Læknablaðið - 01.06.2022, Qupperneq 41
L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 309
lagi leghálsskimana og er starfsemin að
sögn Reynis að komast í gott horf. Segist
hann vona að skimanirnar haldi áfram
að nýtast til þess að efla heilsu kvenna,
en heilsufar kvenna er nokkuð sem hefur
verið honum hugleikið allan hans starfs-
feril. Hann á að baki nær 40 ár í starfi
sem fæðinga- og kvensjúkdómalæknir, en
hefur þó alltaf haldið sig meira á þeirri
hlið fagsins sem snýr að meðgönguvernd
og fæðingafræði. „Ég valdi þetta fag
þar sem það bauð upp á allt nema karla-
vandamál: bráðalækningar sem fæðingar
eru, efnaskiptavandamál, ómtæknina og
fósturgreiningar, áhugaverðar og afmark-
aðar skurðlækningar, mikil samskipti við
byrjun lífsins og við foreldra sem eru að
upplifa bestu atburði ævinnar.”
Reynir fór á eftirlaun fyrir tæpum 8
árum en hefur ekki setið auðum höndum
og er áðurnefnd skýrsla eitt af fjölmörg-
um verkefnum sem hann hefur komið
nálægt. Hann hefur sinnt nefndarstörfum
í tengslum við uppbyggingu sérnáms
lækna. Þá vann hann síðasta eitt og hálft
ár í símaveri Covid-göngudeildarinnar
þegar álagið þar var sem mest. Hann er
enn að leiðbeina einum doktorsnema. Í
fyrra fylgdi hann eftir útgáfu á sögulegri
skáldsögu sem eiginkona hans, Steinunn
Jóna Sveinsdóttir heitin, hafði þýtt. Bókin
heitir Dvergurinn frá Normandí, er eftir
Lars-Henrik-Olsen, danskan rithöfund,
og fjallar um hinn fræga Bayeux-refil sem
saumaður var með aðferð sem varðveitt-
ist á Íslandi. Refillinn er þjóðargersemi í
Frakklandi.
Ómtæknin opnaði nýja vídd
Þegar Reynir er beðinn um að líta yfir
starfsferilinn og nefna hvað standi þar
upp úr stendur ekki á svari: „Að hafa átt
stóran þátt í því að koma á skipulögðum
ómskoðunum fyrir barnshafandi konur á
Íslandi, og seinna að vinna við norræna
fagtímaritið Acta Obstetricia et Gynecologica
Scandinavica, sem ég náði að reisa úr lægð
og ritstýrði í nokkur ár.” Reynir man vel
tímann fyrir ómtæknina og hvað hún
breytti miklu. „Með ómtækninni opnaðist
alveg ný vídd. Ég var annar læknirinn
sem lærði að ómskoða hér á landi og náði
að sjá yngri dóttur mína í ómskoðun
þegar þessi tækni var nýlega komin til
Íslands. Það var 1976, mánuði áður en
dóttirin kom í heiminn. Ég hélt reyndar
að hún væri strákur þar sem það sást
eitthvað á milli fóta hennar sem reyndist
svo vera naflastrengslykkja,” segir Reynir
og brosir. Hann segir að þó tæknin hafi
verið ófullkomin í byrjun hafi ómtæknin
aukið skilning á mörgum sjúkdómum og
hjálpað til við að fyrirbyggja eða minnka
umfang ýmissa vandamála hjá fóstrum.
Byrjað var að bjóða öllum barnshafandi
konum skipulega ómskoðun á árunum
1984-86 og segist Reynir vera stoltur af því
Reynir Tómas á skrifstofunni sinni í kjallaranum á
kvennadeild Landspítala. Á tölvuskjánum fyrir aftan
hann er fræðigrein í deiglunni. Mynd/Védís
„Ég valdi þetta fag þar sem það bauð
upp á allt nema karlavandamál:
bráðalækningar sem fæðingar eru,
efnaskiptavandamál, ómtæknina og
fósturgreiningar, áhugaverðar og
afmarkaðar skurðlækningar, mikil
samskipti við byrjun lífsins og við
foreldra sem voru að upplifa bestu
atburði ævinnar.”