Bændablaðið - 25.08.2022, Qupperneq 12

Bændablaðið - 25.08.2022, Qupperneq 12
12 Bændablaðið | Fimmtudagur 25. ágúst 2022 FRÉTTIR Haustið verður annartími hjá starfsmönnum Jarðræktar- miðstöðvar Landbúnaðarháskóla Íslands þegar þau ferðast víðs vegar um landið og uppskera aragrúa tilrauna sem skólinn hefur umsjón með. Þar má nefna rannsóknir á olíujurtum en nokkrar tilraunir með þær miða að því að leggja grunn að markvissri ræktun á repju og nepju. Áframhaldandi rannsóknir á ræktun olíujurtanna repju og nepju hér á landi ganga m.a. út á að finna hentug vetraryrki sem lifað geta af íslenskan vetur. Helstu nytjar plöntunnar er matarolía ásamt orkuríku hrati sem er verðmætur próteingjafi fyrir skepnur. Niðurstöður frá tilraun sem uppskorin var haustið 2021 benda til þess að áburður að hausti skiptir miklu máli þegar kemur að lifun um veturinn og hvernig plönturnar koma undan vetri á vorin. Komi plönturnar vel undan vetri eru þær líklegri til að ná fyrr fullum þroska að hausti og skilað þar með góðri uppskeru. Nýlega var lögð út yrkjatilraun í Gunnarsholti þar sem sáð var alls 76 yrkjum af vetrarafbrigðum af repju og nepju í smáreiti. Aldrei áður hefur slíkum fjölda verið sáð áður, en yrkin koma víðs vegar að úr heiminum eins og frá Bandaríkjunum, Þýskalandi, Póllandi og Svíþjóð en einnig er eitt yrki frá Kúbu í tilrauninni. Sunna Skeggjadóttir, starfsmaður Jarðræktarmiðstöðvarinnar, gerir ekki ráð fyrir að þau muni öll lifa af veturinn. „Vetrarlifun er einn allra mikilvægasti eiginleikinn í ræktun á vetrarafbrigðum og skemmtilega auðvelt að meta hvort það lifir veturinn af eða ekki.“ Tilraunin verður uppskorin og mæld haustið 2023 og niðurstöðurnar munu leiða í ljós hvort einhver yrkjanna henti íslenskum aðstæðum. Næsta vor er svo stefnt á að sá nokkrum fjölda af erlendum vorafbrigðum í sama tilgangi. Sáðtími og staðsetning hafa áhrif Önnur tilraun snýr að sáðtíma og notkun áburðar við ræktun vetrarafbrigða. Tilraunin var lögð út sumarið 2021 og benda fyrstu niðurstöður til þess að vaxtarferill plantna sé talsvert ólíkur eftir sáðtíma. „Plönturnar úr fyrri sáðtímanum eru færri í reit og gefa af sér fleiri hliðarsprota heldur plöntur sem sáð var 20 dögum síðar. Í seinni sáðtímanum eru plönturnar fleiri, hærri og með færri hliðarsprota. Því verður mjög spennandi að uppskera í haust og reikna út niðurstöður,“ segir Sunna. Enn önnur tilraun snýr að því að bera saman uppskeruniðurstöður þriggja vorafbrigða nepju og repju á fjórum stöðum á landinu. Þeir eru Klauf í Eyjafirði, Keldudalur í Skagafirði, Hvanneyri í Borgarfirði og Gunnarsholt á Rangárvöllum. Þar verður hægt að sjá hvernig veðurfar og ólíkar jarðvegsgerðir hafi áhrif á þroska plantna og síðan fræuppskeru. „Vorafbrigðin hafa styttri vaxtartíma en vetrarafbrigðin. En vorafbrigðin þarf hins vegar að uppskera seinna á haustin. Því þarf að líta til hvaða afbrigði skuli nota þegar kemur að landshluta með tilliti til haustveðurs,“ segir Sunna. Þá nefnir hún einnig aðra tilraun sem hefur það markmið að kanna áhrif áburðarmagns á vornepju, en þar var einu yrki sáð á Hvanneyri og Gunnarsholti með mismunandi köfnunarefnismagni. Allir reitir fengu samt sem áður sama magn af P og K. Kálfluga herjar á tilraunir Að sögn Sunnu hafa allar tilraunir sumarsins orðið fyrir barðinu á kálflugu sem hefur sett nokkurt strik í reikninginn, en gæti þó borið með sér auknar upplýsingar í tilraununum. „Áhugavert verður að sjá hvort eitthvert yrkjanna verst betur gegn kálflugunni en önnur. Einnig hvort áburðarmagn geti bætt upp skaðann af völdum kálflugu,“ segir Sunna. /ghp Landbúnaðarrannsóknir: Metfjöldi yrkja í prófun – Tilraunir á olíujurtum í gangi víða um land Akur olíujurta í blóma en helstu nytjar repju og nepju er matarolía ásamt orkuríku hrati sem er verðmætur próteingjafi fyrir skepnur. Sunna Skeggjadóttir og aðstoðarmenn hennar leggja út tilraun í Gunnarsholti með 76 yrkjum af vetrarafbrigðum repju og nepju. Til vinstri má sjá muninn á vexti vetrarafbrigðis miðað við sáðtíma, þar er plöntur úr fyrri sáðtímanum eru færri en með fleiri hliðarsprota heldur en plöntur sem sáð var 20 dögum síðar. Myndir / ghp & SS Yrkin koma víðs vegar að úr heiminum eins og frá Bandaríkjunum, Þýskalandi, Póllandi og Svíþjóð en einnig er eitt yrki frá Kúbu í tilrauninni. Í byrjun ágúst skilaði Ásgerður Snævarr lögfræðingur skýrslu til matvælaráðherra um úttekt á lagaumgjörð og stjórnsýslu matvælaráðuneytisins. Í kafla skýrslunnar um s t jórnsýs lukerf ið kemur fram að skortur sé á faglegri undirstofnun sem fer með daglega umsýslu og framkvæmd á sviði landbúnaðarmála. Skýrslan var gerð að beiðni Svandísar Svavarsdóttur matvæla­ ráðherra og er tilgangur hennar að treysta faglegan grundvöll stjórnsýslu matvælaráðuneytisins. Matvælaráðuneytið tók til starfa 1. febrúar síðastliðinn. Ráðuneytið sinnir þeim verkefnasviðum sem áður heyrðu undir sjávarútvegs­ og landbúnaðarráðuneyti, auk málefna landgræðslu og skógræktar. Landbúnaðarstofnun sambærileg Matvælastofnun Í kaflanum um stjórnsýslukerfið kemur fram að á sviði matvæla sé fjölmenn undirstofnun [Matvælastofnun] sem fari með helstu málefni á því sviði, en engin sambærileg opinber undirstofnun fari með málefni landbúnaðar, þar sem stjórnsýsla sé að verulegu leyti á höndum ráðuneytisins sjálfs og einkaaðila – aðallega Bændasamtaka Íslands. Er þess getið að ríkisendurskoðun hafi bent á ágalla af slíku fyrirkomulagi árið 2011. Því er í skýrslunni lagt til að lagt verði mat á hvort tilefni sé til þess að koma á fót undirstofnun eða ráðuneytisstofnun sem verði falin dagleg umsýsla með landbúnaðarmálum. Þá er lagt til meðal annars að metið verði hvort elstu lagabálkar á málefnasviði ráðuneytisins uppfylli þær kröfur sem í dag megi leiða af stjórnarskrá og þjóðréttarlegum skuldbindingum. Einnig „að mótað verði verklag um skipulegt frumkvæðiseftirlit ráðuneytisins með framkvæmd stjórnarmálefna á málefnasviði þess, þ.m.t. eftirlit með einkaaðilum sem fara með framkvæmd opinberra verkefna á grundvelli valdaframsals eða þjónustusamninga,“ eins og það er orðað í skýrslunni. /smh Matvælaráðuneytið: Möguleg undirstofnun landbúnaðarmála Matvælaráðuneytið er til húsa í Borgartúni 26. Innan þess er nú skoðað hvort tilefni sé til að koma á fót undirstofnun eða ráðuneytisstofnun sem verði falin dagleg umsýsla með landbúnaðarmálum. Mynd /Matvælaráðuneytið
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64

x

Bændablaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Bændablaðið
https://timarit.is/publication/906

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.