Læknaneminn - 01.03.1974, Qupperneq 9

Hví ekki
Þetta land byggja meiri valmenni en önnur lönd.
Sögulega er það auSsannað. Undan ágangi Haralds
fóru hingaS framtaksmestu einstaklingshyggj umenn-
lrnir, sem vildu vera stórir menn í litlu landi, frekar
en litli r menn í stóru landi. Þeir voru ýmsum kostum
Prýddir. Til þess aS kornast hingaS urSu þeir aS
vera smiSir miklir, því aS AtlantshafiS er alls-ólíkt
lygnum firSi í Sogn. Spakir voru þeir mjög, því
niillilandasiglingar á þessum prelorantímum voru
ekki á færi allra. Margir höfSu viSkomu í landi
kvæSa og hörpusláttar og urSu afkomendur þeirra
því listhneigSir og raunsæi forfeSranna blandaSist
keltneskum draumórum. Þetta eru allt staSreyndir
°g meira aS segja hafa blóSflokkarannsóknir skýrt
listamannalaunin.
Mannkostir forfeSranna skýra:
liverju við vorum fyrst þjóSa til aS skilja kosti
lýSræSisins.
Af hverju við vorum börn Hans og tókum kristna
trú möglunarlaust.
Af hverju við byrjuSum fyrst, og skrifuSum ennþá
fleiri og betri bækur en aSrar þjóSir (auSvitaS m.
v. ht.).* (þ. e. miSaS viS höfSatölu.)
df hverju viS höfum eignast fleiri „Nóbela“ (1%)
en aSrar þjóSir. (m. v. ht.).
df hverju við eigum fleira langskólagengiS fólk en
;<ðrar þjóðir (m. v. ht.).
hverju við getum útskrifað fleiri lækna en aðrar
þjóðir, (bráðum þurfum viS ekki aS miða viS
hausatölu).
df hverju við getum gert 6% af þessum læknahóp
að prófessorum eða dósentum.
Enginn sannur Islendingur má efast um þessar
staðreyndir, og þó sérstaklega ekki forsendurnar. Ég
tel þó, að þjóðerniskennd og þröngsýni hlaupi með
okkur í gönur hvaS snertir 2 síðustu atriðin. Um
læknafjöldann skal ekki fjölyrt hér, en varðandi
professora og dósenta, vil ég benda á eftirfarandi:
ViS Islendingar erum stoltir af Háskóla okkar,
því sem hann táknar og þeim mönnum, sem starfa
við hann. ÞaS er enginn skömm, þótt aS viS verS-
um aS reka þessar stofnanir meS peningahappdrætti.
Þjóðin öll tekur þannig beinan þátt í að halda uppi
æðri menntun í landinu. Háskólinn verður að gera
gæðakröfur til kennara og stúdenta. Gæði skóla
íara ekki eftir, hve háar og nýtískulegar byggingar
hans eru. Það eru mennirnir, sem starfa við skólann,
sem skapa gæðin. Lærifeðurnir skapa lærisveina í
sinni mynd. Þess vegna leggjast allir á eitt til að fá
sem hæfasta menn í allar stöður skólans. Læknadeild-
in má ekki skerast þar úr.
Það er ólíklegt, að 500 manna stétt geti staðið
undir 30 kennslustöðum viS deildina. Sérstaklega á
þetta við í deild, þar sem menntun er alþjóðleg. Þar
verður að gera sömu kröfur til kennara og gerðar
eru erlendis. Af þessu leiðir, aS til þess aS fá al-
þjóðlega gjaldgenga menn í stöðurnar, verður að
auglýsa kennslustöður viS deildina í erlendum tima-
ritum. Skólar í löndum, þar sem menn eru ekki
bundnir uppí skóþveng forfeðranna, líta á þetta sem
sjálfsagðan lilut, jafnvel þótt nauðsyn þess sé ekki
eins knýjandi og hér.
Nú segja sumir, að hingað fengjust ekki menn
með alþjóðlegum kompetens. Þá langar mig til aS
minnast á skóla, sem er enn afskekktari, og ennþá
norðar en H. I. Skólinn er auk þess minni og ekki
ennþá kominn almennilega í gagnið. Þetta er ný-
stofnaður læknaskóli í Tromsö í Noregi. 011 kjör
manna þar eru sízt betri en hérna. Þeir auglýstu
nokkur prófessorsembætti á alþjóðlegum vettvangi
og uppskeran varð sú, að rtg. prófessor er ÞjóS-
verji, í opthalmologi og ortopedi hafa þeir Svía. Og
auk þess er Englendingur prófessor þarna. Þetta
voru ekki menn, sem væru litlir kallar í sínum stóru
löndum etc. heldur menn, sem uppfylltu þær kompet-
Framh. á bls. 48
læknaneminn
7