Tímarit lífeindafræðinga - Jul 2006, Side 43

TÍMARIT LÍFEINDAFRÆÐINGA 2006 / 1. árgangur / 1. tbl. 43
Æðakölkun er helsta orsök heilablóðfalls,
hjartadreps og útæðasjúkdóms. Bólguferlar
gegna mikilvægu hlutverki í meingerð æða
kölkunar, sérstaklega tilhneigingu hennar til
óstöðugleika. Mikilvægi prostaglandína (PG) í
æðakölkun er vel þekkt, sérstaklega áhrif
prostaglandín E2 (PGE2) á bólgusvar.
PGE2 hefur fjóra þekkta viðtaka. Í verkefn
inu var tjáning tveggja þeirra (EP2 og EP3)
ákvörðuð í æðavef með stöðluðum ónæmis
fræðilegum litunaraðferðum og RT-PCR. Æða
vefurinn var fenginn í tengslum við aðgerðir
á útæðum sjúklinga með æðaþrengsli vegna
æðakölkunar. Notaður var vefur innan úr háls
slagæðum (n=13) sem fjarlægður var við æðar
stíflubrottnám og vefur frá lærleggsslagæð
(n=13) fjarlægður í tengslum við ísetningu
græðlings. Allar æðarnar voru með alvarlega
æðakölkun, ýmist með bólgnar eða óbólgnar
æðaskellur.
Með ónæmislitun mátti greina tjáningu
EP2 og EP3 próteinanna staðbundið í sléttum
vöðvafrumum, æðaþelsfrumum og stórát
frumum innan æðanna. Þó að ónæmislitanir
sýndu jákvæða svörun í fleiri hálsslagæðum
en lærleggsslagæðum var ekki hægt að stað
festa þann mun með RT-PCR aðferð. Með
RT-PCR mátti greina tjáningu EP2 RNA og
EP3 RNA í öllum sýnum hvort sem um var að
ræða bólgnar eða óbólgnar háls- eða lærleggs
slagæðar. Niðurstöður sýna því að EP2 og EP3
viðtakarnir eru tjáðir í hálsslagæð og lærleggs
slagæð með æðakölkun óháð bólgu.
Af þessu má draga þá ályktun að PGE2 við
takarnir EP2 og EP3 geti haft þýðingu fyrir
meingerð æðakölkunar og gætu þessar
upplýsingar verið mikilvægar fyrir sjúklinga
með æðakölkun og meðhöndlun þeirra í fram
tíðinni.
Steinþóra
Þórisdóttir
Ágrip af MS ritgerð
sem varin var við Lækna
deild Háskóla Íslands
október 2005.
Meistaranámsnefnd:
Halldór Jóhannsson
Stefán Einar Matthíasson
Vigdís Pétursdóttir
Hrefna Guðmundsdóttir
Prófdómarar:
Jóhannes Björnsson
Þórunn Rafnar
Höfundur er lífeinda
fræðingur
og starfar sem
rannsóknarfulltrúi hjá
Encode – Íslenskum lyfja
rannsóknum ehf.
steinthora.thorisdottir@
encode.is
Meistararitgerð / ágrip
Tjáning prostaglandín viðtakanna
EP2 og EP3 í slagæðum með æðakölkun