Bændablaðið - 25.08.2022, Blaðsíða 53

53Bændablaðið | Fimmtudagur 25. ágúst 2022
LESENDARÝNI
TTS-herfing er væg aðferð við
jarðvinnslu til skógræktar miðað
við aðrar aðferðir sem völ er á.
Sárin gróa fljótt
og jarðvinnslan
eykur lífslíkur
trjánna, flýtir
fyrir vexti þeirra
og þar með þeim
árangri sem vænst
er af viðkomandi
s k ó g r æ k t a r -
verkefni.
L jósmynd i r
af skógræktarsvæðum sem unnin
hafa verið með TTS-herfi sýna að
ummerkin eru fljót að hverfa.
Upp hefur komið nokkur umræða
um jarðvinnslu sem gjarnan er
stunduð í skógrækt og gætir þar
stundum nokkurs misskilnings. Í
þeirri umræðu er ýmsu haldið fram
sem ekki stenst nánari skoðun.
Því er rétt að segja frá tilgangi og
afleiðingum jarðvinnslu.
Tilgangurinn með jarðvinnslu
er einkum þríþættur; 1) að skapa
gróðursetningarset þar sem
samkeppni annars gróðurs við
ungar trjáplöntur er minnkuð, 2)
að auka sumarhita jarðvegs og 3)
að auðvelda gróðursetningu. Allt
eykur þetta lifun og vöxt trjánna
og minnkar kostnað við skógrækt.
Afföll eru kostnaðarsöm. Kostnaður
við það að 20% nýgróðursettra
plantna drepist er um kr. 100.000
á hvern hektara lands. Því er mjög
mikilvægt að gera það sem hægt er
til að draga úr þeim afföllum. Að tré
hefji vöxt tiltölulega fljótt og vel er
einnig mikilvægt, m.a. svo þau hefji
kolefnisbindingu sem fyrst.
Væg jarðvinnsla
Það jarðvinnslutæki sem mest er
notað núna er svo kallað TTS-herfi.
Á því eru tveir gróftenntir diskar
sem velta við gróðurhulunni en
rista ekki djúpt. Það rífur frekar en
að skera og skapar rásir sem eru
svolítið óreglulegar, ólíkt plægingu
sem sker gróðurhuluna og ristir
dýpra. Útkoman er sú að þegar
velturnar gróa líkjast þær þúfum
en ekki plógstrengjum.
Þótt TTS-herfing líti groddalega
út í fyrstu er hún í raun vægari
jarðvinnsla en flestar aðrar, er
fljótari að gróa og myndar að
lokum land sem er óþekkjanlegt
frá íslensku þýfi. TTS-herfing
þurrkar ekki land og leiðir til mun
minni CO2-losunar en jarðvinnsla
sem ristir dýpra. Þar sem förin gróa
fljótt varir CO2-losun stutt, enda er
markmiðið að skapa góðar aðstæður
fyrir ungar trjáplöntur á fyrstu árum
þeirra en ekki að skapa varanleg sár.
Skógrækt mest á rofnu landi
Stundum er gagnrýnt að verið sé
að gróðursetja í „algróið land“ sem
útheimti jarðvinnslu á annað borð.
Þar býr að baki annars vegar sú
hugsun að eini tilgangur skógræktar
sé að græða upp örfoka land og
hins vegar að hið algróna land sé í
einhvers konar „ósnortnu“ ástandi.
Hvort tveggja er fjarri lagi.Til-
gangur með skógrækt er marg-
háttaður, stundum uppgræðsla,
stundum timburframleiðsla, stundum
endurheimt vistkerfa og búsvæða,
stundum útivist, stundum skjól og á
seinni árum ekki síst að binda CO2 úr
andrúmsloftinu til að stemma stigu
við hraðfara loftslagsbreytingum.
Flestum þessum markmiðum er
betur hægt að ná á landi þar sem enn
er mold til staðar en þar sem hún er
fokin burt.
Þær gróðurgerðir sem mest
eru teknar til skógræktar eru rofið
land, mólendi og graslendi. Allar
eru þær mótaðar af upphaflegri
skógareyðingu og aldalangri beit.
Þær eru langt frá því að vera í
upprunalegu eða ósnortnu ástandi.
Ummerkin hverfa fljótt
Auðvelt er að taka myndir af nýlega
herfuðu landi og kalla það lýti.
Jarðvinnsla í skógrækt gerir þó
mikið gagn og aðferðirnar sem nú
eru notaðar valda ekki varanlegum
skemmdum; rásirnar eru fljótar að
gróa. Herfing eða tæting eru mun
ákjósanlegri jarðvinnsluaðferðir en
t.d. plæging eða úðun illgresiseiturs.
Skógræktin mun því halda áfram
að mæla með jarðvinnslu og fylgjast
áfram með þróun þeirrar tækni svo
ávallt séu notaðar bestu aðferðir sem
völ er á. Þröstur Eysteinsson
skógræktarstjóri
Í þessari rúmlega tvítugu TTS-herfingu sjást varla nokkur ummerki. Hér
var áður rýr lyngmói.
Nokkur orð um
jarðvinnslu
Ársgömul TTS-herfing í frjósömu graslendi. Í slíku landi eru ummerki jarðvinnslu mjög fljót að hverfa.
Myndir Þröstur Eysteinsson
Þriggja ára TTS-herfing í grasmóa. Herfiförin eru komin vel á veg með að gróa.
Lerki í 13 ára gamalli TTS-herfingu í Mosfelli. Herfiförin eru gróin og herfingin
skapaði skilyrði fyrir loðvíði og fleiri plöntur þar sem áður var nánast hrein
mosaþemba.
Þröstur
Eysteinsson.
120.000.000
Hólagerði 561 Varmahlíð
Jörð/lögbýli/sumarhús/skemma/hesthús 62 ha
Grensásvegi 11 108 Reykjavík | Sími 588-9090 | eignamidlun.is
Lárus Ómarsson
Löggiltur fasteignasali
larus@eignamidlun.is
824 3934