Tímarit lífeindafræðinga - Jul 2006, Blaðsíða 38

38 TÍMARIT LÍFEINDAFRÆÐINGA 2006 / 1. árgangur / 1. tbl.
Grein / námið
heilbrigðisgeiranum af sameiningarmálum lagðist sú breyt
ing ekkert allt of vel í fólk. Síðar hefur komið í ljós að sá
samruni er kennslubókardæmi um það hvernig á að standa
að samruna stofnana með velferð málaflokksins og allra
sem að máli koma að leiðarljósi. Mættu heilbrigðisstofn
anir í samrunaferli og samrunahugleiðingum gjarnan líta til
HR og læra af. Bæði nemendur og starfsmenn eru sáttir og
finnast þeir almennt tilheyra metnaðarfullum og sam
hentum hópi. Námsbrautin nýtur velvilja og býr við góðan
húsakost. Allir árgangar hafa heimastofur og hver þeirra
einnig sína kennslurannsóknastofu eins og var í THÍ. Fyrir
þetta vil ég þakka og óska rektor HR Guðfinnu S. Bjarna
dóttur til hamingju með árangurinn.
Stefna námsbrautarinnar er að viðhalda ýtrustu gæða
kröfum og sigla undir fullum seglum þar til kennslu í líf
eindafræði lýkur við HR eftir tvö ár. Við viljum að nem
endur finni að fullur metnaður ríki og að gæði menntunar
innar haldi áfram að blómstra á meðan þeir eru við nám.
Nemendur hafa sýnt ábyrgð og taka virkan þátt til þess að
góður árangur náist. Hvernig til tekst er að sjálfsögðu tölu
vert undir þeim sjálfum komið. Þeir eru ekki aðeins þiggj
endur heldur einnig gerendur og greinendur ástandsins
eins og nemendur skólans eru hvattir til að vera.
Þegar litið er til styrkleika námsbrautarinnar eins og
hún er nú má segja að dýnamikin í kennslunni sé þar
stærsti áhrifavaldurinn. Hún skapast fyrst og fremst af því
að flestir kennarar í faggreinum lífeindafræðinnar sinna
jafnframt klínískum störfum á rannsóknastofum LSH. Ný
þekking, ný tækni og ný fagleg sjónarmið berast þannig
strax og milliliðalaust til skólans og eru kynnt nemendum
um leið og þau koma upp. Lokaverkefni nemenda eru
síðan aðal vitnisburðurinn um hvernig til hefur tekist
þegar á heildina er litið. Þetta eru metnaðarfull tólf eininga
verkefni þar sem flest það sem prýða má verðandi lífeinda
fræðinga er örvað. Þannig sýna verkefnin almennt góða
tæknilega þekkingu og færni, gott skynbragð á meðferð,
umsýslu og úrvinnslu gagna sem og góða akademíska
hæfni til að gera verkefninu skil í rituðu máli og með fyrir
lestri. Verkefnin eru unnin undir leiðsögn sérfræðinga á
viðkomandi sviði og eru jafnframt prófdæmd af þeim og er
það mikill fengur fyrir námsbrautina að vera í svo virku
samstarfi við vísindasamfélagið.
Helstu veikleikarnir felast í smæð deildarinnar og
miklum fjölda kennara. Með góðu skipulagi er dregið úr
þeim eins og verða má og eins og með aðra veikleika má
snúa þeim upp í styrk ef vel er á málum haldið. Smæð
deildarinnar ræður því að ekki er fýsilegt að fjárfesta í
dýrum tækjum en með áframhaldandi góðri samvinnu við
LSH og aðrar rannsóknastofnanir er bætt úr því eftir því
sem verða má. Eins má segja að umsýslan við alla þá
kennara sem að koma sé mikil miðað við fjölda nemenda.
Sá fjöldi kemur hins vegar til af því að leitast er við að fá
þá sem gerst vita um hvert efni til að kenna það, sem er
augljós kostur.
Ný skor við
læknadeild HÍ
Eins og oft er þegar umfangsmiklar breytingar eins og
samruni THÍ og HR koma til tals leiðir það til þess að þeir
sem málið snertir skoða það enn víðtækar. Jafnframt kom
upp ótti um samstarf einkafyrirtækisins HR og ríkisstofnun
arinnar LSH en kennslan er ákaflega háð því samstarfi.
Hvar er menntun í lífeindafræði best komið var spurningin
sem upp kom við þessar vangaveltur. Ofan á varð það sjón
armið sem lengi hefur verið meðal lífeindafræðinga að
námsbraut í lífeindafræði yrði best komið við hlið náms
brauta í öðrum greinum heilbrigðisvísinda í Háskóla
Íslands. Félag lífeindafræðinga beitti sér í því máli og
fagráð námsbrautarinnar ályktaði á þann veg að tilflutn
ingur í nýja skor við læknadeild HÍ væri æskilegasti kostur
inn. Mennatmálaráðherra tók síðan ákvörðun um að svo
skyldi verða en þó þannig að þeir sem voru í námi þegar
THÍ var lagður niður skyldu ljúka námi við HR en nýir nem
endur myndu hefja nám við nýja skor í geisla- og lífeinda
fræði við læknadeild HÍ. Góður skilningur ríkir hjá stjórn
endum beggja skólanna á að gott samstarf er nauðsynlegt
til að vel megi fara við þessa yfirfærslu.
Með aðkomu Félags lífeindafræðinga að vali á skóla
fyrir menntun í lífeindafræði tel ég að við lífeindafræðingar
höfum tekið á okkur ábyrgð til framtíðar. Það er ekki nóg
að hafa áhrif á staðsetningu heldur þurfa lífeindafræðingar
að koma með fullum þunga að kennslunni sjálfri. Nánast
allir geta gert það með því að taka vel á móti nemendum
sem koma til náms á rannsóknastofur sem taka þátt í
kennslu í aðferðafræði og sinna leiðsögn við þá af kost
gæfni. Jafnframt geta allir lífeindafræðingar styrkt stöðu
námsins með því að standa vel við bakið á þeim lífeinda
fræðingum sem eru kennarar við skólann jafnframt því að
vera samstarfmenn þeirra á rannsóknastofunum. Þessir
aðilar þurfa að höndla það að vinna bæði í skólanum,
skipuleggja kennsluna sem fram fer innan veggja rann
sóknastofanna og gegna störfum sínum við rannsóknastof
urnar. Þetta er ekki alltaf auðvelt og krefst velvilja og
sveigjaleika samstarfsfólks ef vel á til að takast. Reyndar tel
ég ákaflega mikilvægt að lífeindafræðingar íhugi vandlega
hvernig þeir hver og einn geti komið betur til liðs hvað
þetta varðar því þarna kreppir skóinn helst að. Því þegar
litið er til starfsánægju kennara er þetta sá þáttur sem
hefur neikvæðustu áhrifin sem aftur hefur áhrif á það
hvernig gengur að halda lífeindafræðingum í kennslu
stöðum og ráða nýja.
Ljóst er að til að standa undir gæðakröfum við menntun
í lífeindafræði og knýja áfram þróunina af metnaði eru líf
eindafræðingar í lykilhlutverki. Þetta er jú okkar fag og til
að tryggja bestu mögulega kennslu í kjarna þess, aðferða
fræði rannsókna, verða lífeindafræðingar að vera þar í for
svari. Þess vegna verða þeir lífeindafræðingar sem til þess
eru hæfir að íhuga vel hvort þessi starfsvettvangur sé ekki
eitthvað til að sækjast eftir og hvort ekki sé rétt að leggja
sitt lóð á vogarskálarnar.