Úrval - 01.11.1977, Qupperneq 77

KVEFLlFFRÆÐI
75
stundum eftir að nýju vírusarnir
komust í líkama fórnarlambsins,
safnast þeir sigri hrósandi saman á
brúnum frumanna og ráðast í
gegnum frumuveggina eins og þöglir
flugeldar. Hættulega særðar deyja
frumurnar brátt. Innan klukku-
stundar ryðjast afkomendur hinna
900.000 veira — 90 milljónir að tölu
— á heilbrigðu frumurnar.
Klukkan 8.20. Þegar fórnarlambið
kemur á skrifstofuna ræskir það sig.
,,Ég er þó ekki að fá hálsbólgu, eða
hvað?” Það ákveður að fá sér te með
sítrónu í stað hins venjulega svarta
kaffis. í hálsi þess standa bakterí-
urnar í erfiðri styrjöld. Þegar það
hóstar, lenda þúsundir þeirra á
skrifborðinu og undir björtu ljósi
lampans lifa þær aðeins nokkrar
mínútur. Aðrar skolast niður í
magann með teflóði og vatni, þar
sem þær láta lífið samstundis vegna
sýrunnar.
Annar hópur þeirra komst í
vandræði í hálskirtlunum og nef-
kyrtlunum, sem gerðu ónæmiskerfi
fórnarlambsins viðvart. Eitlafrum-
urnar sem voru á ferli réðust á og
drápu margar nefkvefveirurnar og
fluttu aðrar til baka til aðalstöðva
eitlafrumanna til rannsóknar. Á
grundvelli upplýsinga um brynjugerð
innrásaraðilanna, byrjar ónæmiskerf-
ið að framleiða mótefni sem drepur
þær. En óvinirnir eru miklu fleiri en
eitlafrumurnar geta ráðið við, svo
nokkur þúsund ná fótfestu.
Fjörutíu og átta stundum eftir að
fórnarlambið dró að sér óheilnæmt
loftið í lyftunni, komst önnur
kynslóð af veiruafkomendum — níu
milljarðar — í gang. í nefínu fara
dauðar frumur að hlaðast upp og
vökvar líkamans að losa sig við þær
þaðan. Fórnarlambið merkir nef-
rennsli.
Sjötíu og tveim stundum síðar
kemst þriðja kynslóðin af ungu
veirunum í gagnið. Þær nálgast nú að
vera trilljón og í stað hverrar einnar,
sem eitlafrumunum tekst að drepa,
koma tíu þúsund í staðinn.
Þegar fórnarlambið vaknar þann
morgun líður því ekki vel. Það
streymir úr augum og nefi. Það hefur
höfuðverk. Hálsinn er þurr og sár.
Það tilkynnir veikindaforföll, dvelur í
rúminu, drekkur tvo lítra af appel-
sínusafa og gleypir handfylli af
aspríni og C-vítamíni. En bakter-
íurnar halda áfram að fjölga sér og
frumutapið eykst.
Níutíu og sex stundum síðar gerist
eitthvað. Skyndilega hætta veirurnar
að sýkja nýjar frumur og líkaminn
byrjar að' skola burtu dauðum
frumum og kvefveirum. En hvað það
er nákvæmlega sem gerist, er hulið.
Hversvegna kvefveirurnar hættu
skyndilega, í stað þess að halda áfram
í vikur eða mánuði, geta vísinda-
menn ekki sagt. Ekki vegna þess að
hin vesæla kvefveira — sem veldur
kveftilfellum í þúsundavís og á sök á
óteljandi veikindadögum árlega —
hafi verið úrskurðuð ómerkileg.
Sannleikurinn er sá, að staðreyndir