Læknaneminn - 01.04.2005, Side 100

Verkefni 3. árs læknanema
og há tíðni á ofnæmisasthma. Niðurstöður fyrir Eistland styðja
einnig hreinlætiskenninguna en þar er há tíðni á Hp og ekkert
samband við ofnæmisasthma.
Insúlínháð sykursýki barna á íslandi
Árangur meðferðar i göngudeild
Rannveig Linda Þórisdóttir1
Háskóli íslands, Læknadeild'
Inngangur: Insúlínháð sykursýki er langvinnur, ólæknandi sjúk-
dómur sem haldið er í skefjum með insúlíngjöf, mataræði og
aðgát í hreyfingum. Lýst er árangri meðferðar hjá íslenskum
ungmennum með insúlínháða sykursýki á göngudeild sykur-
sjúkra barna og unglinga, sem hefur verið starfrækt síðastliðin
10 ár.
Efniviður og aðferðir: Að fengnum tilskildum leyfum voru
sjúkraskýrslur allra sjúklinga deildarinnar sem greindust á íslandi
á tímabilinu 1.1.1994-1.8.2004 kannaðar. Samtals 111 sjúk-
lingar, 51 stúlka og 60 drengir. Mælingar HbA1c voru skráðar,
vöxtur barnanna metinn. Tekin var þverskurðarathugun á tíma-
bilinu 15.3-14.7.2004 og niðurstöður mælinga við síðustu komu
barnanna sem til deildarinnar komu voru skráðar. Samtals 83
sjúklingar, 43 drengir og 40 stúlkur. HbA1c var athugað með tilliti
til fjölda sjúklinga, kyns, aldurs, tímalengdar frá greiningu, insúl-
ínskammta og fjölda stunga á dag.
Niðurstöður: Meðalgildi HbA1c hjá börnum og unglingum í
þverskurði 15.mars til 14.júlí 2004 var 8,18 ± 1,31%. Stúlkur
voru hærri en drengir, 8,30 ± 1,33% á móti 8,08 ± 1,29 %, en
þó ekki marktækt (p=0,46). Meðalaldur var 13,26 ± 3,78 ár.
Marktæk hækkun var á HbA1 c eftir aldri (p=0,003) og tímalengd
frá greiningu (p=0,006). Fylgni var milli HbA1c og hækkandi
insúlínskammta (p=0,015). Marktæk hækkun var á insúlíns-
kömmtum samanborið við aldur (p<0,05). Tíu börn (12%)
upplifðu blóðsykurföll átímabilinu 15.mars-14.júlí 2004.
Meðalgildi HbA1c við greiningu var 11,1 ± 2,2 %. Meðalgildi
SDS (Standard Deviation Score) fyrir hæð drengja við greiningu
var 0,46 ± 1,07 og stúlkna -0,06 ± 1,38 (p=0,047). Ekki var hlut-
fallslega marktækur munur á hæð SDS fjórum árum eftir grein-
ingu (p>0,05). Marktæk þyngdaraukning var hjá báðum kynjum
fjórum árum eftir greiningu og mun meiri hjá stúlkum en
drengjum (p<0,05). Fimm börn (4,5%) greindust með vanvirkni
á skjaldkirtli á tímabilinu 1994-2004.
Ályktanir: í samantekt sýna niðurstöður rannsóknarinnar að
stjórnun blóðsykurs hjá sykursjúkum börnum og unglingum á
íslandi gengur vel miðað við niðurstöður sem birtar hafa verið frá
mörgum öðrum löndum. Rannsóknin staðfesti það sem komið
hefur fram í flestum erlendum rannsóknum að unglingsstúlkur
eiga erfiðara með sykurstjórn en piltar. Hæðarvöxtur var eðli-
legur hjá báðum kynjum við greiningu og fjórum árum síðar.
Marktækt meiri þyngdaraukning kom fram hjá stúlkum miðað
við drengi þegar liðin voru fjögur ár frá greiningu sykursýki.
Sýrustigs- og blóðgasamælingar
úr naflastreng
Róbert Pálmason', Dr. Þóra Steingrímsdóttir1'2.
'Læknadeild Háskóla íslands, "Kvennadeild Landspítala háskólasjúkrahúss
Inngangur: Mæling á sýrustigi og blóðgösum í naflastrengs-
blóði (aa. umbilicales) er hlutlæg aðferð til þess að meta ástand
nýþura við fæðingu. Með henni er blóðsýring greind eða útilokuð
og aðgreindir metabólískir og respíratorískir þættir hennar.
Tilgangur þessarar rannsóknar er að meta áreiðanleika mæling-
anna, þ.e. hversu vel þær lýsa ástandi við fæðingu ef sýnataka
tefst í allt að klukkustund eftir fæðingu barns.
Efniviður og aðferðir: Þrjú pöruð sýni (úr blá- og slagæð) voru
tekin á fyrstu klukkustund eftir fæðingu (eftir <5 mín, 30 mín og
60 mín) úr 37 naflastrengjum. Mælt var pH, pC02, [HC03-] og
SBE. Student's t-test og ANOVA var beitt til að meta breytingar
á gildum með tíma.
Niðurstöður: pH gildi breyttist ekki, en pC02, [HC03-] og SBE
úr slagæðinni lækkuðu öll marktækt (p < 0,001) á fyrstu hálfu og
heilu klukkustund eftirfæðingu. Lækkun pC02 var því meiri sem
upphafsgildið var hærra.
Ályktun:
(1) Áreiðanleiki sýrustigsmælingar í blóði úr afklemmdum nafla-
strengsbút er góður þótt blóðsýnistaka tefjist í allt að klukku-
stund frá fæðingu barns og gefur því áreiðanlega mynd af
upprunalegu gildi við fæðingu barns.
(2) Niðurstöður mælinga á pC02, [HC03-] og SBE breytast svo
mikið í naflastrengsbútnum, á fyrstu klukkustund eftir fæðingu,
að þær endurspegla ekki örugglega upprunalegu gildin við
fæðingu. Lækkun sem verður á þessum gildum getur gefið
falska vísþendingu um ríkan metabólískan þátt í blóðsýringu.
Lykilorð: Fóstur (fetal), naflastrengsæðar (umbilical cord vess-
els), sýru-basa jafnvægi (acid-base balance), fósturköfnun
(asphyxia), blóðsýring (acidosis).
Comparative Genomic Analysis for
Biomedical Applications
Sigrún Hallgrímsdóttir', Mariel Vazquez2 and Lior Pachter2.
'Læknadeild Háskóla Islands, 2Department of Mathematics, University of
California, Berkeley
Background: The ATP binding cassette (ABC) transporters are
a big family of transporting proteins. Their substates are very
diverse but they carry out their function in a similar manner.
Because of the many different roles they have in different tissues
they have been linked to many diseases e.g. cystic fibrosis,
immune deficiency, Tangier disease and drug resistance. The
nucleotide bindíng folds (NBF) are highly conserved through
evolution which shows its importance to cellular function. Their
98
LÆKNANEMINN
2005