Heimili og skóli - 01.08.1961, Blaðsíða 14

58
HEIMILI OG SKÓLI
búðinni. Hún kaupir fiskbúðing eða
frystan fisk, jafnvel fötin utan á börn-
in 0°: annað heimilisfólk. Hún lætur
o
vélar vinna mestöll eldhússtörfin.
Barnið getur að vísu verið með í mat-
argerðinni í eldhúsinu, en áhættan
liggur í því, að það getur t. d. brotið
hrærivélarskálina, en þessi tæki eru of
dýr til að gera tilraunir með þau. Hin
nýja tækni, sem auðveldar öll heimil-
isstörf, krefst mikillar aðgæzlu og
gætni: smámistök geta haft alvarlegar
afleiðingar. Engin móðir getur tekið á
sig þá áhættu að leyfa barni sínu að
„leika“ eða vinna með slíkum tækj-
um.
Af þessum ástæðum hafa margar
mæður ekki þolinmæði til að taka
börnin með sér inn í athafnalíf eld-
hússins. Þær eru miklu fljótari að
vinna verkin einar. Börnin sóða út
eldhúsið með sínu frumstæða starfi,
svo að það er algjört aukaverk að gera
hreint eftir þau. Eins og „vandræða-
stúlka“ á barnaheimili sagði:
„Mamma vill ekki hafa mig í eldhús-
inu, því að henni finnst ég sóða allt
Út.“ Og svo var það gatan, sem tók við
þessari stúlku. Hjá sumum mæðrum
kemur þarna kannski annað til
greina: Þær vilja trúa því, að þær séu
þarna alveg ómissandi, og enginn ann-
:arr geti unnið þeirra verk. Þetta er
auðskilið. Við búum öll yfir þeirri
þörf að finna til þess, að við séum
eitthvað, að það séu að minnsta kosti
einhverjir, sem ekki geta unnið störf
okkar eins vel og við sjálf. En þetta
hefur oft það í för með sér, að sumar
mæður loka sig inni í störfum sínum,
svo :að börnin komast þar hvergi að.
Fyrir vikið fara þau á mis við þá dýr-
mætu reynslu, sem felst í samvinnu
við hina fullorðnu í heimilinu.
Slík dapurleg einangrun í einhliða
heimilisstörfum leiðir í rauninni til
hins sama og atvinna utan heimilis:
Lítill tími til að vera með börnunum
í glöðum leik og starfi. Sunnudagur-
inn verður því oft tími hvíldar og
svefns. Utilíf með börnunum situr á
hakanum. Síðari hluta dao;sins ogr
kvöldið er heldur ekki laust til sam-
eiginlegrar heimilisgleði. Ekki er
heppilegt að gera samveru foreldra og
barna í tómstundum að leiðinlegri
skyldu, sem kemur í veg fyrir að ungir
og gamlir geti gert sér glaðan dag með
jafnöldrum og kunningjum. Öll tóm-
stundastörf og annað gaman þarf ekki
endilega að fara fram innan vébanda
„fjölskyldunnar". En þrátt fyrir það
þurfa foreldrarnir að taka sér tíma til
að eiga glaðir stundir með börnum
sínum.
En hvernig eigum við svo að leysa
þetta vandamál barna okkar varðandi
þróunina frá leik til starfa? Eða rétt-
ara sagt, að þungamiðjan færist frá
leiknum og yfir á starfið, án þess að
leikurinn deyi? Hvernig á þessi þróun
frá samfélagi barnanna til samfélags
hinna fullorðnu að fara fram? Hvern-
ig á að þoka börnunum smátt og smátt
inn í ílíf hinna fullrðnu, þar sem þau
taka á sig ábyrgðarstörf? Að þessu
verða allir að vinna saman, bæði heim-
ilið, skólinn og þjóðfélagið.
Við skulum fyrst líta á heimilin.
Hvað getum við gert til að gera þau
að vinnusamfélagi ungra og gamalla?
Getum við komið því svo fyrir, að
börnunum væru til dæmis ekki fengin
leiðinlegustu verkin að vinna? Heldur