Læknaneminn - 01.10.1971, Side 73
LÆKNANEMINN
59
stofnununum kleift að halda g'óðum
mönnum, meðan ,,fjárlög“ myndu ella
hindra.
Islenzkir læknar hafa yfirleitt staðið
sig vel í Englandi og því verið hjálpað
og þannig komizt áfram sumir hverjir.
Staðreyndin er þó sú, að framgangur
eftir þeirri leið, sem nefnd hefur verið,
er svo ótryggur, að hún verður ekki ráð-
lögð jafnvel þó úr kunni að rætast. Þótt
fjölmargir íslenzkir læknar hafi dvalið
í Englandi um lengri eða skemmri tíma,
aðallega skemmri, eru þeir fáir, sem
þar hafa lokið klínisku sérnámi á þann
clna hátt, sem fær hefur verið, þ.e.a.s.
me'5 því að komast í áframhaldandi og
stighækkandi stöður. Þeir eru a.m.k.
jafnmargir, sem orðið liafa. að hverfa
frá námi og leita til annarra landa.
Sú spurning hlýtur nú að vakna, hvort
ekki sé miklu auðveldara að stunda sitt
sérnám í öðrum löndum og þá um leið,
hvort England hafi upp á nokkuð það
að bjóða, er gefi tilefni til að láta sig
varða. Svar mitt við þessum spurning-
um skiptir í sjálfu sér minnstu máli, en
ég teldi það mjög svo miður farið, ef æ
færri íslenzkir læknar færu til fram-
haldsnáms í Englandi. Hitt er hinsvegar
ljóst, að ef eitthvert öryggi á að vera
samfara þessu, þurfa að koma til meiri
afskipti læknasamtakanna af sérnámi
ungra lækna en verið hefur. Væri þá
annaðhvort um það að ræða að leita
eftir samvinnu við enslc læknasamtök
um þjálfun tiltekins fjölda í einstökum
greinum á hverjum tíma eða a.m.k.
koma mönnum á framfæri og leggja til
nægan styrk til náms í 2 ár eða svo og
láta menn svo um það, sem þá væri
eftir. 1 flestum tilvikum myndi þetta
nægja, því að Islendingar kynna sig yf-
irleitt vel 'og yrði væntanlega hjálpað af
innfæddum á leiðarenda. Fyrri leiðin
myndi krefjast svipaðra fjárútláta, en
báðar leiðirnar eru færar, þótt e.t.v.
yrði borið við fátækt þjóðarinnar, sem
jafnan er handbært ráð, þegar á þarf
að halda. Svo ánægjulegt sem til þess
er að vita, að á siðari árum hafa þó
nokkrir lcollegar getað stundað sérnám
án þess að vera í launuðum stöðum í
krafti eigin fjárhagsgetu og styrkja, þá
þarf slíkt sérnám að vera á sviði rann-
sókna, enda hljóða sérfræðilög okkar
svo um klíniska menntun, að menn skuli
vera í launuðum stöðum, ella ekki mark
á tekið. Launaðir menn fá svo helzt ekki
styrki og geta átt um það við sjálfa
sig, ef þeim tekst ekki að komast áfram,
eftir atvikum hvað England snertir helzt
betur en þarlendir kollegar.
Þess sér nú æ víðar merki á Islandi,
að við lifum á 20. öldinni, en hvað snert-
ir ,,langskólanám“ er þó komið skammt
fram yfir aldamótin. Enn virðist lítt
mega draga úr svonefndri almennri
menntun og erfiðlega gengur að koma
læknisfræðináminu og kandídats„árinu“
fyrir innan skikkanlegra marka. Kolleg-
ar okkar í Englandi ljúka embættisprófi,
meðan við lesum miðhlutann. Um það
leyti, sem við höfum afplánað kandídats-
,,árið“ og komizt úr landi skuldugir við
skattayfirvöld, eru jafnaldrar okkar
enskir í stöðum Registrara, Senior Regi-
strara eða jafnvel þá þegar konsultant-
ar. Á sama tíma stenzt okkar curricul-
um engan samanburð við þeirra og við
getum ekki vænzt þess að fá stöður
nema sem H.O. eða S.H.O. og verðum
því eftir atvikum að taka nám okkar
upp að verulegu leyti aftur, verandi í
þeirra augum gamlir menn. Það er löngu
tími til kominn, að við höfum meiri
hönd í bagga með sérnám ungra kollega,
hjálpum þeim að komast áfram, leið-
beinum um sérgreinaval og búum þe'm
síðan starfsaðstöðu hér heima. Hversu
mjög sem við heimkomnir gamlingjar
getum hælzt yfir því að hafa komizt
áfram, er staðreyndin sú, að sérnám ís-
lenzkra lækna er einstakt fyrirbrigði
og má hver leggja I það þann skilning,
sem ha.nn vill. Enn sorglegri er sú stað-
reynd, hversu falinn er sá vilji að nýta
menn stéttinni til sóma 'og faginu til
framgangs. Svo vel sem íslenzkir lækn-
ar (eins og allir Islendingar) eru að sér
um húsbyggingar, má það furðulegt
heita, að þeir skuli ekki enn vera færir
um að grundvalla störf sjúkrahúsa og
sérfræðinga svo að eitthvert vit sé í,
þótt þökin og framhliðarskreytingarnar
séu löngu fullgerðar. Svo mjög sem mig
myndi langa til að fara út í þessi mál
nánar er hér ekki til þess staður og skal
því ekki meira um sagt.
Ég hef rætt þessi mál almennt og
vona, að einhver sé fróðari. Ég taldi það
minnu varða að lýsa í smáatriðum þeim
5 sjúkrahúsum, sem ég vann á í London.
Þrjú þeirra voru reyndar sjúkrahús
læknaskóla og tvö post-graduate sjúkra-