Læknablaðið - 01.10.2022, Page 43
L ÆKNABL AÐIÐ 2022/108 471
Lífið er ekki aðeins vinna. Valgerður
Rúnarsdóttir hljóp 100 km í Ultra
trail Mont-Blanc, einu fjölmennasta
utan vegahlaupamóti í heimi, nú í
ágúst. Leiðin nefnist Courmayeur
Champex Chamonix (CCC) og nam
hækkunin í hlaupinu alls 6000 metr-
um, upp og niður 6 tinda. Já, það
gekk vel,“ segir Valgerður sem hljóp
með systur sinni, Matthildi.
„Hlaupið tók heilan dag og eina
nótt. Ég skipti um skó, stoppaði til að
fá mér súpu og fylla á vatnsbrúsana.
Svo hélt ég áfram,“ segir Valgerður
sem var farin að labba stiga og skokka
létt þegar Læknablaðið náði tali af
henni rúmri viku eftir hlaupið, sem
var 26. ágúst. Alls luku 1727 keppni
og kom Valgerður í mark á 22:56:57
með Matthildi á hælum sér. Hún var
4. í sínum aldursflokki og fagnaði 58
árum daginn eftir hlaupið.
Valgerður hafði áður hlaupið 60
kílómetra lengst. „Við æfðum vel og
hlupum við systur til dæmis Hengil-
inn. Ég var tilbúin, ekkert syfjuð en
viðurkenni að ég var þreytt í vöðvun-
um við að fara upp og niður fjöllin í
kringum Mont Blanc. Seinasta fjallið
var erfitt en ég var upptendruð,“ segir
hún og lýsir því hvernig hún var til-
búin í næstu 50 kílómetra þegar fyrstu
50 voru frá.
„Um 2100 hlupu þennan dag og
komust 82% í mark,“ segir ofur-
hlauparinn.
Hljóp 100 kílómetra kringum
Mont-Blanc
Vísindasjóður Félags íslenskra heimilislækna úthlutar styrkjum til
vísinda- og þróunarverkefna á sviði heilsugæslu og heimilislækninga
tvisvar á ári. Sjóðurinn veitir einnig sérstaka starfsstyrki.
Umsóknir um haustúthlutun 2022 þurfa að berast sjóðnum fyrir 20.
október næstkomandi.
Umsóknum skal skilað rafrænt til Margrétar Aðalsteinsdóttur
(margret@lis.is), ásamt rannsóknar- og fjárhagsáætlunum eða
framgangsskýrslu ef um endurumsókn sama verkefnis er að
ræða. Umsóknareyðublað og nánari upplýsingar eru á innra neti
Læknafélagsins, lis.is, á heimasvæði FÍH.
Starfsstyrkir geta verið allt frá 1 til 12 mánaða. Upphæð styrks miðast
við fasta upphæð sem svarar til dagvinnulauna styrkþega og er þá tekið
mið af menntun og starfsaldri, þó aldrei hærri en sem svarar dagvinnu-
launum yfirlæknis í heilsugæslu. Sjóðurinn veitir að jafnaði starfsstyrki
til verkefna sem krefjast minnst tveggja mánaða vinnu eða meira.
Sé um vísindaverkefni að ræða er lögð áhersla á tengsl rannsakenda
við heimilislæknisfræði Háskóla Íslands eða aðra akademíska háskóla-
stofnun í heimilislækningum.
Nánari upplýsingar veitir
Emil L. Sigurðsson (emilsig@hi.is)
Stjórn Vísindasjóðs FÍH
Vísinda- og
þróunarstyrkir
Félags íslenskra heimilislækna
Haustúthlutun 2022
1
Eliquis (apixaban) 2,5 mg og 5 mg filmuhúðaðar töflur.
Ábendingar: Eliquis 2,5 mg: Forvörn gegn bláæðasegareki (VTE) hjá fullorðnum sjúklingum sem hafa gengist undir valfrjáls
mjaðmarliðskipti eða hnéliðskipti. Eliquis 2,5 mg og 5 mg: Forvörn gegn heilaslagi og segareki í slagæð hjá fullorðnum
sjúklingum með gáttatif sem ekki tengist hjartalokusjúkdómum (non-valvular atrial fibrillation, NVAF) ásamt einum eða fleiri
áhættuþáttum, svo sem sögu um heilaslag eða tímabundna blóðþurrð í heila (transient ischaemic attack, TIA), aldur
≥ 75 ára, háþrýstingi, sykursýki eða hjartabilun með einkennum (NYHA flokkur ≥ II). Meðferð við segamyndun í djúplægum
bláæðum (DVT) og lungnasegareki (PE), og forvörn gegn endurtekinni segamyndun í djúplægum bláæðum og
lungnasegareki hjá fullorðnum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna. Virk blæðing sem
hefur klíníska þýðingu. Lifrarsjúkdómur sem fylgir blóðstorkukvilli og blæðingarhætta sem hefur klíníska þýðingu.
Vefjaskemmdir eða kvillar ef það er talið vera áhættuþáttur fyrir verulegri blæðingu. Þar með talið nýlegur eða virkur
sárasjúkdómur í meltingarvegi, illkynja æxli með mikilli blæðingarhættu, nýlegir áverkar á heila eða mænu, nýleg
skurðaðgerð á heila, mænu eða auga, nýleg innankúpublæðing, æðahnútar í vélinda eða grunur um slíkt, slagæða- og
bláæðatenging, æðagúlar eða meiriháttar óeðlilegar æðar í mænu eða heila. Samhliða meðferð með öðru segavarnarlyfi,
t.d. ósundurgreint (unfractionated) heparín, létt (low molecular weight) heparín (enoxaparin, dalteparin, o.s.frv.), heparín
afleiður (fondaparinux, o.s.frv.), segavarnarlyf til inntöku (warfarín, rivaroxaban, dabigatran, o.s.frv.), nema í þeim sérstöku
tilvikum þegar skipt er um meðferð með segavarnarlyfjum, ef ósundurgreint heparín er gefið í skömmtum sem duga til að
viðhalda opnum æðalegg í miðlægri bláæð eða slagæð eða þegar ósundurgreint heparín er gefið meðan á brennsluaðgerð
með hjartaþræðingu vegna gáttatifs stendur.
Nálgast má upplýsingar um lyfið, fylgiseðil þess og gildandi samantekt á eiginleikum lyfs á vef Lyfjastofnunar,
www.serlyfjaskra.is.
Markaðsleyfishafi: Bristol-Myers Squibb/Pfizer EEIG.
Samantekt á eiginleikum lyfs (SmPC) dags. 16. febrúar 2022
Sá sem ávísar lyfinu þarf að hafa kynnt sér fræðsluefni (RMP) fyrir lyfið og tiltekið fræðsluefni ætlað sjúklingum
(öryggisspjald fyrir sjúklinga) áður en notkun lyfsins hefst. Ef óskað er eftir fræðsluefni eða frekari upplýsingum má hafa
samband við umboðsaðila: Icepharma hf., Lynghálsi 13, 110 Reykjavík, sími 540 8000.
Xarelto 15 mg og 20 mg filmuhúðaðar töflur – Stytt samantekt á eiginleikum lyfs
▼Þetta lyf er undir sérstöku eftirliti til að nýjar upplýsingar um öryggi þess komist fljótt og örugglega til skila. Tilkynna
skal Lyfjastofnun um allar aukaverkanir sem grunur er um að tengist lyfinu. Virkt efni: Rivaroxaban. Ábendingar: 15
og 20 mg hjá fullorðnum: Fyrirbyggjandi meðferð gegn heilaslagi og segareki hjá fullorðnum sjúklingum með gáttatif
án lokusjúkdóms og einn eða fleiri áhættuþætti, svo sem hjartabilun, háþrýsting, aldur ≥ 75 ára, sykursýki, sögu um
heilaslag eða skammvinnt blóðþurrðarkast. Meðferð við segamyndun í djúplægum bláæðum og segareki í lungum og til
að fyrirbyggja endurtekna segamyndun í djúplægum bláæðum og segarek í lungum hjá fullorðnum. 15mg hjá börnum:
Meðferð við bláæðasegareki og fyrirbyggjandi meðferð við endurteknu bláæðasegareki hjá börnum og unglingum yngri
en 18 ára sem vega 30 kg til 50 kg eftir a.m.k. 5 daga upphafs segavarnarmeðferð með stungulyfi. 20 mg hjá börnum:
Meðferð við bláæðasegareki og fyrirbyggjandi meðferð við endurteknu bláæðasegareki hjá börnum og unglingum yngri en
18 ára sem vega meira en 50 kg eftir a.m.k. 5 daga upphafs segavarnarmeðferð með stungulyfi. Frábendingar: •Ofnæmi
fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna. •Virk blæðing sem hefur klíníska þýðingu. •Áverki eða ástand þar sem
talið er að hætta geti verið á mikilli blæðingu. Um getur verið að ræða sár sem er eða hefur nýlega verið í meltingarvegi,
illkynja æxli þar sem mikil hætta er á blæðingu, nýlegan áverka á heila eða mænu, nýlega aðgerð á heila, mænu eða auga,
nýlega innankúpublæðingu, þekkta æðahnúta í vélinda eða grun um slíkt, missmíði slag- og bláæðatenginga, æðagúlp,
eða mjög afbrigðilegar æðar í mænu eða heila. •Samhliða meðferð með öðrum segavarnarlyfjum, t.d. ósundurgreindu
(unfractionated) heparíni, léttu (low molecular weight) heparíni (enoxaparin, dalteparin o.s.frv.), heparín afleiðum (t.d.
fondaparinux), segavarnarlyfjum til inntöku (warfarín, dabigatran etexilat, apixaban o.s.frv.), nema við þær sérstöku
aðstæður að verið sé að skipta um blóðþynningarmeðferð eða ef ósundurgreint heparín er gefið í skömmtum sem duga til
að viðhalda opnum æðalegg í miðlægri bláæð eða slagæð. •Lifrarsjúkdómur með blóðstorkutruflunum og blæðingarhættu
sem hefur klíníska þýðingu þar með talið hjá sjúklingum með skorpulifur af flokki Child Pugh B og C. •Meðganga og
brjóstagjöf. Markaðsleyfishafi: Bayer AG. Heimild: Unnið í september 2021 úr Samantekt á eiginleikum lyfs (ágúst
2021). Nálgast má upplýsingar um lyfið og samantekt á eiginleikum þess, fylgiseðil, verð og greiðsluþátttöku á vef
Lyfjastofnunar, www.serlyfjaskra.is. Vinsamlegast kynnið ykkur fræðsluefni ætlað læknum og sjúklingum (þ.m.t.
öryggiskort sjúklings) áður en notkun lyfsins hefst. Vinsamlegast hafið samband við umboðsaðila lyfsins (Icepharma
hf.) í síma 540 8000 ef óskað er eftir fræðsluefni fyrir lyfið.
BAY210913