Goðasteinn - 01.03.1973, Síða 40

Goðasteinn - 01.03.1973, Síða 40
næsta dag og kvaddi menn til Lögbergs og flutti þar hina merki- legu og afdrifaríku ræðu sína. Hann hóf máls með því að ræða u.m, í hvert óefni væri komið, þá er menn hefðu ekki ein lög í landinu, og talaði um fyrir mönnum á margan hátt. Var ræða hans á þá leið, að menn skyldu ekki láta þá ráða, sem gengju með mestu kappi með og móti, heldur miðla svo málum að hvorir tveggju hafi nokkuð af sínu máli, ,,en vér höfum allir ein lög og einn sið, því að þat man satt vera: ef vér slítum lögin, þá slítum vér ok friðinn“. Lét hann síðan þingheim játa því, að þau lög skyldi hafa, er hann segði upp. En lögin byrjuðu svo: að allir menn skyldu kristnir vera og skírn taka, en um barnaútburð og hrossakjötsát skyldu haldast hin fornu lög, einnig skyldu menn blóta á laun, ef vildu, en varða fjörbaugsgarði, ef vottum kæmi við. Hof og hörga skyldi niður brjóta. Annars skyldu haldast hin fyrri lög, þau sem ekki stóðu móti kristnum dómi. Þar með voru allir íslendingar kristnir, og þær fáu ívilnanir. sem heiðnir menn fengu að halda, fékk Ólafur Haraldsson afnumið, skömmu eftir að hann kom til valda í Noregi, líklega þegar 1016. Kristnitakan á alþingi árið 1000 er einsdæmi. Heil þjóð hafnar með lögboði trú feðra sinna og tekur við nýjum sið, sið, sem að vísu var nokkuð þekktur hér á landi, en sem vafalaust mikill minni hluti þjóð- arinnar aðhylltist. Þarna kemur margt til greina, er hugleiða skal, hvað valdi þessum skyndilegu straumhvörfum. Hinn forni siður, Ásatrúin, hafði um langt skeið verið í hnignun, trúin á mátt sinn og megin var orðin útbreidd. Trúarbrögðin hæfðu ekki lengur hinum víðsýnustu og menningarauðugustu þegnum þjóðveldisins. Þau voru eins og flík, sem maður hefur vaxið upp úr, höfðu verið góð og farið vel, en voru, er hér var komið, orðin of þröng. Lönd þau, sem íslendingar þekktu bezt til utan Norðurlanda, s.s. England og Frakkland, höfðu verið kristin um langan aldur, og þaðan höfðu norrænir menn orðið fyrir margvíslegum menningar- áhrifum. Kristnar hugmyndir höfðu um langan aldur síast ómeð- vitað inn í hugi manna og valdið breytingum á viðhorfum þeirra til tilverunnar yfirleitt. Áhrif kristinna lífsskoðanna og hugmynda sýrðu skáldskap 10. aldarinnar, sem einna bezt kemur fram í 38 Goðasteinn
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100

x

Goðasteinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Goðasteinn
https://timarit.is/publication/1897

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.