Læknaneminn - 01.03.1981, Page 18

flæðis um kransæSar. Áreynsluverkur stafar þannig
af því, aS súrefniskröfurnar aukast án þess aS meira
súrefnisríkt blóS flæSi um kransæSarnar. Hjart-
sláttartíSni, blóSþrýstingur og samdráttarhæfni
(contractility) eru þær þrjár breytur, sem mestu
ráSa um orkunotkun hjartans. ÞaS vakti því mikla
athygli, þegar Maseri et al. sýndu, aS sjúklingar fá
oft hjartakveisu án aukningar á orkuþörf.12 HraSur
hjartsláttur og hár blóSþrýstingur fylgdu þá í kjöl-
Mynd 1. A. Hœgri kransœS hjá sjúklingi með s'óga um hjarta-
kveisu í hvíld. Æðin er mjó, en engin staðbundin þrengsli
sjáanleg. B. Eftir áreynslu í sömu þrœðingu. Æðin hefur lok-
ast að fullu, og sjúklingur kvartar um brjóstverk. C. Eftir
nitroglyserintöku virðist œðin eðlileg. Hjartakveisa er liðin
hjá. - (Circulation 59:938, 1979.)
far hjartakveisu, en voru ekki undanfari hennar. ÞaS
sannaSist síSan, aS hjartakveisu stafaSi í slíkum til-
vikum af samdrætti í kransæS. En hver var orsök
samdráttarins?
BæSi alfa og beta viStæki eru í veggjum kransæSa.
Ætla mætti, aS betablokkar gætu valdið samdrælti í
æSum og hjartakveisu í hvíld. Þetta virðist ekki vera
algengt, en nauðsynlegt er að vita, að betablokkar
geta kallaS fram sjúkdómseinkenni, sem þeim er
ætlað að kveða niður. Alfaörvandi lyf geta valdið
samdrætti í kransæð. Þetta skýrir það sennilega, að
sumir fá hjartakveisu við reykingar og við að hafa
handlegg í ísvatni í nokkrar mínútur. Ergonovin og
skyld lyf örva alfaviðtæki. Þau eru nú oft notuS við
hjartaþræðingar lii að framkalla samdrátt í krans-
æðum. Rannsóknir sýna, að ergonovin veldur sam-
drætti hjá sjúklingum með Prinzmetalkveisu og sömu
ST-breytingum og endranær,3 en hefur engin áhrif á
kransæðar heilbrigðra.1 Obreytt lyfjaáhrif komu
fram í ígræddum hjörtum og eru því ekki háð ó-
skertu taugakerfi hjartans.1 Fentolamin, sem er alfa-
biokkari, dregur úr ergonovinvirkni.17
16
LÆKNANEMINN