AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.08.1997, Blaðsíða 22

AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.08.1997, Blaðsíða 22
GUÐRÚN JÓNSDÓTTIR ARKITEKT NÝJAR MENNINGARSTOFNANIR í MIÐBORG REYKJAVÍKUR Oborg mín borg ég lofa Ijóst þín stræti, þín lágu hús og allt, sem fyrir ber. Og þótt svo táriö oft minn vanga væti, er von mín einatt, einatt bundin þér. Og hversu sem aö aðrir í þig narta, þig eöla borg sem forðum prýddi mig, svo blítt, svo blítt sem barnsins unga hjarta er brjóst mitt fullt af minningum um þig. Svo kvaö Vilhjálmur frá Skáholti um Reykjavík. En borgin hans Vilhjálms hefur breyst. Slíkt er eðli borga, því borg er ekki einungis hús, götur, torg og opin svæöi heldur flókiö samspil þessa alls og fólksins sem borgina byggir. Um leiö og athafnir, lifnaöarhættir og venjurfólks- ins breytast þá breytist borgin jafnvel þótt húsin, torgin og göturnar séu söm og fyrr. En þá ríður á að skilja hismiö frá kjarnanum. Greina þaö mikilvæga í borgarmyndinni, þaö sem gefur henni gildi, er gott og viö viljum ekki glata. Síöan þarf aö byggja á því nýtt samspil húsa, gatna, torga, opinna svæöa og hins nýja mannlífs. Oft hættir okkur til aö hlaupa yfir þessa greiningu, sem er svo nauðsynleg. Viö breytum umhverfinu án íhugunar og án þess aö hafa skilið hvernig viö getum skapað ný tengsl og séö til þess aö „sjarm- inn“ og grundvöllurinn fyrir lifandi borg glatist ekki. Athyglisvert er aö í nýjum borgum eða borgar- hverfum sem byggö eru upp frá grunni virðist ekki vera hægt aö ná fram því sama og í eldri borgum eöa borgarhlutum jafnvel þótt reynt sé aö raða saman meö sama hætti sömu gerö eininga. Langa göngu fólksins og líf þess í gleði og sorg á götum, torgum og í húsum vantar, einnig öryggiö sem fylgir því aö hafa tekiö í arf þekkingu á um- hverfinu og skáldin hafa ekki heldur enn ort sín Ijóö. Ýmsar kollsteypur hafa átt sér staö í sögu borga. Nægir að nefna afleiðingar iönbyltingarinnar, sem voru m.a. þær aö fyrir rúmri öld var farið aö leggja áherslu á að flytja allan atvinnurekstur eöa iön- fyrirtæki burt úr íbúðarhverfunum vegna mengun- ar frá starfseminni. Upp úr því var farið aö flokka borgarhluta í íbúöar- svæöi, atvinnu-og iðnaðarsvæði, stofnanasvæöi og verslunarsvæöi eöa miðbæjarsvæði. Þetta varö aö skipulagsstefnu sem er við lýöi enn í dag. Annar áhrifavaldur í sögu borga er bíllinn og vax- andi notkun hans. Stór umferðarmannvirki uröu til og farið var aö leggja áherslu á aöskilnað akandi og gangandi umferöar vegna þeirrar hættu sem af bílaumferö stafar. Útivinna kvenna jókst hrööum skrefum og ýmsar breytingar urðu á lífsháttum. Innkaupavenjur breyttust, stórmarkaöir héldu innreið sína og þann- ig mætti lengi telja. Miöborg Reykjavíkur hefur ekki fremur en aðrar miöborgir fariö varhluta af þessum breytingum. Starfsemin á hafnarsvæöinu hefur breyst meö til- komu nýrrarflutningatækni. Verslanirog heildsölu- fyrirtæki hafa horfið af sjónarsviöinu og íbúöa- hverfin, sem áöur voru háö þjónustu í göngufjar- lægö sem veitt var í miöbænum, geta nú sótt ann- aö. í merkri grein, eftir hugsuöinn og skipuleggjandann Christopher Alexander, sem birtist í apríl/maí hefti Architectural Forum áriö 1965 er sett spurningar- merki viö uppskiptingu borga í hverfi eftir athöfn- um. Höfundurinn gerir aö umræöuefni muninn á borg sem hugsuð er sem tré, þ.e.a.s. þar sem at- hafnir eru flokkaðar líkt og enn tíðkast í borgar- skipulagi, og borg sem hann nefnir hálfnets-borg, en þar eru snertipunktar athafna aörir og fleiri. Christopher Alexander telur ástæðuna fyrir því aö haldið er áfram aö skipuleggja borgir sem tré vera aö frumstarfsemi hugans gangi út á aö minnka tvíræöi og víxláhrif í ruglingslegu umhverfi. Starf- semi hugans hafi ekkert umburöarlyndi gagnvart tvíræöi. í grein sinni segir Alexander aö meö tré-hugsunar- hættinum séum viö aö skipta á fjölbreytileika hinnar lifandi borgar og einfaldari hugsun, sem einungis henti skipuleggjendum og borgarstjórn- um. í hvert skipti sem borgarhluti er rifinn og tré (einhæfni) kemur í staö hálfnets (fjölbreytni) er 20
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

AVS. Arkitektúr verktækni skipulag

Gerð af titli:
Flokkur:
Gegnir:
ISSN:
1022-9507
Tungumál:
Árgangar:
13
Fjöldi tölublaða/hefta:
45
Skráðar greinar:
680
Gefið út:
1993-2005
Myndað til:
2005
Útgáfustaðir:
Efnisorð:
Lýsing:
Skipulagsmál : Byggingarlist : Tækni : Höfuðborgarsvæðið : Skipulagsmál höfuðborgarsvæðisins : Arkitektúr og skipulag
Aðalrit:

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: AVS. Arkitektúr verktækni skipulag
https://timarit.is/publication/1784

Tengja á þetta tölublað: 2. tölublað (01.08.1997)
https://timarit.is/issue/429196

Tengja á þessa síðu: 20
https://timarit.is/page/7807907

Tengja á þessa grein: Nýjar menningarstofnanir í miðborg Reykjavíkur.
https://timarit.is/gegnir/991004475719706886

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

2. tölublað (01.08.1997)

Aðgerðir: