Heima er bezt - 01.03.2003, Blaðsíða 39

um lán til heimferðar eða þrauka eitt-
hað áfram enn um sinn og sjá hvort
ekki rættist úr þessum málum.
Þann 23. nóvember hélt Súðin
brott frá Bombay og kom til
Colombo á Ceylon (Shri Lanka) 30.
nóvember 1951. I Ceylonblaðinu
Daily News, útgefnu í Colombo 18.
janúar 1952, birtist grein um Súðina
ásamt mynd af skipinu. Þar segir
m.a.:
„Skip ætlað Rauða Kína til sölu
hér. Eigandi íslensks skips, sem nú er
statt hér, bíður eftir að selja skip sitt,
Súðina, eftir að hafa gert árangurs-
lausar tilraunir til að selja skip og
farm til Rauða Kína. Framurinn er
hrágúmmí frá Ceylon. ís-
lenska ríkisstjórnin hefur
áreiðanlega bannað eig-
andanum, K. Guðmunds-
syni, að selja skip og farm
til kommúnista, þar sem
slíkt væri brot á sáttmála
Norður-Atlantshafsríkja.“
Sagt var að íslenska rík-
isstjórnin hefði samþykkt
að greiða áhöfninni laun
og ferðakostnað heimleiðis, ef skipið
yrði selt á Ceylon.
Er skemmst frá því að segja að
þarna í Colombo var Súðin seld þann
24. febrúar árið 1952, fyrir 22 þús-
und sterlingspund, sem nánast var
hálfvirði miðað við upphaflegt sölu-
verð.
í viðtali við Kjartan Guðmunds-
son, 24. apríl 1983, sagði hann þetta
sannleikann í meginatriðum:
„Ég keypti Súðina af ríkissjóði ís-
lands í maímánuði 1951, fyrir 444
þúsund krónur. Með kaupunum var
ráðgert að selja skipið til Kína og
sigla því þangað með íslenskri áhöfn,
en vilyrði var fyrir flutningi megin-
hluta leiðarinnar með milligöngu
skipamiðlara í London. Þá var samið
við skipshandlara í London, sem
hafði „bunkers" fyrirtæki um allan
heim og skyldi Súðin njóta fyrir-
greiðslu þess er varðaði eldsneyti
(kol) og vistir á siglingunni til Hong
Kong.“
Kairóborg, 1951.
bannið með fyrrgreindum afleiðing-
um. Síðar kom í ljós að kaupendur
Súðarinnar í Colombo endurseldu
skipið til fyrirtækis í Hong Kong,
Barkstone Shipping, að nafni.
Þegar Kjartan Guðmundsson kom
aftur heim til Islands í marsmánuði
landi utan Evrópu,
t.d. í Líberíu, en mér
var í rauninni líka
Sérkennilegt þótti Súðverjum að sjá
infœdda burðarmenn bera kol um
borð úr kolaprömmum, í tágakörfum,
en skipið tók um 100 tonn af elds-
neytiskolum í hvert skipti.
1952, nam allur kostnaður við ferð-
ina 957 þúsund krónurn.
Hugmyndina að þessum viðskipt-
um fékk Kjartan við sölu á öðru
skipi sínu, e/s Auðhumlu, til útlanda
árið áður.
„Mistökin varðandi sölu Súðarinn-
ar tel ég einkum hafa
verið að taka ekki
mun hærri upphæð
fyrir farminn til ísra-
el eða sleppa honum
alveg, og hins vegar
að skrá ekki Súðina í
Súðin í Bombay-höfn.
Tveimur dögum eftir að Kjartan
keypti skipið gekk hér í gildi sölu-
bann á vörum til Kína og Norður-
Kóreu. Við komu Súðarinnar til
Ceylon var ljóst að væntanlegir
kaupendur vissu af þessu banni og
eins hinu, að gúmmifarmurinn, sem
taka átti á Ceylon, féll einnig undir
metnaðarmál að sigla
Súðinni þessa löngu
leið undir íslensku
flaggi, fyrstri íslenskra skipa,“ sagði
Kjartan við greinarhöfund að lokum.
Ýmislegt var rætt um Súðarferða-
lagið í íslenskum fjölmiðlum urn
þetta leyti (1952), en gefum Thorolf
Smith, þeim kunna fréttamanni, síð-
asta orðið:
„Nýlega hafa þær fregnir borist
hingað til lands, að Súðin hafi verið
Heima er bezt 135