Bændablaðið - 25.08.2022, Qupperneq 17

17Bændablaðið | Fimmtudagur 25. ágúst 2022
Jafnframt hafa margir aðilar
orðið fyrir miklum tekjumissi.
Útgerðir 712 strandveiðibáta,
flutningsaðilar, hafnir og aðrir
þjónustuaðilar vítt og breytt um.
Strandveiðar árið 2022
Alls voru 712 bátar á strandveiðum
á sl. sumri. Þeim var róið frá
nánast hverri höfn landsins 53
talsins. Óvenju góðar gæftir
voru á því veiðisvæði sem flestir
bátarnir voru gerðir út á, svæði
A, við Breiðafjörð og Vestfirði.
Á landsvísu náðu 93 bátar að róa
alla þá daga sem í boði voru í
maí og júní, 12 í hvorum mánuði.
Til samanburðar voru aðeins 25
bátar á árinu 2021 sem náðu þeim
róðrafjölda.
Auk þess að betra tíðarfar leiddi
til meiri afla í hverjum róðri, jókst
samanlagður fjöldi veiðiferða í
maí og júní um 29%, fór úr 8.879
í 11.420. Af veiðisvæðunum
fjórum var mest fjölgunin á svæði
A, losaði 42%, úr 4.269 í 6.064 í ár.
Þegar hér var komið sögu á
strandveiðum síðast liðins sumars
var ljóst að með sama framhaldi
yrði veiðum lokið um mánaðamótin
júlí – ágúst. Allt var reynt til að
fá aflaviðmiðun hækkaða til að
tryggja strandveiðar í fjóra mánuði.
Það tókst að skrapa saman 1.074
tonn í viðbót við þau tíu þúsund
tonn sem áður höfðu verið ákveðin.
Það varð til þess að veiðar yrðu ekki
stöðvaðar fyrr en heildarþorskafli
hefði náð 11.074 tonnum.
Aukning á handfærin –
niðursveifla hjá Hafró
Margt fleira kom til en að
betur áraði til sjósóknar fyrir
handfærabáta. Þvert á niðurstöður
Hafrannsóknastofnunar jókst
þorskafli í róðri um 6,2%, úr 617
kg í 655 kg. Lifandi vísindi sem
strandveiðimenn unnu við sýndi
svo ekki lék vafi á að meira var
af þorski á þeirra veiðislóð heldur
Fjöldi róðra
Maí - Júní 2022 2021 Breyting milli ára
svæði A 6.064 4.269 1.735 42%
svæði B 2.178 1.787 391 22%
svæði C 1.445 1.139 306 27%
svæði D 1.733 1.684 49 3%
en í fyrra, eða var það bara veðrið
sem varð til þess að meira veiddist
af þorski.
Sú óvissa olli hins vegar ekki
áhyggjum við samanburð þar
sem veður í ralli vigtar ekki inn
í útreikninga hjá Hafrannsókna-
stofnun við mælingar á stærð
veiðistofnsins. Miðað við mælingar
Hafrannsóknastofnunar á stærð hans
(þorskur 4 ára og eldri), hefði mátt
gera ráð fyrir samdrætti í veiðum þar
sem hann hafði minnkað um 4,6%
frá mælingu á sama tíma árið 2021.
Þegar svo mikið ber á milli
mælinga á þorski við handfæraveiðar
á grunnslóð og niðurstaðna úr
togararalli Hafrannsóknastofnunar
hefði ákvörðun um þrjú þúsund tonn
umfram aflareglu ekki haft neinar
neikvæðar afleiðingar.
Hvorki fyrir þorskstofninn
né aðrar útgerðir í landinu.
Ósveigjanlegt regluverk hefur hins
vegar sett ráðherra inn í öngstræti
sem gefur honum ekki svigrúm
til ákvörðunar sem byggð væri á
nýjustu upplýsingum af miðunum.
Rétt er að það komi hér fram að
samkvæmt aflareglu stjórnvalda
er leyfilegur heildarafli á þorski á
yfirstandandi fiskveiðiári er 222.373
tonn. Að ekki sé hægt að bregðast
við aðsteðjandi vanda með aukningu
sem nemur 1,35% stenst auðvitað
enga skoðun.
Strandveiðar njóta velvilja
Strandveiðar eru ekki síður
mikilvægar fyrir sjávarútveginn og
þjóðina alla. Þjóðin er jákvæð í garð
strandveiða.
Veiðarnar stundaðar á smábátum
frá nánast hverri höfn landsins.
Engin önnur veiðarfæri um borð en
handfæri og afli takmarkaður við 774
kg af óslægðum þorski.
Hver veiðiferð má ekki vara
lengur en 14 klukkustundir þar sem
fjöldi er takmarkaður við 12 daga í
mánuði.
Óheimilt er að stunda veiðarnar
nema fjóra fyrstu virka daga í hverri
viku. Starfsumhverfi sem hér er lýst
er nú kannski ekki mjög aðlaðandi,
en Íslendingar eru svo lánsamir að
á áttunda hundrað manna (konur og
karlar) treysta sér til þátttöku.
Kaupa sér bát og hefja strand-
veiðar þar sem veiðileyfið er
ekki skilyrt við kvótaleigu sem opnar
möguleika á að hefja útgerð.
Örn Pálsson, framkvæmdastjóri
Landssambands smábátaeigenda
Þorskafli breyting í tonnum
Maí-Júní 2022 2021 Breyting milli ára
svæði A 4.299t 2.934t 1.365t 47%
svæði B 1.337t 1.062t 275t 26%
svæði C 832t 650t 182t 28%
svæði D 957t 792t 164t 21%
Samtals 7.424t 5.438t 1.986t 37%
NYTJAR HAFSINS
Mikil útbreiðsla makríls
Bráðbirgðaniðurstöður sýna að
magn og útbreiðsla makríls í
íslenskri landhelgi er mun meira en
undanfarin tvö sumur. Makríll fannst
meðfram suður- og vesturströnd
landsins, bæði á landgrunninu
og utan þess. Fyrir sunnan fannst
makríll í Íslandsdjúpi suður að 62
°N breiddargráðu en makríll hefur
ekki fengist í þessum leiðangri svo
sunnarlega síðan sumrið 2016.
Bráðabirgðaniðurstöður norsku
og færeyska rannsóknaskipanna
sýndu að makríl var einnig að finna
austan við land.
Norsk-íslensk vorgotssíld
Líkt og undanfarin ár var norsk-
íslenska vorgotssíld að finna á
flestum togstöðvum fyrir norðan
og austan landið og íslensk
sumargotssíld á landgrunninu fyrir
sunnan og vestan landið.
Kolmunni og hrognkelsi
Kynþroska kolmunni mældist við
landgrunnsbrúnina sunnan og vestan
við landið.
Magn og útbreiðsla hrognkelsa
var minni í ár en undanfarin ár. Í
leiðangrinum voru merkt alls 64
hrognkelsi. /VH