Tímarit lögfræðinga - 01.04.2017, Side 102
100
í járnfót eða járngrind rúms“, var metin „sérstaklega hættuleg“ og
felld undir 2. mgr. 218. gr. hgl., sbr. H 843/2014. Í H 121/2012 var maður
sakfelldur fyrir „tvær grófar líkamsárásir á hendur sambýliskonu
sinni, í fyrra sinnið þegar hún var gengin rúmlega 27 vikur með
barn þeirra, en hina þegar hún var nýkomin úr keisaraskurði og hélt
á fimm daga gömlu barni þeirra í fanginu“. Áverkarnir, sem konan
hlaut í fyrri árásinni, stefndu „lífi ófædda barnsins í mikla hættu“.
Með síðari árásinni „stefndi ákærði heilsu brotaþola og nýfædds barns
síns og brotaþola í stórfellda hættu“. Þrátt fyrir ástand brotaþola og
þá hættu sem skapaðist við árásirnar var eingöngu ákært fyrir brot
gegn 1. mgr. 217. gr. hgl. Í H 757/2013 var maður m.a. sakfelldur fyrir
að hafa ráðist á sambýliskonu sína í tvígang með líkamlegu ofbeldi.
Fyrri atlagan varðaði við 1. mgr. 217. gr. hgl., en í þeirri seinni reif
hann gat í klofinu á buxum hennar og tróð fingri inn í leggöngin gegn
vilja hennar. Sannað þótti að hann hefði gert það í kynferðislegum
tilgangi og háttsemin felld undir 1. mgr. 194. gr. hgl. Í framhaldi af
kynferðisbrotinu beitti hann konuna öðru líkamlegu ofbeldi, sbr. 1.
mgr. 217. gr. hgl. Dómurinn tekur fram að seinni árásin sé „alvarlegt
brot“. Í H 508/2014, þar sem maður var sakfelldur fyrir að ráðast á
fyrrum unnustu sína og barnsmóður aðfaranótt jóladags, var það
mat dómsins að árásin hefði verið „sérlega hrottafengin og langvinn“.
Hann olli konunni bæði líkamlegum áverkum og nauðgaði henni.
Þá var litið til þess að hann notaði hníf í atlögunni, svipti konuna
frelsi sínu og hótaði henni og barni þeirra. Hæstiréttur leit svo á að
nauðgunarbrotið hefði verið framið „á sérstaklega meiðandi hátt“ og
vísaði til refsiþyngingarákvæðis 195. gr. hgl. c) Börn vitni að líkamsárás.
Í sex málum kemur beinlínis fram að börn hafi verið viðstödd árás,
sbr. H 121/2012, H 361/2012, H 68/2014, H 508/2014 og H 834/2014. Til
viðbótar má nefna að í H 121/2012 hélt þolandi á fimm daga gömlum
nýbura í fanginu þegar sambýlismaður hennar, sem var faðir barnsins,
réðst á hana. Hann hrinti henni inni í stofu með þeim afleiðingum að
hún féll með barnið utan í glerskáp, sem við það brotnaði og hún féll
ofan á barnið í sófa. Í H 125/2015 kemur fram að bæði brotaþolar og
börn ákærða hafi verið „í miklu uppnámi“ er lögregla kom á vettvang.
Í málinu réðst ákærði fyrst á fyrrverandi eiginkonu sína og síðan á
stjúpdóttur. d) Alvarleiki afleiðinganna. Afleiðingar ofbeldisins eru oft
og tíðum alvarlegar. Í H 508/2014 (árás aðfaranótt jóladags) segir að brot
ákærða hafi verið „sérlega hrottafengin og langvinn“ og að allt viðmót
brotaþola, sem var fyrrverandi unnusta árásarmannsins og barnsmóðir,
„bendi til þess að hún hafi upplifað mikla ógn, ofsaótta, bjargleysi