinn
á að verða góður. Auðvitað má um það deila,
hversu mikil þessi afskipti þurfa að vera, það fer
eftir þeim ástæðum, sem fyrir liendi eru. Það
Hannes Davíðsson.
aátti ekki að þurfa annað en renna auga yfir
gömlu bæjahlutana okkar til þess að sannfærast
um, að þróunin ein miðar ekki alltaf til góðs.
Þó til væru á fyrri öldum ýmsar reglur um bygg-
ingu þessara bæjahluta, þá verður árangrinum
ekki betur lýzt en með orðinu öngþveiti. Handa-
hófsbyggingar, þröngir, dimmir húsagarðar, til-
gerðarlegt og óhentugt byggingarlag, hver byggir
á sinni lóð án tillits til nábúanna. Allir eru í
stríði við alla. (1. mynd.)
Nauðsynin á opinberum afskiptum af bygg-
9
s Y R p A