Læknaneminn - 01.12.1978, Blaðsíða 39

Table 6. Females.
Regression formulas.
A) females aged 7-16 years. d.f. R2
FVC = 0.057 H - 5.61 111 0.80
= 0.025 W + 0.035 H - 3.48 110 0.83
= 0.098A+0.021W+0.022H-2.55 109 0.84
B) females aged 17-35 years
FVC = 0.049 H - 3.87 .21 0.20
= 0.040 A + 0.051'H - 5.10 20 0.35
= 0.039A+0.0005W+0.054H-5.57 19 0.35
C) females aged 7-35 years
FVC = 0.063 H - 6.45 135 0.80
= 0.056 A + 0.048 H - 4.94 134 0.85
= 0.0 54A+0.0007W+0.048H-4.92 133 ð. 85
heild var fylgni FVC og FEVX við þyngd og hæð
ágæt.
I töflum 6 og 7 eru birtar aðhvarfslíkingar (re-
gressions jöfnur) fyrir konur og karla ásamt R2 og
SEE (standard error of estimate). R2 segir til um
hversu stór hluti breytileikans kemur fram í að-
hvarfslíkingunum og hækkar eftir því sem fleiri
þættir eru teknir með eða m. ö. o. hvort aðhvarf-
líkingar hatna eða ekki við að fjölga óháðum breyti-
stærðum. Að báðum töflunum má glöggt sjá, að
ekki skiptir miklu hvort notuð er ein eða tvær breyti-
stærðir og í flestum tilvikum engin bót að þeirri
þriðju.
Töfiur 6 og 7 sýna einnig hversu mikið frávikið
er, ef gilcli eru reiknuð samkvæmt aðhvarfslíkingun-
um, miðað við gildi beinna mælinga. I ljós kemur
að frávikið er aðeins 0,0-2,7% eftir því hvaða lík-
ing er notuð.
L mrwðuv
Hér á landi hefur lengst af verið stuðst við niður-
stöður frá Veterans Administration Army Coopera-
tive Study varðandi lungnapróf.7 Við þær athugan-
ir var notaður Collins spirometer. Einnig hefur ver-
ið stuðst við niðurstöður frá Berglund o. fl.3 þar
sem notaður var Bernstein spirometer. Margar gerð-
Obs. Pred. Obs.Pred
SEE mean mean mean
0.373 2.84 2.85 -0.01
0.345 2.84 2.78 + 0.06
0.329 2.84 2.77 + 0.Ó7
0.503 4.27 4.24 + 0.03
0.453 4.27 4.26 + 0.01
0.451 4.27 4.30 -0.03
0.429 3.09 3.10 o o 1
0.376 3.09 3.11 -0.02
0.374 3.09 3.13 -0.04
ir sþirometra eru í nolkun, og því er eðlilegt að
menn velti fyrir sér hversu sambærilegar niðurstöð-
urnar séu. Flest bendir lil að lítill sem enginn mun-
ur verði á statiskum lungnastærðum þegar notaðir
eru mismunandi gerðir spirometra. Meiri hætta er á
að slíkt geti haft áhrif á dynamiskar öndunarstærð-
ir.
Talið er að ekki skipli máli hvort FVC er mælt í
sitjandi eða standandi stöðu4 og ættu því niðurstöð-
ur fyrir karla, sem ekki stunda íþróttir, og íþrótta-
menn að vera vel samhærilegar.
Mismunur mældra stærða hjá piltum og stúlkum
kemur fyrst fram um 14 ára aldur og við 15-16 ára
aldur sést meiri aukning á FVC per cm líkamshæð-
ar hjá körlum en konum. Erlendar niðurstöður hafa
einnig bent til hins sama.14 Stærðarmunur á FVC
og FEV^ hjá íþróttamönnum og þeim er ekki stunda
íþróttir er enginn. Hefur þetta einnig komið fram í
öðrum rannsóknum.0’10
Niðurstöður rannsókna á konum yngri en 16 ára
eru svipaðar niðurstöðum rannsókna á norskum
stúlkum,2 en gildi mælistærða hins vegar hærri en
fram komu í könnun frá Californíu fyrir allmörgum
árum.1 Einnig mældust hærri gildi fyrir konur eldri
en 16 ára en hjá öðrum höfundum.8,12
Hjá körlum íram lil 12 ára aldurs eru svipuð
gildi og í athugun hjá Norðmönnum,2 en eftir það
eru okkar gildi hærri. Sama má segja um íþrótta-
Læknaneminn
31