Læknaneminn - 01.03.1981, Síða 38
stöðin hefur getað aflað sér með bóluefnisfram-
leiðslu og þeirra erlendu styrkja, sem hún hefur
notið, hefði lítið orðið úr vísindastarfi á stofnun-
inni þessi ár sem hún hefur starfað. Engin þau teikn
eru nú á lofti sem túlka megi svo, að veruleg breyt-
ing verði á afstöðu yfirvalda til eflingar vísinda-
starfsemi í landinu. Vaknar þá sú spurning hvort
ekki sé hægt að efla eigin tekjuöflun tilraunastöðvar-
innar, þó að ljóst sé að orkað getur tvímælis að
rannsóknastofur séu reknar með tekjuöflunarsjónar-
mið í huga. Hugsanlega mætti ella rannsóknastarf-
semi tilraunastöðvarinnar með því að koma á fót í
tengslum við hana sérstakri stofnun, eða deild sem
annaðist framleiðslu á ýmis konar lífrænum próf-
efnum, sem mikið eru notuð á rannsóknastofum til
sjúkdómsgreininga. Hef ég þar ekki síst í huga alls
kyns ónæmisefni, sem notuð eru á rannsóknastofum
heilhrigðisþjónustunnar. Kosturinn við slíka starf-
semi er sá, að stofnkostnaður er tiltölulega lítill en
hún myndi geta veitt ýmsum háskóhunenntuðum
mönnum vinnu. Við slíka framleiðslu þyrfti á mörg-
um tilraunadýrum að halda og gæfist þar mögu-
leiki til þess að efla verulega tilraunadýraeldi hér-
lendis. Tilraunastöðin hefur reynt að sinna þörfum
þeirra, sem hafa þurft að nota tilraunadýr við rann-
sóknir hérlendis, en þó af miklum vanefnum.
Komi til þess að framhaldsmenntun lækna færist
meira inn í landið, eins og reiknað hefur verið með,
má ætla að nýta mætti aðstæður á tilraunastöðinni
og það sérmenntaða starfslið, sem þar er að finna.
Þyrfti að koma upp við stofnunina námsstöðum til
skamms tíma, sem nota mætti fyrir lækna í fram-
haldsnámi, eða unga vísindamenn til tímabundinnar
ráðningar.
Þann skugga hefur borið á framtíðarhorfur til-
raunastöðvarinnar nú um nokkurra ára skeið, að
yfirvöld Reykjavíkurhorgar virðast ekki hafa þann
skilning á mikilvægi starfseminnar á Keldum, sem
æskilegur væri. Hefur þvert á móti verið látið að því
liggja, að Reykjavíkurborg þurfi að ná undir sig
verulegum hluta þess landrýmis, sem tilraunastöðin
hefur yfir að ráða. Með góðri aðstoð forystumanna
læknadeildar, samtaka bænda og að sjálfsögðu
menntamálaráðuneytisins hefur enn lekist að halda
velli í þeirri varnarharáttu, sem háð hefur verið. Er
að vísu fullur vilji af hálfu forsvarsmanna tilrauna-
stöðvarinnar að koma til móts við óskir og þarfir
borgarmanna um heppileg landsvæði til íbúðabygg-
inga, en ekki hefur þótt fært að fallast á þær tillögur
um stórfellda skerðingu Keldnalands, sem horgar-
menn virðast hafa haft á oddinum. Er vonandi, að
farsæl lausn finnist á skipulagsmálum á landsvæði
Keldna. Ljóst er að landrými verður að vera gott
vegna eðlis þeirrar starfsemi, sem fram fer á til-
raunastöðinni og möguleika hennar til þróunar í
framtíðinni. Framsýni þeirra, sem völdu tilrauna-
stöðinni stað, má ekki verða að engu vegna þröng-
sýnna sjónarmiða, sem eingöngu virðast mæla nota-
gildi lands með þeirri mælistiku, hversu mörgum
íbúðum megi koma þar fyrir. Það er ekki mál til-
raunastöðvarinnar einnar hvernig fer urn ráðstöfun
landsins á Keldum heldur er það einnig mál lækna-
deildar og háskólans alls og raunar geta framtíðar-
möguleikar þróunar rannsóknastarfsemi í landinu
verið talsvert undir því komnir, hvernig til tekst um
þetta mál.
36
LÆ KNANEMINN