Goðasteinn - 01.09.2005, Side 163

Goðasteinn 2005
Látnir 2004
Jón starfaði mörg haust hjá Sláturfélagi Suðurlands eins og tíðkaðist meðal
bænda í sláturtíð og var þar fastur starfsmaður um nokkurt skeið. Síðar varð hann
starfsmaður Skógræktarfélags Rangæinga en samhliða fyrrgreindum störfum
sinnti hann ávallt búskapnum á Árgilsstöðum sem trúlega hefur átt best við hann.
Jón var óragur hestamaður alla tíð og tamdi sína hesta sjálfur fram undir það
síðasta. Hann þekkti hestana sína frá folaldsaldri og lét galsann í þeim hvorki
angra sig né trufla heldur ímynda ég mér að hann hafi litið á fjörið og galsann
svipuðum augum og ungur maður lítur aukagræjur bíls sem bónus. Hann naut
þessa alls og hafði gaman af.
Jón var afar vel kunnugur leiðum og landslagi hér í heimahéraði sínu og raunar
miklu víðar, þekkti örnefni og sögu staða sem hann jafnvel hafði aldrei heimsótt.
Hann vissi sem var að landslag var lítils virði héti það ekki neitt. Þessi þekking
hans gerði það að verkum að landið lifnaði og fékk ríkari merkingu fyrir þá sem
fátt vissu um ferðaslóðir en nutu leiðsagnar hans.
Jón Arngrímsson á Árgilsstöðum var stórmerkilegur maður fyrir svo marga
óyggjandi kosti og hæfileika. Hann var í raun barn allra tíma á þann hátt að tengsl
hans við fortíðina var afar sterk, bæði hvað varðaði störf til sveita og áhuga og
þekkingu á menningu og sagnaarfi frá fornu. Þótt Jón hafi haft mestallt lifibrauð
sitt af landbúnaði má segja að hann hafi verið sjálfmenntaður sagnfræðingur,
víðlesinn og minnið einstakt. Það fór vel á því að Jón sem bjó allan sinn aldur á
söguslóðum Njálu þekkti það rit spjaldanna á milli og hafði afar mótaðar skoðanir
á mönnum og málefnum Njálssögu og sakir þekkingar sinnar á sögu og sagna-
slóðum var hann stundum fenginn til að liðsinna sprenglesnum Njálufræðingum.
Jón var fremur íhaldssamur í skoðunum og nokkuð fastur fyrir þegar kom að
þeim þætti lífsins sem og reyndar fleiru en hann var ávallt reiðubúinn til að viður-
kenna kosti og góðan málflutning þeirra sem fylgdu annarri línu í stjórnmálum
sem og öðrum daglegum málefnum. Hann las og fylgdist grannt með öllu sem
efst var á baugi hverju sinni í þjóðmálum og hafði því glögga yfirsýn og mótaðar
skoðanir á mörgum málefnum án þess að flíka þeim.
Jón Arngrímsson var þéttur maður á velli, sterkur og stæltur, hægur og stilltur,
með stórt, góðlegt andlit sem hlýju og prúðmennsku stafaði af og nokkurn gáska í
góðlegum augum. Hann var bóngóður og greiðvikinn og höfðingi heim að sækja.
Þeir sem á annað borð kynntust Jóni Arngrímssyni fundu fljótt að þar fór góður
drengur, gamansamur, glöggur og greindur sem aldrei lét hnjóð eða níð falla um
annað fólk. í stuttu máli má segja um Jón að hann prýddu allir helstu kostir hinnar
gamalgrónu íslensku bændamenningar sem lifað hefur fram á þessa öld, en sú
menning fer ört dvínandi í hraða tækni- og tölvualdar.
Sr. Önundur Björnsson
-161-