Bændablaðið - 25.08.2022, Qupperneq 28
28 Bændablaðið | Fimmtudagur 25. ágúst 2022
LÍF&STARF
Frá byrjun árs 2020 hafa sviss-
nesku hjónin Laurent og Lola
Balmer byggt upp litla garð-
yrkjustöð undir Hafnarfjalli
í Borgarfirði sem þau nefndu
Narfasel.
Nú hafa þau hins vegar gefist
upp á íslenskri veðráttu; sólarleysi
og skammlífu sumri – ekki vegna
áhrifa á uppskeru heldur á eigin
geðheilsu. Ungt par, Ásta Karen
Helgadóttir og Filip Poach, hefur
keypt land og húsakost í Narfaseli
og tekur við rekstrinum í byrjun
september.
„Við erum mikið útivistarfólk og
líður best úti í náttúrunni, hvort sem
það er uppi á fjöllum á fjallaskíðum
eða úti í sjó á brimbrettum – höfum
búið víða um landið og það var
alltaf stefnan okkar að kaupa eign
fyrir utan höfuðborgarsvæðið. Svo
þegar þetta einstaka tækifæri kom
upp var það of fullkomið til að
sleppa því.
Við hlökkum til að vinna
meira með árstíðunum, veðrum
og vindum. Við erum bæði miklir
umhverfissinnar og höfum ástríðu
fyrir góðum og hollum mat,“ segir
Ásta um forsöguna að kaupunum.
Afinn skólastjóri á Reykjum
Að sögn Ástu kaupa þau land
og allan húsakost í Narfaseli
og fjármagna kaupin með eigin
sparifé, sölu á eignum og bankaláni.
Þau hafa hvorugt beinlínis reynslu
af grænmetisframleiðslu eða
öðrum landbúnaði, en Ásta segir
að hún hafi tengsl við garðyrkju
úr barnæsku. „Við höfum ekki
unnið við garðyrkju áður, nema
ég í skólagörðum, en margar af
mínum fyrstu minningum eru frá
Garðyrkjuskólanum á Reykjum,
þar sem afi minn, Grétar Jóhann
Unnsteinsson, var enn skólastjóri
þegar ég var lítil.
Þar hlupum við systkinin í
gegnum gróðurhúsin og lékum
okkur þar sem var verið að prófa
að rækta alls konar grænmeti og
eins og frægt er orðið, bananatré.
Filip ólst upp í smábæ í skógríku
fjalllendi í Tékklandi þar sem
afi hans og amma stunduðu
sjálfsþurftarbúskap,“ segir Ásta.
Umfangsminni ræktun í byrjun
Þegar þau eru spurð hvort þau
hyggist halda sömu ræktun og þau
Laurent og Lola voru með, segir
Ásta að umfangið verði talsvert
minna – og þau ætla ekki að fást
við svínarækt eins og forverarnir.
„Þar sem við erum að fara að stunda
ræktun í fyrsta sinn munum við
þurfa að einbeita okkur að færri
tegundum fyrst um sinn. Við eigum
eftir að ákveða nákvæmlega hvaða
tegundir við munum rækta á næsta
ári en það verða líklega um þrjár til
fimm tegundir af grænmeti.
Þau Ásta og Filip hræðast ekki
óblítt veðurfar undir Hafnarfjalli,
þar sem þau séu orðin öllu vön
vegna útivistaráhugamála sinna.
„Við höfum stundað fjalla- og
sjóíþróttir og erum ýmsu vön,
höfum lengi vel fylgst mjög náið
með veðurspám og til dæmis
þegar við bjuggum á Vestfjörðum
þurftum við margoft að ferðast í
alls konar veðrum – eða bara vera
skynsöm heima fyrir ef þannig var.
Við munum bæði vinna meðfram
ræktuninni og sem betur fer hefur
sveigjanleiki til heimavinnu aukist
vegna Covid-19, svo ef veðurspáin
er slæm þurfum við vonandi ekki
að ferðast neitt. Stefnan er svo að
planta mikið af trjám á landinu á
næstu árum til að auka skjól, en
Laurent og Lola hafa þegar plantað
nokkur þúsund trjám,“ segir Ásta.
Þau munu taka við Facebook-
síðu Narfasels og þar munu
upplýsingar berast um hvaða
þjónusta verður í boði varðandi
framboð og sölu á framleiðslunni.
Góðar viðtökur Íslendinga
Laurent segir ástæðu brotthvarfs
þeirra ekki vera áhrif íslenskrar
veðráttu á grænmetisframleiðsluna,
hún hafi ekki verið vandamál í
sjálfu sér þótt gjarnan hafi blásið
hressilega undir Hafnar fjalli og
veður kannski ekki alltaf verið
ákjósanlegt. Vörur þeirra hafi
fengið góðar viðtökur og nefnir
hann sérstaklega heiðarleika
Íslendinga sem hafa átt í viðskiptum
við þau. „Það kom okkur í sjálfu sér
að vissu leyti á óvart að upplifa
það á þessum tveimur árum að
það skiluðu sér alltaf greiðslur til
okkar fyrir sendingar okkar, sem
við afhentum eða skildum eftir fyrir
utan heimili fólks í Borgarfirði og á
Akranesi. Við afhendingu skildum
við eftir innleggsupplýsingar fyrir
viðskiptavini til að greiða fyrir
vörurnar í heimabönkum sínum –
og við höfum aldrei lent í því að fá
ekki inn greiðslu fyrir grænmetið.“
Íslenskar kartöfluætur
Laurent segir að það hafi líka komið
sér á óvart hversu Íslendingar séu
spenntir fyrir nýjum kartöflum
– og reyndar séu neysluvenjur
Íslendinga á ýmsu grænmeti
frábrugðnar því sem þau sjálf hafi
vanist í Sviss. Þau hafi hins vegar
fljótlega aðlagast þeim og getað
gert flestum til hæfis. Langmest
af þeirra uppskeru hafi selst og
nánast engin matarsóun hafi verið
frá þeirra garðyrkjustöð.
„Mesta áskorunin var að láta
hanna gróðurhús sem gæti þolað
norðaustanstorminn, sem við
fundum á endanum með því að nota
hyggjuvitið og byggja þau sjálf í
samstarfi við gott fólk í stað þess að
kaupa fjöldaframleidd hús.“
Dýrmæt reynsla sem nýtist í
næsta landi
Þau Laurent og Lola hafa fjárfest
talsvert í tengslum við uppbyggingu
garðyrkjustöðvarinnar í Narfaseli;
keyptu land, tæki og tól og
reistu sér íbúðarhúsnæði og tvö
gróðurhús. „Það verður að vissu
leyti eftirsjá að Narfaseli, en
við fengum mikið út úr því að
koma okkur upp aðstöðunni –
skipulaginu og byggingavinnunni.
Við erum nú tilbúin í að byggja upp
á nýtt annars staðar, því reynslan
frá Íslandi er ómetanleg. Við
höfum verið að svipast um eftir
heppilegu landi og núna líst okkur
vel á Suður-Ameríku og Paragvæ
er álitlegt þar sem við munum halda
áfram að rækta grænmeti á lítilli
garðyrkjustöð, því þar liggur okkar
ástríða,“ segir Laurent.
Hann áréttar að rekstur
garðyrkjustöðvarinnar hafi gengið
ágætlega og það sé ekki ástæða
brotthvarfsins. Þar sé aðallega
áhrifum íslenskrar veðráttu á
sálarlífið um að kenna, íslensku
skammdegi og of stuttum sumrum
– sem þau hafi vanmetið. Skeifunni 3h ll Sími: 588 5080 ll dynjandi.is
ALLT FYRIR
VINNU OG ÖRYGGI
Öryggisvörur - Vinnu- og öryggisfatnaður
Kíktu á úrvalið í vefverslun Dynjanda eða komdu við.
Við veitum þér faglega aðstoð.
Laurent við gulrótarakurinn í Narfaseli. Mynd / smh
Filip Poach, Ásta Karen Helgadóttir, Lola og Laurent Balmer. Mynd / Narfasel
Sigurður Már
Harðarson
smh@bondi.is
Svissnesku garðyrkjubændurnir í Narfaseli flýja íslenska veðráttu og skammdegi:
Ungt par kaupir landið og garðyrkjustöðina
– „Erum miklir umhverfissinnar og höfum ástríðu fyrir góðum mat“