Syrpa - 01.05.1948, Qupperneq 19
Elsa Guðjónsson:
Smábarnafatnaður
Við val á smábarnafatnaði kemur tvennt til
greina: annars vegar, livað bezt hentar barninu,
og hins vegar, hvað kemur sér bezt fyrir móður-
ina. Hvorttveggja má auðveldlega sameina ef
þekking og vilji er fyrir liendi. Þó eru þær mæður
allt of margar, sem gefa þessu lítinn gaum og
klæða börn sín í föt, sem þau eiga bágt með
að hreyfa sig í og sem mikil fyrirhöfn er að sauma
og hirða.
Föt smábarnsins* eiga að vera þannig, að það
verði þeirra sem minnst vart. Til þess að svo geti
orðið, þurfa þau að vera létt, mátulega hlý, fyrir-
ferðalítil, en þó liæfilega rúm, og án þröngra
teygjubanda. Frjálsar hreyfingar eru barninu sér-
staklega nauðsynlegar, meðan það er að læra að
hlaupa, klifra og þjálfa vöðva sína á annan hátt.
Fötin verða því að vera þannig sniðin, að þau
hindri ekki eðlilegar hreyfingar þess. Sérstaklega
ber að gæta þess, að ísetan sé vel rúm, en það er
einmitt einn mesti ókostur á tilbúnum barnabux-
um, hvað ísetan er oft stutt og þröng. Þegar nýjar
flíkur eru saumaðar eða keyptar, verður ávallt að
gera ráð fyrir, að þær hlaupi í þvotti og eins verð-
ur að gæta þess að hægt sé að lengja þær, eftir því
sem barnið stækkar. Ætíð ber að kaupa eða sníða
barriaföt eftir stærð, en ekki eftir aldri.
F.igi barnið að geta leikið sér frjálst, verður
það að vera í fötum úr léttu og mjúku efni, sem
auðvelt er að hirða. Það má ekki vera í þungri,
óþjálli yfirhöfn, né heldur í viðkvæmri flík, sem
ekki má óhreinka. Hræðsla við að óhreinka „fín“
föt getur aftrað barninu frá að taka virkan þátt
í leikjum félaga sinna, og gert það í þess stað að
óhamingjusömum áhorfanda. Eins ættu föt barns-
ins að vera mátulega stór á það, en ekki eins
og þait væru af eldra systkini, því að of stór flík,
eða flík, sem barninu er sérstaklega illa við, getur
gert það feimið og óframfærið, og jafnvel vakið
lij;i því minnimáttarkennd. Ekkert barn vill skera
sig úr, og" er því sjálfsagt að klæða það líkt og
* Hér er átt við tímabilið frá því er barnið fer að skríða og
fram undir skólaskyldualdur.
önnur börn í nágrenninu, ef það brýtur ekki í
bága við þær meginreglur um klæðnað barna,
sem hér eru nefndar.
Eftir því sem barnið eldist, eykst sjálfsbjargar-
viðleitni þess, og að því kernur, að það vill fara að
klæða sig sjálft. Á þá strax að byrja að kenna því
það, því að það eykur mjög sjálfstraust og sjálf-
stæði barnsins að geta klætt sig og athafnað sig á
salerni aðstoðarlaust. Mjög er það misjafnt á
hvaða aldri börn fara að klæða sig. Er það undir
einstaklingsþroska þeirra kornið, en gerð fatnað-
arins ræður hér einnig miklu um. Á þriðja og
fjórða ári ætti barnið að geta aðstoðað mikið við
að klæða sig, en varla rná búast við, að það klæði
sig upp á eigin spýtur, fyrr en það er fjögurra til
fimm ára gamalt.
Til þess að auðvelda barninu að læra að klæða
sig, er nauðsynlegt að hafa það í fáum og einföld-
um flíkum. Þær þurfa að opnast að framan með
stórum klaufum og fáum, en stórum tölum og
Imappagötum, þannig fyrirkomnum að barnið
nái vel til þeirra. Einnig ætti að merkja nærfatn-
aðinn á réttunni að framan, t. d. með mislitum
sporum, svo að barnið geti áttað sig á, hvernig
hann eigi að snúa.
Þegar barnið er um fjögurra ára gamalt, fer
það að láta í ljós álit — velþóknun eða vanþókn-
un — á klæðnaði sínum. Það heyrir fullorðna
fólkið eða eldri leiksystkini gera athugasemdir
við föt sín og annarra ög hermir þetta eftir. Sé
rétt að farið, má móta skoðanir barnsins á þessu
sem öðru, og kenna því að fella sig bezt við ein-
föld föt. Þegar barnið sr fimm til sex ára gamalt,
ætti það að fá að taka þátt í að velja fatnað sinn,
eftir því sem ástæður leyfa. Með því móti er hægt
að byrja snemrna að jrroska smekk barnsins og
skilning þess á efnum og litum.
Þörf barnsins fyrir hlýjum fatnaði fer ntest
eftir loftslagi, árstíðum og hvort barnið er inni
eða úti, en auk þess þarf að taka tillit til lieilsu
þéss og hreyfinga. Veiklað barn þarf að búa betur
en hraust barn, og átján ntánaða gamalt barn, er
situr hreyfingarlaust í kerru, þarf að vera betur
klætt en t. d. fjögurra ára krakki, sem er á stöðug-
unt hlaupum. Ætíð ber þó að forðast að klæða
barnið um of. Séu fötin of hlý, svitnar liarnið ó-
hóflega og getur það valdið ofnæmi fyrir kvefi.
í hlýju sumarveðri má teljast hæfilegt að klæða
barnið í bómullamærfatnað, hösur, og mómullar-
kjól eða föt, og færa það í prjónatreyju, þegar
það er í forsælu. Á veturna, í mátulega kyntu
SYRPA
17