Tímarit lífeindafræðinga - jul. 2006, Qupperneq 23
TÍMARIT LÍFEINDAFRÆÐINGA 2006 / 1. árgangur / 1. tbl. 23
Mælióvissa
Mæliónákvæmnin („random error“, CV%) er reiknuð út frá
mælingum á kontról sýnum, lágum og háum, allra mæli
aðferða bæði hjá LSH-Hb og hjá KLH. Á LSH-Hb reyndist
mæliónákvæmnin á S-kreatínín mælingunni frá Ortho vera
2,1 % og frávik frá gefnu gildi kontróla var innan ± 3 %
marka við gildin 80 og 490 µmól/L. Heildaróvissa í S-
kreatínín mælingu frá Ortho reiknast þá sem ± 7,2%. Er þá
reiknað með að 95% af mæliniðurstöðum falli innan þeirra
óvissumarka.
Mæliónákvæmnin innan dags fyrir S-kreatínín mælingar
frá Roche er metin með því að mæla þrjú sýni af mismunandi
styrk tíu sinnum yfir daginn (alls þrjátíu mælingar). Óná
kvæmnin er nánast sú sama fyrir kínetísku Jaffé aðferðina
og þá ensímatísku eða 1,6 % og 1,5 %. Mæliónákvæmnin
yfir lengra tímabil hjá KLH er metin annars vegar með því
að tvímæla sjúklingasýnin 100 sem voru notuð í saman
burðinn á mælingunum þremur og reikna ónákvæmni út
frá mismuninum á mæligildum hvers sýnis. Reyndist hún
vera 2,3% fyrir Jaffé aðferðina og 2,1% fyrir ensímatísku
aðferðina. Niðurstöður úr mælingu á tveimur kontrólsýnum
fyrir Jaffé aðferðina yfir þriggja mánaða tímabil reyndist
2,2% (PNU, 114 µmol/L) og 2,1% (PPU, 374 µmol/L).
Ónákvæmni milli daga má síðan reikna en að jafnaði er
það mælióvissan yfir lengra tímabil sem skiptir öllu máli
þegar verið er að meta frammistöðu bæði aðferða og
mælitækja. Frávik frá gefnu gildi kontróla eru einnig metin
og á síðasta ári reyndust þau vera innan ± 2,5 % marka
fyrir kontrólin tvö, PNU og PPU. Heildaróvissan fyrir Jaffé
aðferðina verður þá ± 6,9%. Af þessum tölum sést að
óvissa í mæliaðferðunum þremur er mjög áþekk.
Samanburður á áætluðum og mældum GSH
Fengnar voru niðurstöður úr 116 einstaklingum sem kom
ið höfðu í 51Cr-EDTA clearance rannsókn á Ísótópastofu
LSH og þær bornar saman við S-kreatínín mælingu sömu
einstaklinga með Ortho aðferð á LSH-Hb. Niðurstöður eru
sýndar á mynd 4. Í framhaldi af því var ákveðið að um
reikna S-kreatínín gildin yfir í áætlaðan GSH með jöfnu 1
hér að framan og bera saman við mælda gildið á GSH úr
51Cr-EDTA clearance rannsókninni. Niðurstöður úr þeim
samanburði má sjá á mynd 5. Allmikil dreifing er á gildun
um einkum þegar GSH er komið yfir 60 og fylgnistuðullinn
(R2) er ekki nema 0,74. Frekari samanburður á aðferðum
við að áætla GSH út frá mæligildum í blóði er gerður hér á
eftir.
Öldrunarrannsókn Hjartaverndar, dreifing á
S-kreatínínniðurstöðum og áætluðum GSH
S-kreatínín niðurstöður úr Öldrunarrannsókn Hjartaverndar
eru sýndar á mynd 6. Þar sést hvernig mæligildi 1289 karla
og 1729 kvenna dreifast en meðaltalið hjá körlum er 100,1
µmól/L og hjá konum 77,5 µmól/L. Lægstu og hæstu gildi
karla er 48 og 435 µmól/L, 33,7% hópsins mælist með gildi
yfir 100 µmól/L en það eru efri viðmiðunarmörk fyrir
Samband S-kreatíníns og GSH
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
550
600
650
700
0 20 40 60 80 100 120 140 160
Mældur 51Cr-EDTA GSH, ml/mín/1,73 m2
L/lo
m
µ ,ðrefð a o htr
O , ní ní taer
K-
S
Mynd 4. Samband S-kreatíníns og GSH. Sýndar eru niðurstöður
úr mælingum á GSH með 51Cr-EDTA clearance aðferð hjá 123
einstaklingum sem komið höfðu í rannsókn á Ísótópastofu LSH og
þær bornar saman við S-kreatínín mælingu sömu einstaklinga með
Ortho aðferð á LSH-Hb.
Samanburður á mældum og reiknuðum áætluðum GSH
y = 0,8555x + 10,845
R2 = 0,7388
0
20
40
60
80
100
120
140
160
0 20 40 60 80 100 120 140 160
Mældur 51Cr-EDTA GSH, ml/mín/1,73 m2
1 unföj t
m
ævk
mas
H
S
G ru ðalt
æ
Á
Mynd 5. Á grafinu er gerður samanburður á GSH eins og það er
mælt á Ísótópastofu LSH og reiknuðum GSH samkvæmt jöfnu 1 þar
sem stuðst er við S-kreatínín og aldur einstaklinganna. Börn yngri
en 10 ára eru ekki tekin með.
S-kreatínín, µmól/L
inðíT
6005004003002001000
500
400
300
200
100
0
Mean StDev N
100,1 35,24 1289
77,48 28,04 1729
SEX
1
2
Dreifing á S-kreatínín gildum kvenna og karla, meðalaldur 77 ár
Mynd 6. Á myndinni má sjá hvernig S-kreatínín gildi 3018
einstaklinga úr Öldrunarrannsókn Hjartaverndar dreifast og eru
konur (brotin lína) fjölmennari og hafa lægra meðalgildi, 77,5
µmól/L , en karlar (heil lína) sem hafa meðalgildið 100,1 µmól/L.
Meðalaldur beggja kynja er 77 ár.
Grein / gaukulsíunarhraði