Læknaneminn - 01.04.1979, Blaðsíða 26
American Board of Pathology), sem veitir þeim
sérfræðileyfi, sem það standast. Nýtur nefndin
verndar bandaríska læknafélagsins og bandarísku
meinafræðifélaganna. Sérnám í Bandaríkjunum er
því að mestu skipulagt eftir þeim kröfum, sem próf-
nefndin setur sem skilyrði fyrir þátttöku í prófinu.
I grundvallaratriðum er hægt að haga sérnámi í
líffærafræði í Bandaríkjunum á tvennan hátt. Ann-
ars vegar er það eingöngu bundið við líffærameina-
fræði og hins vegar er námstímanum skipt milli líf-
færameinafræði og 4 annarra greina meinafræð-
innar, sem eru blóðbankafræði, blóðmeinafræði,
meinefnafræði og sýklafræði. Námstími í líffæra-
meinafræðinni einni er lágmark 3 ár en til þess að
fá að ganga undir sérfræðipróf þarf 1 ár til viðbót-
ar annað hvort í sömu grein eða öðrum greinum
læknisfræðinnar. Námstími í líffærameinafræði
ásamt öðrum greinum meinafræðinnar er bundinn
við lágmark 2 ár í líffærameinafræði og 6 mánuði
í hverri áðurnefndra 4 greina. Auk þess er hægt að
bæta við sig námi í sömu greinum eða nokkrum
undirgreinum líffærameinafræðinnar, sem lýkur þá
jafnframt með sérstökum prófum og sérfræðileyfi
í hverri fyrir sig. Yfirleitt er krafist eins árs af
reglulegri kennslu eða tveggja ára starfsreynslu til
viðbótar áður en aukaprófin eru tekin. Þessar við-
bótargreinar eru blóðbankafræði, blóðmeinafræði,
húðmeinafræði, meinefnafræði, réttarlæknisfræði,
sýklafræði, taugameinafræði og radioisotopa-notkun
í meinafræði.
íslenskir læknar, sem hafa fengið heimild til
framhaldsnáms í Bandaríkjunum, eiga ekki að þurfa
að vera í vandræðum með að finna námsstöður í
meinafræði. Eins og í öðrum löndum er erfitt að
komast í námsstöðu á þekktustu kennslustofnunum,
en það er þó síður en svo útilokað fyrir útlendinga,
ef þeir hafa góð meðmæli og einhverju starfs-
reynslu. Samkvæmt upplýsingum úr fréttablaði
bandaríska læknafélagsins voru aðeins um 78% af
námsstöðum í meinafræði setnar árið 1977. Af
læknum við sérnámið voru 30% erlendir.
Bandarísk sérmenntun er yfirleitt mjög formföst
og flestar stofnanir miða námsáætlunina við að
læknirinn fái alla sérmenntunina á einum stað. Þó
er það alls ekki nauðsynlegt og margir skipta námi
sínu milli tveggja eða fleiri stofnana.
Bretland
í Læknablaðinu, 63. árg. 3.M<. tbl. 1977, bls.
80-82, er grein almenns eðlis um sérnám í Bret-
landi. Sérnám í líffærameinafræði þar í landi mun
vera í endurskoðun og einhverra breytinga að
vænta á reglugerð um lengd námsins og fyrirkomu-
lag prófa. Núna tekur nám í meinafræðigreinum 5
ár eftir kandidatsár. Fyrsta árinu er yfirleitt skipt
á 4 deildir, þ.e. blóðmeinafræðideild, líffærameina-
fræðideild, meinefnafræðideild og sýklafræðideild.
Síðan skiptast leiðir og taka við 4 ár í þeirri hinna
4 greina, sem læknirinn hefur valið sér sem aðal-
grein. Námið miðast að töluverðu leyti við kröfur
til sérfræðiprófs (Mrc Path.), en sú gráða er nauð-
synleg til að fá sérfræðingsstöðu í Bretlandi. Próf-
ið er haldið á vegum breska meinafræðingafélags-
ins og er í tveimur hlutum. Fyrri hlutinn er tekinn
1 % til 3 árum eftir að námið er hafið og er prófað
í öllum 4 greinunum. Seinni hlutinn er í lok námsins
og er eingöngu prófað í þeirri grein, sem valin hafði
verið sem aðalgrein. Þótt læknir fái 4 eða 5 ára
námsstöðu er ekki nauðsynlegt að hann taki þetta
sérfræðipróf, og getur hann að nokkru leyti hagað
námi sínu eftir þeim kröfum, sem gerðar eru í því
landi, sem hann ætlar sér að starfa i að námi loknu.
Ekki er Ijóst, hversu auðvelt sé fyrir útlendinga
að fá byrjunarnámsstöður í líffærameinafræði í
Bretlandi. Fremur auðvelt mun vera að fá stöður
eftir að fyrri hluta sérfræðiprófsins er lokið. Frá
breska meinafræðingafélaginu hafa birst tölur um
aðsókn að námsstöðum í líffærameinafræði (senior
registrar) árið 1977 og voru þá 84% þeirra setnar.
Á eftirsóttum kennslustofnunum í Bretlandi geta
læknar orðið að vera launalausir í byrjun, en fljótt
munu þeir, sem fá að ílengjast þar, vera settir á
launaskrá.
Svíþjóð
Á Norðurlöndunum munu vera mestar líkur á
því að fá námsstöður í Svíþjóð. I líffærameina-
fræði er námið miðað við þær kröfur, sem ráðu-
neytið (Socialstyrelsen) setur fyrir sérfræðileyfi.
Námstilhögun er þannig, að 4 ára starf þarf í
greininni og þar af þurfa 3 ár að vera á sérstakri
meinafræðistofnun. Þar að auki þarf % árs starf í
18
LÆKNANEMINN