Heilbrigt líf - 01.12.1956, Blaðsíða 13

borði fremra miðheilahryggsins á báðum hliðum. Ef þess-
ar stöðvar eru ertar með rafmagni, í manni með fullri
meðvitund, finnst honum, að hann þurfi að hreyfa ákveðna
vöðva, hvort sem hann vill eða vill ekki. Sé sú stöð, sem
stjórnar talfærum mannsins, vakin rafmagni, þá grætur
hann eða veinar eins og barn, þótt hvorki sé um sársauka
né hryggð að ræða, og getur ekki hætt fyrr en ertingunni
lýkur.
Sú svæðalýsing, sem fengizt hefur á þennan hátt, gefur
okkur efni til nægra heilabrota. Við sjáum til dæmis, að
stærð stjórnarsvæðisins í heilaberkinum stendur ekki í
neinu ákveðnu hlutfalli við stærð líkamshlutans, sem lýt-
ur því. Hreyfingum handarinnar til úlnliðs er til dæmis
helgað mun stærra svæði en öllum fætinum upp að mjöðm.
Hér ræður meira, hversu margbrotin og vandlærð sú starf-
semi er, sem viðkomandi líffæri á að leysa af hendi. Varir
og tunga eiga stórt svæði, og sú stöð, sem kalla mætti
hemil tungunnar og stöðvar tal manna, er einnig umfangs-
mikil. Ef til vill sýnir þetta, hversu vandlærð er listin
að þegja, þegar við á.
Þetta ríkulega svæði, sem fórnað er talfærunum, gefur
til kynna, að frá örófi alda hafi maðurinn verið hjarðdýr
og átt auðvelt með að gera sig skiljanlegan innan kyn-
þáttar síns. Og hversu fíngert þetta völundarsmíð er,
má ef til vill ráða af því, að með nákvæmustu raf-
tækni, sem til er, verður engin sú erting gerð, sem
framkalli mælt mál. Aðeins gróf og ógreinileg hljóð verða
framleidd á þennan hátt, og hvort þar er um að ræða hin
fyrstu blíðmæli eða bölyrði mannkynsins verður eigi vitað.
Þau svæði, sem heyra undir snertingu, sjón og heyrn,
ná yfir tæpan helming heilabarkarins. Þau önnur svæði,
sem eftir eru, eru tvennskonar í aðalatriðum. í fyrsta
lagi hin þöglu svæði framskautsins, sem engar svaranir
Heilbrigt líf
51