Úrval - 01.11.1977, Síða 124

122
URVAL
háskóla. Báðar rannsóknirnar lciddu í
ljós sláandi breytingu á saltinnihaldi
og gáfu sannfærandi sönnun fyrir
því, að gríðarlegt flóð af fersku vatni
hefði ruðst fram í Mexíkóflóa.
Jarðefnafræðingurinn Jerry Stipp við
Miamiháskóla beitti geislakolvetnis-
aðferð til að aldursgreina hvenær
þetta hefði verið, og komst að þeirri
niðurstöðu að flóðið hefði orðið fyrir
11.600 árum.
ísöldin síðari hófst fyrir um 30
þúsund árum og náði hámarki fyrir
um 18 þúsund árum. Um það leyti
voru Kanada og norðurríki Banda-
ríkjanna þakin íshettu öllu stærri
þeirri, sem þekur suðurskautslandið
núna. Minni íshella hvíldi yflr norður
Evrópu og vestur Síberíu. Þessar
íshellur og aðrir jöklar á háfjöllum
heimsins höfðu dregið til sín
nægilega mikið af vatni heimsins til
þess að lækka sjávarborðið um fast að
hundrað metra miðað við það sem nú
er, og fólk tók að festa sér byggð á
landi sem nú er marga faðma undir
sjó. „Fyrir um 11.600 árum þiðnaði
norðurameríska íshettan mjög
skyndilega,” segir Emiliani. ,,ótrú-
leg ósköp af vatni flæddu fram í
Mexíkóflóa og olli vatnshækkun, sem
breiddist um heimshöfin eins og
risavaxið aðfall, sem nær um alla
jarðarkringluna á tuttugu og fjórum
klukkustundum. Fólkið neyddist til
að flýja upp á hærra land, og þessar
miklu hamfarir hafa skapað minn-
inguna um alheimsflóðið. ”
Sú mynd, sem hér er brugðið upp,
er af hamslausum hamförum — af
rokna ísfjöllum sem molna af
hrynjandi jöklinum, skellast ofan í
Missisippifljót og berast með því
fram í Mexíkóflóa. Samtímis þíddi
hlýnandi loftslag ísinn og meira vatn
geystist fram, sumt út í Atlantshafið
fram um Hudsonárdal og sumt út í
Kyrrahafið um Snake- og Columbia-
árdalina. ,,En langt mest vall fram
Missisippidalinn fram í Mexíkóflóa,”
segir Emiliani.
,,ENGINN VAFI”. Ekki eru allir á
einu máli um, að það sem komið
hefur í Ijós sé sönnun fyrir flóðinu,
sem sagt er frá í Biblíunni og
Gilgamesljóðum. Sumir jarðfræð-
ingar bera brigður á þá leið sem
Emiliani telur að leysingavatnið hafi
farið niður Mississippi. Aðrir efast
um að það hafi nokkurn tíma komið
fram í Mexíkóflóa, heldur að það hafí
mestan part dunað fram St.
Lawrancefljót út í Atlantshafið eða
safnast saman um tíma í jökullónum
síðjökulskeiðsins.
Emiliani telur allar spurningar og
gagnrök smáræði hjá þeirri einföldu
staðreynd, að óhemju ósköp af fersku
vatni hafí ruðst fram í Mexíkóflóa.
,,Við vitum þetta,” segir hann,
,,vegna þess að hlutfall súrefnisísó-
tópanna í foraminiferaskeljunum
sýnir áberandi tímabundna minnkun
á saltmagni sjávarins í Mexíkóflóa.
það sýnir greinilega að mikið flóð
hefur orðið fyrir milli 12 þúsund og
10 þúsund árum, með hámarki fyrir