Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2014, Síða 46

46 – Sjómannablaðið Víkingur
Dýrasta skipið
Það hafa eflaust margir horft á glæsileg skemmtiferðaskip sigla inn á
hafnir landsins og látið ímyndunaraflið leiða sig um glæsta sali þessa
skipa. Þá koma hugleiðingar um hversu mikið það kostaði að smíða
þessi glæsiskip og að þetta hlytu að vera dýrustu skip heims. En svo er
nú ekki. Dýrasta skip sem smíðað hefur verið heitir Zarga en það kost-
aði hvorki meira né minna en 221,8 milljónir dollara eða um 26 millj-
arða íslenskra króna. Zarga er tankskip af gerðinni Q-Max-LNG og er
ætlað til flutninga á fljótandi gasi. Skipið er í eigu Qatar Gas Transport
en ef við leikum okkur aðeins með verðmæti skipsins þá kemur í ljós
að fyrir þessa upphæð má kaupa 49 Lamborghini Veneno Roadsters
bifreiðar. Hafi menn frekar áhuga á að bera þetta saman við verðmæti
gimsteina þá má kaupa 13 bleika 12 karata demanta enda kostar hver
þeirra 17 milljónir dollara. En þar sem margir sjómenn hafa áhuga á
fótbolta þá má nota þessa upphæð til að kaupa hálfan annan Gareth
Bale leikmann Real Madrid. Hann er sem sagt að verðmæti álíka eins
og tankskip.
Þyngri og þyngri
Fólk um allan heim er hvatt til að halda sér í normal þyngd allt lífið
en það er ekki öllum gefið að ná þeim árangri. Alþjóðaheilbrigðisstofn-
un sjófarenda (International Maritime Health Association - IMHA)
framkvæmdi könnun á vaxandi þyngd mannkyns og komst að þeirri
niðurstöðu að sjómenn og þá sérstaklega fiskimenn væru í meiri hættu
en aðrir með að bæta á sig aukakílóum. Meira en 70% stéttarinnar
þjást af yfirþyngd. Eins og flestum er ljóst hefur líf í of mikilli þyngd
margskonar afleiðingar á almennt heilsufar. Tvöfaldar til dæmis líkur á
hjarta- og kransæðasjúkdómum og tífaldar áhættuna á að fá annars
stigs sykursýki. Vaxandi þyngd fólks hefur hin síðustu ár haft veruleg
áhrif á lýðheilsu og má líkja þessu við offitufarald. IMHA framkvæmdi
könnun á offitu árið 2001 og endurtók síðan 10 árum síðar. Niður-
stöður voru uggvænlegar. Besta svörun við rannsóknunum var frá
aldurshópnum 45 til 66 ára. Árið 2001 voru 24,5% af þessum hóp í
eðlilegri þyngd en tíu árum síðar aðeins 18,5%. Offita mældist hjá
81,5% sem sannarlega er skelfilegt. Niðurstaða rannsóknarinnar leiddi
í ljós að sjómenn eru í meiri hættu á að bæta á sig þyngd en aðrir
þjóðfélagshópar og að nauðsynlegt sé að líta þennan vanda alvarlegum
augum.
Hörmungar
Maímánuður verður eflaust minnst lengi sem svartasta mánaðar
ástralska flotans. Í raun hefði mánuðurinn átt að vera þeirra besti í
langan tíma. Verið var að ljúka smíði á nýja þyrluskipinu Canberra,
sem er 27.000 tonn að stærð, sem kostaði 1,5 milljarð ástralíudollara.
Ráðin hafði verið áhöfn óbreyttra til að taka skipið í prufusiglingu en
hún gerði alvarleg mistök þar sem skemmdir urðu á bol skipsins sem
og að rafkerfi brann yfir. Meðan á prufusiglingu stóð frá Melbourne til
Sydney var mikill víbringur í skipinu. Var ferðin kölluð hristingstúrinn
en titringurinn varð vegna þess að azimút skrúfur skipsins voru ekki
samstilltar. Það sem áhöfnin hins vegar vissi ekki var að azimút skrúf-
urnar verða að vera samstilltar þegar siglt er yfir átta hnúta hraða en
þeir höfðu siglt skipinu með skrúfurnar sjálfstæðar á miklum hraða
sem olli þessum titring.
Titringurinn, sem hristi skipið stafna á milli, olli því að málning
fyrir ofan skrúfurnar losnaði öll frá. Canberra varð að fara inn til hafn-
ar í Port Phillip Bay en þegar þangað var komið þurfti að láta akkeri
falla og var legið fyrir þeim í fjóra tíma eftir að skipið missti stýri í
kjölfar rafmagnsbilunar. Skipverjarnir gleymdu að aftengja neyðarraf-
magn til búnaðarins og þegar þeir settu aftur inn rafmagn bráðnuðu
vör í töflum. Til viðbótar þessum mistökum skipverjanna kom í ljós
alvarleg tæring í boltum þeim sem festu skrúfublöðin við skrúfuhaus-
ana. Þá komu í ljós sprungur á bol skipsins sem rakið var til þess að
bolurinn, sem smíðaður var á Spáni og fluttur þaðan á pramma til
Ástralíu, hafi ekki þolað þann flutning. Til stóð að Canberra færi aftur
í prufusiglingu í júlí en til stendur að afhenda skipið ástralska flotan-
um síðar á þessu ári.
Gámar tapast
Í nýlegri rannsókn sem World Shipping Council framkvæmdi kom í
ljós að á árabilinu frá 2008 til 2013 töpuðust árlega að meðaltali 1.679
gámar frá gámaskipum. Skipta má þessum gámum í tvo flokka þ.e.
þeir sem falla fyrir borð og hins vegar þeir sem fara niður með skipum
sem sökkva. Af þessum tæplega 1.700 gámum eru að meðaltali 546
gámar sem falla fyrir borð á siglingu skipa en afgangurinn 1.133 fara
niður með skipum. Til að átta sig á hversu mikið magn þetta er miðað
við flutta gáma þá voru 120 milljónir gámar fluttir um heimshöfin á
árinu 2013 og telst þetta gámatap því vera 0,001% af fluttum gámum.
Að vísu er hér um meðaltal að ræða en tvö stór slys urðu á viðmiðun-
arárunum. Það stærra varð árið 2013 þegar gámaskipið MOL Comfort
brotnaði og sökk með 4.293 gáma um borð en hitt var þegar Rena
strandaði við Nýja Sjáland árið 2011 og 900 gámar töpuðust.
Mútur
Bandaríkjafloti hefur tengilið við kaupskipaflotann í gegnum US Navy
Maritime Liaison Office eða MARLO eins og það er kallað. Þar koma
ýmsar ráðleggingar til sjómanna. Nýlega vöktu þeir athygli á að skip
hafa orðið fyrir skemmdum og eða hótunum þegar þau hafa farið í
gegnum Súezskurðinn sem hefnd hafi starfsmenn hafnaryfirvalda
skurðsins ekki fengið tóbak frá áhöfn skipsins. Súezskurðurinn er í
daglegu tali kallaður Marlboro skurðurinn því sú sígarettutegund er
besti gjaldmiðillinn sem greiða þarf öllum þeim sem koma nálægt skipi
meðan það siglir í gegnum skurðinn. Heyrst hefur að allt að 100
karton kosti skipið að komast í gegn svo allir séu kátir. Nýlega hafa þó
einhverjir skipstjórar neitað þessum mönnum um mútur með þeim af-
leiðingum að þeim og skipverjum er hótað sem og að skemmdir hafa
Dýrasta skip heims Zarga. Mynd: Ian Thomas
Utan úr heimi
Hilmar Snorrason skipstjóri
Þyrluskipið Canberra fór heldur illa í prufusiglingunni.