Skinfaxi - 01.02.2019, Blaðsíða 18
18 SKINFAXI
Undanfarin ár hefur staðið yfir rannsókn á
kynjajafnrétti í íþróttum í Háskólanum í Reykja-
vík. Skref eru tekin í rétta átt nánast á hverjum
degi en þó er ennþá hróplegt misræmi í aðstöðu,
tækifærum, virðingu og launum milli karla- og
kvennaíþrótta víða um heim.
Dr. Hafrún Kristjánsdóttir, dósent og sviðsstjóri íþrótta-
sviðs Háskólans í Reykjavík (HR), er í forsvari fyrir verkefnið
Kynjajafnrétti í íþróttum. Meginmarkmið rannsóknarinnar er að
gera ítarlega úttekt á stöðu jafnréttismála í íþróttum hér á landi.
Auk Hafrúnar standa að verkefninu Bjarni Már Magnússon,
prófessor við lagadeild HR, og Margrét Lilja Guðmundsdóttir,
aðjúnkt við íþróttafræðisvið HR. „Þar erum við m.a. að skoða
hvaða reglur gilda um jafnrétti kynjanna í íþróttum, hvort styrkt-
araðilar leggi jafnréttisviðmið til grundvallar fjárveitingum og
hver staða jafnréttismála sé innan íþróttafélaga og sambanda
hérlendis.“
Rannsóknin hófst árið 2016 og nú þegar hafa verið haldin
málþing og ráðstefna um efnið þar sem niðurstöður hafa verið
kynntar. Einnig er búið að gefa út eina grein og önnur er í rit-
rýni. Um þessar mundir er hópurinn að taka viðtöl við lykilaðila
í íþróttamálum á Íslandi þar sem svörin verða þemagreind, að
sögn Hafrúnar.
Mætti vera betri
En hvernig skyldi Hafrún meta stöðuna núna þegar kemur að
kynjajafnrétti í íþróttum?
Hafrún segir það í raun fara alveg eftir því hvaða gleraugu
séu sett upp þegar þeirri spurningu er svarað auk þess sem máli
skipti til hvaða svæða sé horft og til hvaða íþróttagreina.
„Ef við skoðum stöðuna á heimsvísu mætti hún vera betri. Það
er t.d. hróplegt ósamræmi í aðstöðu, tækifærum, virðingu og
launum milli karla- og kvennaíþrótta víða um heim. Samt eru
skref tekin í rétta átt nánast á hverjum degi. Síðasta Heimsmeist-
aramót kvenna í fótbolta var t.d. afar jákvætt og vonandi verð-
ur það til að hreyfa við stórum aðilum innan þessarar stærstu
íþróttar í heimi.“ Þegar kemur að Íslandi er þó staðan miklu
betri að sögn Hafrúnar þótt hún sé enn ójöfn. „Mér finnst lykil-
aðilar innan íþróttahreyfingarinnar allir af vilja gerðir og a.m.k.
sumir fjölmiðlar. En betur má ef duga skal og þar bera allir
ábyrgð, karlar sem konur.“
Foreldrar virði íþróttir barnanna
Hafrún segir hægt að breyta þessu ójafnvægi á ýmsa vegu.
„Foreldrar geta verið vakandi og þrýst á sama aðbúnað fyrir
kynin, þeir geta boðið sig fram í ráð og nefndir en fyrst og
fremst þurfa foreldrar að bera jafnmikla virðingu fyrir íþróttum
stráka og stelpna.“
Styrktaraðilar, fjölmiðlar, ríki og sveitarfélög geta einnig gert
kröfur. „Styrktaraðilar geta t.d. séð til þess að verðlaunafé sé
Jafnir styrkir til stráka og stelpna