Bændablaðið - 21.10.2021, Blaðsíða 47
Bændablaðið | Fimmtudagur 21. október 2021 47
Það virðist vera árvisst að fyrstu
hálkumorgnar haustsins komi
Íslendingum alltaf jafn mikið á
óvart, árekstrar, tjón og hálku-
slys eru sögur sem maður heyrir á
hverju einasta hausti.
Fyrir stuttu síðan sagði maður sem
var í viðtali í morgunútvarpi setningu
sem var eitthvað á þessa leið þegar
hann var að flýta sér í viðtal á útvarps-
rásinni:
„Fann ekki sköfuna fyrir bílrúðurn-
ar, vetrarúlpuna, vettlinga og húfuna.
Fór út og notaði vísakortið til að skafa
framrúðuna á bílnum og rauk af stað á
hálf hreinsuðum bílnum.“ Ég gat ekki
annað en brosað þegar ég hlustaði á
þessi orð. Mig grunaði að hann hefði
gleymt að segja að hann hafi líka verið
á sumardekkjunum, sem reyndist rétt,
því ég sá þennan mann á dekkjaverk-
stæði seinna um daginn.
Sá sem er vanbúinn til
aksturs í snjó og hálku á
ekki að vera í umferðinni
Ótrúlega oft eru það bara örfáir bílar
sem orsaka umferðarteppur og slys í
snjó og hálku því flestir eru forsjálir
og eru ábyrgir bílstjórar með allt sitt
á hreinu.
Í umferðarlögum segir að mynstur
í hjólbörðum megi ekki vera minna en
3 millimetrar frá 1. nóvember til 15.
apríl. Aðeins má vera með nagladekk
undir bílum á þessum sama tíma (1.
11. til 15.04.). Það eru margir sem
aka á ónegldum vetrarhjólbörðum (oft
kölluð heilsársdekk). Á naglalausum
vetrardekkjum má keyra allt árið og
einnig vetrardekkjum sem skilgreind
eru sem „harðkornadekk“. Sá sem
er ekki útbúinn til vetraraksturs á
ekki að vera í umferðinni öðrum til
trafala. Fáir vita það að lögregla hefur
lagaheimild til að sekta vanbúna bíla
í vetrarumferð.
Stefnir í að ekki allir fái
vetrardekk undir sinn bíl
Nú í ár virðist umferðin þetta
haustið vera aðeins öðruvísi en
undanfarin ár og má þar að ein-
hverju leyti kenna um Covid.
Eitthvað virðist líka vera erfitt
fyrir innflutningsaðila ódýrari hjól-
barða að fá sendingar til landsins,
þrátt fyrir að hafa pantað dekkin
fyrir löngu síðan.
Sumar stærðir í dýrari dekkjum
eru nú þegar uppseldar og jafnvel
ekki væntanlegar í bráð. Eitthvað er
um að minna framboð sé af ódýrum
hjólbörðum frá Asíu þar sem erfitt
er um flutninga til landsins.
Ástæðan er sögð vera skortur á
gámum. Þessi dekkjaskortur gæti
orðið til þess að sumir fái ekki þá
stærð af dekkjum sem þeir þurfa
undir bílinn sinn.
Einnig að fólk þurfi að kaupa
dýrari dekk en til stóð að kaupa
undir bílinn í vetur þar sem ódýr-
ari dekkjasendingarnar eru ekki að
skila sér til landsins.
Neikvæð umræða nagladekkja
ekki réttlætanleg
Í fjöldamörg ár hefur viss hópur fólks
barist fyrir því að nagladekk verði
bönnuð eða einhvers konar um-
hverfisgjald verði sett á nagladekk.
Eftir margra ára akstur ýmist á
nagladekkjum eða á ónegldum vetr-
ardekkjum er það ekki spurning í
mínum huga hvað maður er öruggari
í vetrarumferðinni á nagladekkjum.
Vissulega eru nagladekkin óum-
hverfisvænni þar sem mikið salt er
borið á götur, en skaða minna þar
sem lítið er saltað.
Í umræðunni er nagladekkjun-
um kennt um alla mengun og slit á
vegum, en stærsta vandamálið í sliti
á vegum er saltið. Saltið leysir upp
tjöruna sem heldur steinefnunum í
malbikinu saman. Saltið mýkir mal-
bikið þannig að það losnar um stein-
efnin. Svo koma snjómoksturstækin
og skafa tjörublönduðum snjónum
út fyrir veginn þar sem snjórinn
seinna bráðnar og tjaran fer í jarð-
veginn og mengar hann.
Þegar tjaran er farin verður
mölin af þunnri drullu sem safnast
í vegkantana. Í þurrkatíð byrjar að
myndast ryk þegar bílar keyra um
óhreinar göturnar. Oftast er þá talað
um svifryksmengun.
Upprunalega orsökin er samt
saltið, en á síðustu 5-7 árum hefur
saltsala til söltunar á vegakerfinu í
nágrenni höfuðborgarinnar aukist
yfir 100%. Í mínum huga ætti að
hætta að salta göturnar, allir keyri
um á nagladekkjum, en það eru ekki
margir sem virðast vera á þessari
sömu skoðun.
Til að styrkja þessa skoðun mína
þá vil ég benda á að til er dómur í
Hæstarétti Íslands þar sem strætis-
vagnabílstjóri var dæmdur fyrir
manndráp af gáleysi fyrir það að
hafa ekki verið á nagladekkjum.
Af þessum sökum er umræðan um
nagladekk á villigötum.
ÖRYGGI – HEILSA – UMHVERFI
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaði
Hjörtur L. Jónsson
liklegur@internet.is
Bænda
Smáauglýsingar 56-30-300
HALLMÆLA SMÁ
BLUNDUR SULL LASLEIKI BOX AFSPURN FLAN
BASÍSKUR
TÁGARÍLÁT
DREPA
NIÐUR
SAGGI
SAMTÖK
GEGNA
ÁGÆTIS
OFTAR
KIPRA
SIGTI
FÆDDI
ALDUR
HARMUR
LYKT
SKÓFLA
FRÁTRÉ
STAGL
JÁRNA
KLERKS
SPAUG
AÐ LOKUM
SPIL
SÁLDA SPILLABBA
MAN
GORTAR
ASKUR
TUNGUMÁL
MÆLI-
EINING
TEMUR
GÖLTUR
TITILL
INNIHALD
ÓÐ
AFKVÆMI
ANDVARP
KROPP
SPILLA
STÍFAHÁTTUR
KAFMÆÐI
SÓT
TANGI
SAMKVÆMI
TÍMABILS
HÓFDÝR
MJAKA
ÓLÆTI
BLEKKING
LALLA
HRÆÐAST
POT
RÓMVERSK
TALA
MJÓLKUR-
AFURÐ
HÆRRA
KRYDD
NÁKOMIÐBIRTA
VAXA
M
Y
N
D
:
CJ
SO
LT
A
M
ES
(
CC
B
Y
-S
A
3
.0
)
162
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
MYNDA-
BÓK VELJA FISKA MÁNUÐUR NÆSTUM DANS TVEIR
EINS
SNÁÐAR-
MEÐAL A K R A M E N T I
KFLEYGA L J Ú F A LÍFSHLAUP
LOSA Æ V I
ÓHLJÓÐ-
FÆRI B Ó L Í T R I RÍKJA
Ú S K A GÁSKI
LÖNG Æ R S L
S INNI-
LEIKUR
ANGAR
HLJÓTA I L M A R SÝKJA
BLUND S M I T A
ÓREIÐAVERKFÆRI
FKÁKA
SPYRJA
MÆLI-
EINING
KRASSA
J A F N A HYLLI
FITA
ANSA O L Í A HEILU NUDDAST NSLÉTTA
Ó L Á N
KÆRLEIKS-
ÞEL
SAMBAND Á S T Ú Ð FUGL
KVEÐJA Ö N DÓGÆFA
N Ú NEITUN
KK NAFN A F S V A R HITA
HRÓ H L Ú ANUDD
A Ð A BORÐA
ÚT É T A HARLA
HAMINGJA
SKAMMT S Æ L A MYNTSKEL
R SKARÐ
NABBI G I L ÓNÆÐI R A S K ÞEI
HEITI U S S
S A N N A AÐ BAKI
BEITA A F T A N DRYKKUR
GYÐJA T ESTAÐ-
FESTA
P R A N G A SANDMÖL
LÍKA A U R A R ÁTT NBRASKA
I
L
Ð
A
R
U
A
N
RAUP
U
G
N
O
G
R
ÁMA
T
T
TIL SÖLU
U
F
N
Á
N
S
A
TSJÁ EFTIR
DUL
M
Y
N
D
:
H
ER
B
ER
T
M
A
R
K
(
CC
B
Y
-S
A
4
.0
)
161
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
LCI Lely Center Ísland
Reykjavík Krókháls 5f – Sími 414 0000 // Akureyri Óðinsnes 2 – Sími 464 8600 – lci.is
KEÐJUR OG KEÐJUEFNI
GOTT ÚRVAL
30 % AFSLÁTTUR
AF ÖLLUM HEILUM KEÐJUM Á LAGER
ÚT OKTÓBER
Ert þú í réttum klæðnaði og tilbúin/n fyrir vetrarakstur?
Snjókarl í snjódekkjahugleiðingum.
Mitt val á vinnubílinn er nagladekk.