Úrval - 01.02.1958, Blaðsíða 6

ÍTRVAL
vor — og í þeirra hópi eru ýms-
ir þeir, sem skrifa um þessi mál
í blöð og tímarit — vilja telja
oss trú um, að ástandið meðal
æskulýðsins sé ekkert verra en
það hefur verið. Æskan, segja
þeir, hefur alltaf verið ódæl og
mun alltaf verða það. Börn,
einkum milli tektar og tvítugs,
eru að eðlisfari uppreisnargjörn.
Það sem oss virðist vera alda
ofbeldis og glæpa er ekkert
nýtt; það eru blöðin, sem bá-
súna þetta út til þess að afla
sér kaupenda. Og þó svo að fá-
einir slæmir unglingar geri sig
seka um ofbeldisverk, er það
þá nokkuð til að gera veður út
af? Langflestir unglingar eru
heiðarlegir og löghlýðnir; þeir
sækja kirkjur og sunnudaga-
skóla, hlýða foreldrum sínum og
kennurum og eru hjálplegir
heimafyrir. Hættið að hugsa
um þetta og sinnið ykkar eigin
störf um!
Ég get ekki hætt að hugsa
um það, því að starf mitt er að
fást við vandræðaunglinga.
Ég get ekki hætt að hugsa um
það, því að staðreyndimar
hrópa á mig. Skýrslur um af-
brot unglinga sýna, að þeim fer
ískyggilega fjölgandi. Óánægja
meðal unglinga fer vaxandi, og
æ fleiri æskumenn lenda á villi-
götum.
Ég get ekki hætt að hugsa
um það, því að ég sé með eigin
augum hin vaxandi þrengsli í
réttarsölum, sjúkrahúsum, fang-
elsum og uppeldisheimilum, þar
ÆSKA Á HELVEGI
sem afbrotaunglingar standa í
þrjózkufullri þögn. Ég get ekki
hætt að hugsa um það, því að í
eyrum mér klingja kvartanir
kennara og lögreglumanna, og
neyðarköll úrræðalausra for-
eldra, og orð unglinganna
sjálfra, sem mér eru sögð í trún-
aði í krafti þess starfs, sem ég
hef með höndum.
Ef vér viljum kryfja til
mergjar hver sé orsök þess
vandræðaástands, sem nú ríkir
meðal æskulýðsins, hljótum vér
fyrst af öllu að taka eftir því,
að gagnger breyting hefur orðið
á eðli þess æviskeiðs sem vér
nefnum æsku. Á tveim kynslóð-
um hefur, að mínu áliti, orðið
örlagarík breyting á þróunar-
skeiðinu milli bernsku og full-
orðinsára. Á öðrum stað hef ég
lýst þessu fyrirbrigði þannig,
að það sé breyting úr ,,andófi“
í ,,uppsteit“*)- Af því að ég vil
með þessum orðum gera lesend-
unum ljósan gagngeran mun á
æskulýð nútímans og æskulýð
fyrri tíma, þarfnast þau nánari
skilgreiningar.
Andóf er — eða var til
skamms tíma — náttúrlegt við-
bragð æskunnar. Svo langt aft-
ur sem saga samfélags vors
nær, og í öllum frumstæðum
þjóðfélögum, sem vér þekkjum,
hefur annar áratugur ævinnar
verið talinn erfiðleikatímabil
bæði í andlegu og líkamlegu til-
*) Höf. notar á ensku orðin „rebil-
lion“ og ,,mutiny“. — Þýð.
4