Læknaneminn - 01.03.1981, Síða 50

þeirra auknu möguleika á afbrigðum (t. d. nítró-
samböndum), sem þeir gefa. Um 25 slík afbrigði
hafa verið samtengd.
Sú samtengingaraðferð, sem notuð hefur verið við
framleiðsluna, er afbrigði af þeirri aðferð, sem
Kostermans notaði fyrstur til framleiðslu á kavaíni
árið 1951 og þróuð hefur verið í Rannsóknastofu í
lyfjafræði lyfsala.
FrumuUtilsíum og lcntfd hrifspcnnu í hjartavöðva spcndýra
Magnús Jóhannsson og Bj'órn Wolilfart, Rannsóknastofa í lyjjafrœði, Háskóla Islands og Farinakologiska
Institutionen, Lunds Universitet, Lundi, Svíþjóð
Almennt er talið að þéttni óbundinna kalsíumjóna
í fryminu ákvarði samdráttarkraft í frumum hjarta-
vöðvans. Ennfremur hefur verið sett fram sú kenn-
ing að kalsíumþéttni frymisins ákvarði lengd hrif-
spennu þannig að aukin kalsíumþéttni leiði til stytt-
ingar á hrifspennu. I eldri rannsókn (Wohlfart, ’79)
voru færð rök fyrir því að samband væri milli lengd-
ar hrifspennu og (1) inotróp ástands vöðvans og (2)
undanfarandi bils milli ertinga. Núverandi rannsókn
beinist að þessum tveimur þáttum. Tilraunir voru
gerðar á einangruðum papillarvöðvum úr kanínum.
Vöðvarnir voru ertir með stuttum straumpúlsum við
37° C og mældur var isometriskur kraftur ásamt
hrifspennum (intracellular action potentials). Ino-
tróp ástand vöðvans var aukið með því að hækka
kalsíumþéttni baðvökvans eða með því að auka sam-
dráttartíðni vöðvans og í báðum tilvikum fylgdi
þessu stytting á hrifspennu, sbr. lið (1) að ofan.
Áhrif undanfarandi bils milli ertinga á lengd hrif-
spennu, sbr. lið (2) að ofan, hvarf að mestu leyti
þegar vöðvinn var meðhcndlaður með D600 (kal-
síumblokkari). Lengd hrifspennu var hins vegar
áfram háð undanfarandi ertingabili þegar kalsíum-
þéttni baðvökvans var lækkuð úr 2,0 mM í 1,0 og
0,5 mM.
Gerð er tilraun til að skýra þessar niðurstöður
með eftirfarandi líkani: Magn kalsíumjóna í hólfi
tengdu frumuhimnunni ákvarðar á hverjum tíma
lengd hrifspennu. Þegar magn kalsíumjóna í frum-
unni er aukið, eykst einnig magn kalsíumjóna í hinu
himnubundna hólfi og við það styttast hrifspenn-
urnar. Við hverja hrifspennu tæmist þetta himnu-
bundna hólf af kalsíum en fyllist smám saman aftur
milli hrifspenna. I samræmi við þetta er hrifspenna
eftir stutt bil löng en sé bilið langt er hrifspennan
stutt.
Rannsóknir á atvinnu-luntfnasfukdómum
Hrafn V. Friðriksson, II. Hedenström, G. Hillerdal og P. Malmberg, Fys. Lab., Akademiska sjukhuset, Upp-
sala, Svíþjóð og Rannsóknastofa í heilbrigðisfrœði, H. 1.
INNGANGUR
Mikilvægt er að greina atvinnu-lungnasjúkdóma á
byrjunarstigi áður en þeir ná því stigi að verða
ólæknandi. Þetta hefur vafist fyrir mönnum og er
helst um að kenna lítilli fylgni milli vefjaskemmda
eða svörunar við áreiti annars vegar, einkum á byrj-
unarstigi sjúkdómsins, og hins vegar rannsóknarað-
ferða, venjulega röntgenmynda af lungum og gróf-
ari öndunarmælinga. Þá leikur oft vafi á, að hve
miklu leyti aðrir áhættuþættir eins og t. d. tóbaks-
reykingar eiga hlut að máli og skort hefur heppilegar
aðhvarfslíkingar fyrir hin ýmsu lungna-próf einkum
þeirra sem fram hafa komið hin síðari ár og menn
binda miklar vonir við.
EFNI
Fjórir hópar karla voru rannsakaðir: 1) viðmið-
unarhópur, 263 heilsuhraustir menn 20-70 ára með
mismunandi tóbaksreykingavenj ur en eðlilega rönt-
genmynd af lungum og án einkenna um hjarta- eða
lungnasjúkdóma. 2) 62 menn sem unnu við mölun
á kvartsríku grjóti og bergi (granit) með eðlilega
röntgenmynd af lungum og án sjúkdómseinkenna að
öðru leyti. 3) 45 menn skráðir með kísillungu (sili-
cosis), og 4) 45 menn skráðir með asbestskellur
(pleural plaques) í brjósthimnu en með eðlilega
röntgenmynd af Iungum.
48
LÆKNANEMINN