Heimili og skóli - 01.08.1961, Blaðsíða 13

HEIMILI OG SKÓLI
57
að mætast í leik og starfi. í sameigin-
legu starfi kemur betur en ella í 'ljós,
að hagsmunir og farsæld hinna eldri
og yngri fara saman, hvort sem það er
nú í húsverkum, úti í garðinum, í
knattleik eða einhverju öðru tóm-
stundastarfi.
Og ég held, að slík samvinna hafi
verið auðveldari áður fyrr en hún er
nú. Og líklega er hún auðveldari í
sveitinni en í bæjunum. Og það er
hugsanlegt, að ein ástæðan til þess, að
minna var af „erfiðum unglingum“
fyrr á árum, eigi rætur sínar að rekja
til þess, að börnin nutu þá meiri sam-
vista við fullorðna fólkið en nú tíðk-
ast. Kannski stendur það eitthvað í
sambandi við okkar tæknimenningu,
að nú er erfiðara að komast yfir
þröskuldinn á milli leiks og starfa?
Kannski verða svo þessi vistaskipti
svo algjör, að börnin taka of lítið af
leiknum með sér yfir í heim hinna
fullorðnu. Innra með okkur öllum býr
þó gleðiþráin, hið skapandi ímyndun-
arafl, sem ekki má deyja. Hér er ekki
um að ræða að hafna annað hvort
leiknum eða starfinu. Við eigum að
hlynna að hvoru tveggja — leiknum
og starfinu. — Fyrr á tímum, og jafn-
vel enn í sveitunum, voru öll störf
bundin við heimilið. Heimilið og
vinnan voru eitt. Börnin fylgdust með
störfum foreldra sinna árið um kring,
og annarra fulltíða manna á heimil-
inu, og þau uxu inn í þessi störf.
Kannski voru of snemma og langvar-
andi lagðar á þau þungar skyldur, svo
að leikurinn varð að sitja á hakanum?
Kannski var börnunum ætlað of mik-
ið af leiðinlegum og einhliða störfum,
svo sem að reyta arfa, þvo upp, og
kannski þeim hafi þótt nóg um að
þurfa að búa alla sína ævi á sama
stað: en þarna fundu þau sig vaxa í
samstarfi við fullorðna fólkið og
verða smátt og smátt hlutgeng meðal
þess.
Letta er allt öðru vísi í bæjum
vorra daga. Þar fer faðirinn að heiman
til vinnu sinnar 0? oft móðirin einnis:.
Börnin líta á starf föðurins sem eitt-
lrvað óþekkt, sem tekur hann frá
þeim. Eins er þessu farið með móður-
ina. Stundum snýzt þetta raunar þann-
ig við, að móðirin sendir börnin burt
af heimilinu til að hafa frið til að
vinna heima. Vinnan verður þannig í
augum barnanna eitthvað, sem skilur
þau frá foreldrunum, sem tekur að
minnsta kosti föður þeirra frá þeim.
Svo kemur pabbi þreyttur heim frá
vinnu sinni, börnunum er þá kannski
sagt, að þau megi ekki leika sér og
hafa hátt, því að nú verði pabbi að fá
frið til að hvíla sig. Vegna alls þessa
verður ,,vinnan“ óvinur þeirrá, sem
tekur pabba (og mömmu) frá þeim og
fer illa með þau.
Góðu dagarnir eru þeir einu, þegar
pabbi vinnur ekki, því að þá er hann
heima og er glaður. Jafnvel á nýtízku
sveitabæjum verður starf föðurins
fjarlægt þeim. Þarna eru vélarnar
komnar inn á myndina, og þær eru
börnunum hættulegar. Á meðan
gamla Brún var beitt fyrir plóginn,
var hættulaust að leyfa börnunum að
halda í taumana, en það er ekki fyrir
börn að sitja á dráttarvélum.
Sama vandamáið verður fyrir okkur
inni í heimilunum. Mamma vinnur
ekki heimilisstörfin eins og amma
gerði. Hún kaupir allt brauð í brauð-